- Trong một hội thảo gần đây, ông có cảnh báo về dấu hiệu “đóng băng” của nền kinh tế chớm xuất hiện đang làm các nút thắt của thị trường bất động sản trở nên khó giải quyết. Ông có thể nói rõ tại sao thị trường bất động sản đang ở trong tình trạng rất đáng lo ngại hiện nay?
- Mặc dù Chính phủ và chính quyền nhiều địa phương đã và đang đề xuất hàng loạt giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn, “phá băng” cho thị trường bất động sản, song “cái lạnh” của thị trường bất động sản tăng dần từ đầu quý III/2022 không những không giảm mà còn phả hơi lạnh vào nền kinh tế do kinh doanh bất động sản và xây dựng luôn đóng góp tới trên 10% GDP, hơn nữa phát triển bất động sản còn là kết quả tất yếu của tăng trưởng kinh tế ở tầm vĩ mô và của thu nhập hộ gia đình ở tầm vi mô.
Nguyên nhân cơ bản khiến thị trường bất động sản chưa thể ấm lên và các doanh nghiệp bất động sản vẫn đắm chìm trong nhiều khó khăn chính là chưa nhìn thẳng vào khó khăn cốt tử của thị trường bất động sản thời gian qua.
Trải qua giai đoạn dài nới lỏng chính sách tiền tệ với lãi suất thấp và nguồn vốn tín dụng dồi dào, cùng với điều kiện phát hành trái phiếu doanh nghiệp dễ dàng đã khiến rủi ro về quy mô và cơ cấu hàng hóa bất động sản, cũng như nguồn vốn đầu tư vào bất động sản tăng cao.
Những rủi ro đó đã bộc lộ ngay khi chính sách tiền tệ đảo chiều sang thắt chặt từ đầu quý III/2022 với hai lần tăng lãi suất điều hành liên tiếp vào tháng 9 và tháng 10.2022. Theo đó, khó khăn lớn nhất của doanh nghiệp bất động sản không phải là thiếu nguồn vốn tín dụng, nguồn vốn trái phiếu doanh nghiệp hay lãi suất cao mà là thiếu, thậm chí mất thanh khoản gắn với đứt gãy dòng tiền do sản phẩm bất động sản (cả hoàn thành lẫn dở dang) không tiêu thụ được.
Đến lượt mình, sức tiêu thụ sản phẩm bất động sản chững lại, thậm chí “đóng băng” là do sự bất hợp lý trong cơ cấu sản phẩm bất động sản cũng như trong cơ cấu tài chính bất động sản, bên cạnh tính pháp lý thấp của không ít sản phẩm bất động sản.
Thêm vào đó, tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của nhiều tỉnh thành vốn là trung tâm công nghiệp, trung tâm xuất khẩu, đồng thời có tốc độ đô thị hóa cao và thị trường bất động sản sôi động như TPHCM, Cần Thơ, Bình Dương, Bà Rịa – Vũng Tàu, Bắc Ninh, Vĩnh Phúc... đều rất thấp trong quý I/2023, thậm chí có một số địa phương còn suy giảm sâu, càng làm cho thị trường bất động sản nguội lạnh.
- Vậy, để giải những bài toán nêu trên, cần những giải pháp nào, thưa ông?
- Người ta thường nói, muốn đi nhanh thì đi một mình còn muốn đi xa thì đi cùng nhau. Trong bối cảnh khó khăn chung đó, các doanh nghiệp bất động sản càng cần tập hợp lại với nhau, tạo ra sức mạnh tổng hợp để cùng vượt qua giai đoạn khó khăn thay vì những tiếng kêu cứu đơn lẻ, yếu ớt hay thụ động ngồi chờ hỗ trợ.
Hơn lúc nào hết, vai trò tập hợp, đoàn kết và tạo tiếng nói chung của Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) cần thể hiện rõ ràng trong những lúc thị trường khó khăn như hiện nay. Với chức năng và nhiệm vụ của mình, VNREA trước mắt cần tập trung làm rõ thực trạng và nguyên nhân dẫn đến những khó khăn của thị trường bất động sản hiện nay, dự báo và đánh giá tác động của những khó khăn trong thời gian tới mà các doanh nghiệp bất động sản phải đối mặt.
Chỉ khi đánh giá đúng thực trạng, phát hiện được đúng nguyên nhân căn cốt của những khó khăn đó thì mới có thể đề xuất được giải pháp đúng nhằm khắc phục khó khăn.
Thị trường bất động sản mới có điều kiện được đánh giá nhận định một cách sâu sắc, thuyết phục với hàm lượng trí tuệ tập thể cao, phụng sự xã hội đúng tôn chỉ mục đích của một tổ chức xã hội nghề nghiệp lớn có uy tín cao. Từ đó, những đề xuất kiến nghị của VNREA chắc chắn hội tụ đủ tâm và tầm để đến được những địa chỉ cần thiết có thể giải quyết những vấn đề khó khăn của doanh nghiệp bất động sản một cách đúng, đủ và kịp thời.
- Xin cảm ơn ông.
