Trong vài tuần trở lại đây, việc Erling Haaland nhận chỉ trích là điều có thể hiểu được. Mùa trước, siêu tiền đạo người Na Uy đã phá quá nhiều kỉ lục ghi bàn trong mùa đầu tiên chơi tại Anh. Do đó, những gì anh làm được trong chiến dịch ăn ba của Man City đã vô tình trở thành tiêu chuẩn tối thiểu với chính bản thân.
Nếu không tính penalty, trong 6 tuần qua, Haaland không ghi được bàn nào. 7 trận gần nhất, ngôi sao 23 tuổi cũng không có kiến tạo nào. Trong những trận đấu với Liverpool và Arsenal tại Premier League, Haaland như người tàng hình. Trước Real Madrid ở cặp tứ kết Champions League, chân sút này cũng không thể ghi bàn sau 6 lần dứt điểm (chỉ có 2 lần trúng đích).
Một trong những yếu tố giúp Haaland thành công trong vài mùa giải trở lại đây là khả năng đánh hơi bàn thắng trong các cơ hội rất tuyệt vời. Trong 5 mùa giải gần nhất, ngôi sao người Na Uy có số bàn thắng kì vọng (xG) trung bình là 0,76/90 phút, chỉ kém Robert Lewandowski. Khi rời Borussia Dortmund để đến Manchester City ở tuổi 20, anh đã ghi 74 bàn trong tổng số 54,5 xG ở các giải đấu đỉnh cao, nhiều hơn 36% so với mức trung bình một cầu thủ có thể ghi bàn được từ cùng một cơ hội.
Nếu tỉ lệ ghi bàn được giữ nguyên như mùa giải năm ngoái, cột mốc 92 bàn thắng trong một năm dương lịch của Lionel Messi cũng có thể bị lung lay vào một lúc nào đó.
Trong hai mùa giải chơi cho Man City, Haaland chỉ có số bàn thắng bằng khoảng 25% số cơ hội có được. Thế nhưng ở mùa trước, anh đã phá mọi kỉ lục ghi bàn ở sân chơi danh giá nhất xứ sương mù.
Tuy nhiên, mọi chuyện đã thay đổi. Mùa này, tỉ lệ ghi bàn của Haaland chỉ còn 20% trên tổng số cơ hội. Tất nhiên, vẫn có sự xui xẻo đeo bám tiền đạo này, điển hình như cú đánh đầu vọt xà trong gang tấc trước Real Madrid. Nếu đó là bàn thắng, các bài phân tích và nhận định về Haaland lúc này có lẽ đã khác.
Kể từ mùa giải 2017-2018, Haaland là một trong 49 cầu thủ đã thực hiện ít nhất 500 pha dứt điểm (tính trong 7 giải vô địch hàng đầu châu Âu). Tính trên tham chiếu này, ngôi sao của Man City có tỉ lệ ghi bàn khoảng 15%. Đây là con số thua xa những huyền thoại như Leo Messi nhưng cũng không đến nỗi tệ như Timo Werner.
Từ đầu mùa đến giờ, Haaland tung ra 131 cú sút. Nhà khoa học Tony El Habr đã so sánh 131 cú sút đó so với những gì Haaland từng có trong sự nghiệp trước đây. Kết quả sắp xếp các mẫu ngẫu nhiên cho thấy, có khoảng 2% trường hợp Haaland sẽ ghi ít bàn thắng hơn so với tỉ lệ 20% hiện tại. Nó chỉ ra, Haaland có thể đang tạm thời quên cách ghi bàn.
Nghiên cứu này chỉ ra, tiền đạo của Man City đang thay đổi cách sút, có thể là một trong những nguyên nhân khiến anh đánh rơi phong độ. Trước đây khi đá cho Salzburg và Dortmund, cách Haaland hay ghi bàn là dùng thể lực và tốc độ để càn qua đối thủ, sau đó sút bằng chân thuận. Thời gian qua, Haaland ít càn qua đối thủ hơn, các cú sút cũng thường hướng về phía cột dọc hơn. Tiền đạo này cũng hay phải hoạt động trong vòng cấm để đón cơ hội chứ ít có những tình huống băng lên từ giữa sân.
Haaland dù rất hay nhưng bộ kĩ năng chưa hoàn hảo. Với một trung phong cao lớn, khả năng đánh đầu thiện nghệ phải là thứ được ưu tiên. Thế nhưng, trong các pha không chiến, ngôi sao 23 tuổi lại không quá xuất sắc dù anh đã cố thực hiện nhiều lần.
Từ đầu mùa, 29% số pha dứt điểm của Haaland là đánh đầu, con số này nhiều thứ 2 tại Premier League, chỉ sau Dominic Solanke (AFC Bournemouth).
Một thông số khác cũng đáng chú ý, Haaland đang có số bàn thắng ghi được từ chân ít hơn trung bình 10% so với tỉ lệ ghi bàn bằng đầu. Ở một góc độ nào đó, việc bắt Haaland chơi theo cách mới có thể đã khiến siêu tiền đạo này bị mài mòn.
Ở mùa giải đầu tiên của Haaland vào năm ngoái, hiệu số xG không tính phạt đền của Man City đã giảm hơn 0,5 bàn/trận. Con số này đang giảm thê thảm hơn trong mùa giải này.
Chừng nào Haaland vẫn có nhiều cơ hội, anh vẫn có nhiều bàn nhưng sự tận dụng thành công bao nhiêu % trong tổng số cơ hội mới quyết định được hiệu quả trong cả cuộc đua.
