Từ cuộc đua song mã HBC và CTD
Ngày đầu năm 2023, Công ty Cổ phần Tập đoàn Xây dựng Hoà Bình (Hòa Bình Corp, mã chứng khoán HBC) nhận được nhiều sự chú ý khi có những thông tin trái ngược về người nắm vị trí Chủ tịch Tập đoàn này. Dù kết quả cuối cùng thế nào, danh tiếng của HBC ít nhiều cũng đang bị ảnh hưởng.
Đáng nói, đây không phải lần đầu tiên dư luận chứng kiến biến động lớn về nhân sự diễn ra tại một công ty trong ngành xây dựng. Trước đó 2 năm, biến động lớn cũng diễn ra tại Công ty Cổ phần Xây dựng Coteccons (CTD) - đối thủ của HBC trong gần 10 năm qua, dẫn đến việc ông Nguyễn Bá Dương và bộ sậu của mình phải rời đi.
Trong suốt một thập kỷ qua, vị trí dẫn đầu hay ngôi vương trong ngành xây dựng luôn được xem là cuộc chiến song mã của CTD và HBC. Sở hữu năng lực vượt trội so với phần còn lại, HBC và CTD đã bứt phá lên so với các doanh nghiệp cùng ngành, thúc đẩy tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận cũng như tốc độ mở rộng quy mô hoạt động.
Cũng như HBC, Công ty Cổ phần Xây dựng Coteccons (CTD) cũng có một thập kỷ 2008 - 2018 với nhiều kết quả được đánh giá là 10 năm đỉnh cao. Từ thế cạnh tranh sát sao, CTD bắt đầu bỏ xa HBC vào năm 2013 và nhanh chóng vượt mốc doanh thu thuần 10.000 tỉ đồng vào năm 2015 (đạt 13.668 tỉ, gấp gần 2,7 lần so với HBC). Trong giai đoạn đỉnh cao 2016 - 2018, CTD thậm chí còn mang về lãi sau thuế trung bình tới 1.500 tỉ đồng/năm.
Đến cú lao dốc của CTD
Tuy nhiên những biến động và lục đục trong nội bộ tác động rất lớn đến kết quả kinh doanh của CTD trong các năm gần đây. Cụ thể nhằm củng cố vị trí dẫn đầu cho CTD, Chủ tịch Nguyễn Bá Dương muốn đưa Ricons hợp nhất với CTD nhưng bất thành. Lục đục nội bộ xảy ra và kéo dài trong hai năm 2019 - 2020, cuối cùng dẫn đến việc ông Bá Dương và nhiều nhân sự cấp cao phải rời tập đoàn.
Điều đáng nói, không chỉ cán bộ chủ chốt, nhiều lao động có tay nghề cũng quyết định rời bỏ CTD. Theo báo cáo tài chính đã kiểm toán năm 2020, số lượng nhân viên đang làm việc tại CTD tính đến cuối năm là 1.659 người (giảm 613 người so với đầu năm). Ngoài ra, tình hình kinh doanh của Coteccons gặp nhiều khó khăn, kết thúc năm 2020, doanh thu CTD chỉ đạt 14.558 tỉ đồng, giảm 39% so với 1 năm trước đó. Lợi nhuận sau thuế lao dốc từ 711 tỉ đồng xuống còn 334 tỉ đồng.
Bước sang năm 2021, cả doanh thu và lợi nhuận CTD tiếp tục sụt giảm. Đáng nói hơn, từ một doanh nghiệp có tài chính mạnh bậc nhất Việt Nam với trữ tiền mặt thường xuyên trên 30% tổng tài sản, không có bất kỳ khoản nợ vay nào (dữ liệu công khai từ năm 2006), doanh nghiệp này đã bắt đầu xuất hiện những khoản nợ vay tài chính.
Tính đến cuối tháng 9.2022, nợ vay tài chính của CTD là gần 1.500 tỉ đồng. Doanh thu CTD đạt 8.308 tỉ đồng, lợi nhuận sau thuế trong suốt cả 9 tháng chỉ đạt xấp xỉ 2 tỉ đồng. Như vậy, từ vị thế là ông lớn đứng đầu ngành xây dựng, chỉ 2 năm sau cuộc biến động nội bộ, CTD đã bị chính đối thủ của mình là HBC vượt qua.
Thế nhưng, với những gì đang diễn ra tại HBC, sẽ không bất ngờ khi doanh nghiệp này cần thêm thời gian để “tìm lại chính mình”, đây cũng chính là thời cơ để các ông lớn khác trong ngành xây dựng bật lên, phá thế độc tôn cuộc đua song mã giữa CTD và HBC trong suốt một thập kỷ qua.
Lưu ý rằng, sau khi rời khỏi CTD, ông Nguyễn Bá Dương đã gây dựng một đế chế mới cho riêng mình mang tên Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng SOL E&C. Mới đây, Công ty CP Đầu tư Xây dựng SOL E&C vừa tổ chức chương trình “Đại hội Cán bộ nhân viên năm 2022”. Tổng kết năm 2022, SOL E&C ước doanh thu gần 4.500 tỉ đồng (tăng trưởng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2021).
SOL E&C cũng cho biết, cùng các công ty Newtecons, Ricons, BM Windows, Boho Décor, DB tạo nên doanh thu hơn 1 tỉ USD cho hệ sinh thái các doanh nghiệp liên quan đến ông Nguyễn Bá Dương. Đây rõ ràng sẽ là ẩn số thú vị cho ngôi vương ngành xây dựng trong tương lai.
