Hỏa tốc… bảo vệ thi công
Sau gần 14 năm kể từ khi BQL KKT Dung Quất cấp chủ trương đầu tư dự án cho Cty KIC Việt Nam, đến nay dự án này lại trở thành “khối u” tại KKT Dung Quất, dù trước đó tỉnh Quảng Ngãi đã có nhiều văn bản thúc dục cơ quan liên qua hỗ trợ nhà đầu tư.
Tại Thông báo kết luận số 165, ngày 4.6.2010 về việc chỉ đạo giải quyết các vướng mắc mặt bằng Nhà máy Eastar KIC Việt Nam, do ông Lê Quang Thích - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi - thời điểm đó chủ trì cho thấy, để “gỡ vướng” cho doanh nghiệp, tỉnh Quảng Ngãi đã giao Tổ chuyên viên giúp việc Tổ công tác 272 kiểm tra các công việc đã hướng dẫn cho xã Bình Thuận và cử cán bộ hỗ trợ công tác xử lý, giải quyết. Đồng thời, thực hiện hòa giải tranh chấp đất đai, cần thiết mời trưởng thôn, xóm, người cao tuổi có uy tín cùng tham gia. Đối với BQL KKT Dung Quất có trách nhiệm tổ chức kiểm điểm Trung tâm Phát triển quỹ đất Dung Quất.
Được biết, để thực hiện dự án, ngoài thu hồi đất trồng của người dân thì BQL KKT Dung Quất còn thu hồi đất chợ, sân bóng đá, đường giao thông… Đặc biệt là khu tập thể giáo viên Trường THCS, Trạm y tế xã Bình Thuận và chuyển hai cơ quan này về vị trí hiện nay.
“Nguồn kinh phí xây dựng lại công trình từ giá trị bồi thường, hỗ trợ được đưa vào phương án bồi thường của dự án. Nếu có nhu cầu xây dựng Trạm y tế theo chuẩn của Bộ Y tế mà kinh phí này chưa đủ thì BQL KKT Dung Quất có trách nhiệm kêu gọi các nhà đầu tư trên địa bàn hỗ trợ” - thông báo nêu.
Tiếp đến, ngày 20.12.2010, UBND tỉnh Quảng Ngãi ban hành công văn hỏa tốc số 3796, do ông Lê Quang Thích - Phó Chủ tịch UBND tỉnh - ký, về việc hỗ trợ bảo vệ thi công nhà máy Eastar KIC Việt Nam. Theo đó, ông Thích chỉ đạo thống nhất việc tổ chức bảo vệ thi công như đề nghị của UBND huyện Bình Sơn tại Tờ trình 150, ngày 16.12.2010.
Đồng thời, để việc tổ chức bảo vệ thi công hiệu quả, ông Thích yêu cầu UBND huyện Bình Sơn phối hợp với BQL KKT Dung Quất rà soát các thủ tục pháp lý, đảm bảo việc bảo vệ thi công đúng quy định. Công an tỉnh Quảng Ngãi có trách nhiệm bố trí cán bộ, chiến sĩ trực tiếp tham gia. Đối với BQL KKT Dung Quất có trách nhiệm bố trí cán bộ, bác sĩ, xe cứu thương.
Hơn 2 tháng sau, ngày 4.3.2011, ông Lê Quang Thích tiếp tục ký công văn hỏa tốc số 509, về việc đồng ý tiếp tục tổ chức bảo vệ mặt bằng thi công tại nhà máy Eastar KIC Việt Nam.
Theo đó, các lực lượng đã được giao nhiệm vụ tại đợt bảo vệ thi công trước tiếp tục tham gia bảo vệ từ ngày 9-15.3.2011 và có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với UBND huyện Bình Sơn trong thực hiện nhiệm vụ.
Có thể bị xem xét truy cứu trách nhiệm
Trước các sai phạm được Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi chỉ ra và UBND tỉnh Quảng Ngãi đã chỉ đạo BQL KKT Dung Quất khắc phục thu hồi lại quỹ đất rộng 12ha được cho là “đất vàng” tại KKT Dung Quất. Song đến giờ, việc thu hồi vẫn… nằm trên giấy.
Bên cạnh đó, việc BQL KKT Dung Quất “sửa sai” cũng chưa chỉ ra được cá nhân hay tổ chức nào phải chịu trách nhiệm.
Theo Luật sư Nguyễn Công Tín - Cty Luật FDVN, Đoàn Luật sư TP.Đà Nẵng - ngoài các sai phạm được Thanh tra tỉnh Quảng Ngãi chỉ ra thì BQL KKT Dung Quất còn có dấu hiệu sai phạm liên quan đến vấn đề gia hạn thời hạn thực hiện, khi liên tiếp ký 3 quyết định gia hạn cho Cty KIC Việt Nam. Thiếu quyết liệt, chậm trễ trong việc đưa ra quyết định chấm dứt dự án, thực hiện thủ tục thu hồi đất.
Đồng thời, khi Nghị định số 01 năm 2017 có hiệu lực từ tháng 1.2017, song BQL KKT Dung Quất không áp dụng để thu hồi đất mà vẫn thực hiện các thủ tục hành chính để Cty KIC Việt Nam chuyển nhượng quyền sử dụng đất là sai. Và hành vi chậm đưa đất vào sử dụng cũng là sai.
“Với những sai phạm nêu trên, BQL KTT Dung Quất là cơ quan quản lý trực tiếp đối với KKT Dung Quất nên phải chịu trách nhiệm chính và các cá nhân có liên quan có thể sẽ bị xem xét, truy cứu trách nhiệm hình sự vì thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, lạm quyền trong khi thi hành công vụ” - Luật sư Tín nêu quan điểm.
Về việc thu hồi đất, Luật sư Nguyễn Công Tín cho rằng: Theo Khoản 3 Điều 188 Luật Đất đai 2013 quy định việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải đăng ký tại cơ quan đăng ký đất đai và có hiệu lực kể từ thời điểm vào sổ địa chính. Thế nên, về nguyên tắc Cty KIC Việt Nam vẫn là chủ thể sử dụng đất vì chưa chuyển quyền sử dụng đất.
Do đó, căn cứ vào Quyết định số 360 của BQL KKT Dung Quất, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền hoàn toàn có cơ sở để tiến hành các thủ tục thu hồi đất của Cty KIC Việt Nam theo Điểm i Khoản 1 Điều 64 Luật Đất đai 2013.
“Đối với giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa Cty KIC Việt Nam và Cty Hào Hưng, Cty Hào Hưng vẫn có thể bảo đảm quyền lợi bằng cách yêu cầu Toà án tuyên huỷ hợp đồng và buộc Cty KIC Việt Nam bồi thường theo quy định của pháp luật” - Luật sư Nguyễn Công Tín nhìn nhận.
