Vấn đề này được các chuyên gia đưa ra tại hội thảo khoa học với chủ đề “Sửa Luật Đất đai: Tạo đất cho du lịch” do báo Đầu tư tổ chức ngày 19.10.
Theo số liệu từ Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VnREA), hiện cả nước có khoảng 239 dự án bất động sản du lịch nghỉ dưỡng. Tuy nhiên, sau một thời gian phát triển nóng, những năm gần đây, phân khúc này đã bị chững lại.
Nguyên nhân chính dẫn đến sự sụt giảm mạnh của thị trường này, ngoài tác động của COVID-19 thì việc hoàn thiện cơ chế, khuôn khổ pháp lý cho việc khai thác hiệu quả tài nguyên từ đất đai cũng như cơ sở hạ tầng cho phát triển du lịch tại Việt Nam là thách thức rất lớn.
Hạ tầng du lịch phát triển sẽ kéo theo sự phát triển kinh tế, xã hội địa phương, nâng tầm diện mạo đô thị, tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho người dân…
Dưới góc độ chuyên gia pháp lý và hoạt động thực tiễn, Luật sư Nguyễn Hồng Chung - Phó chủ nhiệm CLB Bất động sản Hà Nội - nêu vấn đề, giai đoạn từ 2015 - 2019, du lịch phát triển mạnh mẽ, nhiều tỉnh, thành phố xem phát triển du lịch là hướng đi tốt, xác định du lịch là mũi nhọn.
Điều này dẫn tới việc dù pháp luật quy định bất động sản du lịch không thuộc diện được Nhà nước thu hồi đất nhưng do xác định các dự án du lịch là dự án trọng điểm, nhiều tỉnh vẫn thu hồi đất và giao đất cho doanh nghiệp.
Ông Chung cho rằng, hệ quả là sau giai đoạn 2019 thì những vấn đề liên quan pháp lý cho bất động sản du lịch bắt đầu nảy sinh.
Khi có yêu cầu rà soát, hàng loạt dự án bị treo do vướng quy định về giao đất và đến bây giờ những dự án đó vẫn đang tiếp tục treo để chờ khung pháp lý mới.
TS. Cấn Văn Lực, Thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách Tài chính - Tiền tệ Quốc gia, đề xuất xem xét bổ sung cơ chế giao đất, cho thuê đất thông qua thu hồi đất cho các dự án phát triển du lịch, vui chơi, giải trí thuộc trường hợp thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng tại Điều 79 dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) có quy mô hoặc tổng mức đầu tư lớn, đặc biệt là những dự án du lịch tại địa bàn khó khăn, miền núi, biên giới, hải đảo…
Theo ông Lực, việc này sẽ giúp tháo gỡ khó khăn, giúp các nhà đầu tư tham gia đấu thầu các dự án thuộc trường hợp nhà nước thu hồi đất.
Tuy nhiên, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) cũng cần làm rõ tiêu chí để xác định các dự án lớn, tác động đối với phát triển kinh tế - xã hội cũng như an sinh xã hội.
Đồng thời, TS. Cấn Văn Lực đề nghị bổ sung cơ chế cho thuê, chuyển nhượng quyền sử dụng đất thương mại và dịch vụ để phát triển du lịch tại Điều 121 của dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).
Điều này nhằm góp phần tháo gỡ điểm nghẽn của lĩnh vực bất động sản du lịch, nghỉ dưỡng, thu hút hơn nữa nguồn lực cho đầu tư cơ sở hạ tầng du lịch cũng như góp phần tháo gỡ khó khăn cho phân khúc này.
Trong khi đó, ông Phan Đức Hiếu - Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cho biết, một số điểm quan trọng trong dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) có tác động trực tiếp đến phát triển du lịch.
Theo đó, hiện dự thảo luật không tiếp cận theo hướng đất du lịch mà có nhiều đất liên quan đến công trình, hạ tầng du lịch như khu vui chơi giải trí, bãi tắm, danh lam thắng cảnh, nghỉ dưỡng, dự án lấn biển, nhà ở thương mại dịch vụ.
Bên cạnh đó còn có đất kết hợp đa mục đích như đất nông nghiệp kết hợp du lịch, đất ở kết hợp du lịch, đất tín ngưỡng kết hợp du lịch.
