“Chính phủ đề xuất dừng thực hiện dự án nhà máy điện hạt nhân là dũng cảm”

Việc xem xét dừng dự án chủ yếu là tính khả thi không còn, giá điện dự kiến trước đây khoảng 4,9 cent/1 kWh nay đã lên tới trên 8 cent/1 kWh, chưa tính đủ hết các yếu tố như nếu dự án triển khai chậm thì còn có thể đội vốn lên.

Vấn đề giải quyết chất thải hạt nhân khi triển khai dự án cũng là chuyện cần bàn, nhất là sau một số sự cố môi trường vừa trải qua. 

Ở thời điểm xây dựng kế hoạch phát triển điện hạt nhân thì kinh tế đang tăng trưởng cao, nhu cầu điện trong nước cao, các dạng năng lượng khác đã tới hạn thì cũng phải tính tới phát triển điện hạt nhân. Tuy nhiên, hiện nay nhiều yếu tố đã thay đổi như tăng trưởng kinh tế đã thấp hơn, công nghệ tiết kiệm điện phát triển, năng lượng tái tạo bắt đầu phát triển, giá thành thấp như điện gió... nên việc xem xét dừng dự án là hợp lý, nhất là trong tình hình nợ công cao.

Nếu tiếp tục đầu tư một dự án lớn, nợ công có nguy cơ tăng nữa. Dừng còn hơn tới khi triển khai rồi mới dừng thì lãng phí. Tất nhiên không đầu tư điện hạt nhân thì có thể đầu tư cái khác để đảm bảo nguồn điện. Dừng ở thời điểm này là đúng lúc.

Thực tế đào tạo nguồn nhân lực cho điện hạt nhân về lâu dài mình phải nghiên cứu. Từ những năm hoà bình lập lại Bác Hồ rất quan tâm đến việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao. Đương nhiên trước mắt chưa dùng ngay vào dự án này được thì một số tổng công ty phát điện, nhà máy điện bây giờ đang triển khai cũng có thể sử dụng được nguồn nhân lực này. 

Nói chung vẫn sử dụng vì trước khi đưa con em đi đã chọn những người có trình độ cao nên một trong những cách là phải sử dụng tối đa nguồn lực, không để lãng phí.

Còn hạ tầng có thể dùng để làm những việc khác, ví dụ giải phóng mặt bằng làm những dạng như điện mặt trời, năng lượng tái tạo, khu công nghiệp thì vẫn đáp ứng được.

Nhiều, ví dụ Nam Phi gần như chuẩn bị hết rồi cũng phải dừng. Như ở Đức, nhiều nhà máy cũng phải bỏ, dừng vì vấn đề công nghệ cao hơn, đầu tư lớn, vấn đề an ninh, chất thải.

Qua việc này cũng phải rút bài học, nhưng không dám đứng ra, không chịu trách nhiệm mà cứ để diễn ra sau này còn nguy hiểm nữa. Chính phủ đề xuất dừng tôi cho là dũng cảm. Còn cái gì khi đặt ra cũng có nhiều ý kiến tranh luận, phân tích và còn có sự quyết định của Quốc hội nữa.