Phản ánh đến Báo Lao Động, người dân trên địa bàn huyện Mù Cang Chải cho biết, trong nhiều năm qua, một mỏ quặng nằm trên đầu nguồn suối Háng Chua Xay thường xuyên rò rỉ nước thải khiến nguồn nước bị ô nhiễm nghiêm trọng, hoa màu, cây lúa bị bùn quặng tràn vào không phát triển được, năng suất giảm đi rõ rệt.
Ngày 15.2, từ Quốc lộ 32, đoạn qua địa phận xã Chế Cu Nha, huyện Mù Cang Chải, PV có mặt tại bản Háng Chua Xay, xã Chế Cu Nha ghi nhận một khai trường đang hoạt động nhộn nhịp.
Trên khai trường, nhiều máy xúc, ôtô vẫn đang hoạt động. Các khu vực bể chứa nước thải màu đục, trắng nhờ đầy ắp, phía cuối các bể đang có vòi xả thẳng ra dòng suối Háng Chua Xay, bản Háng Chua Xay.
Đáng nói, đường nước trắng đục, có mùi tanh nồng này sau khi chảy từ suối Háng Chua Xay xuôi về trung tâm xã, nhập vào dòng suối Nậm Kim tại khu vực cầu Suối Mơ, tại km294+900, Quốc lộ 32, cách đó khoảng 3km. Sau đó, đổ về trung tâm huyện Mù Cang Chải.
Trao đổi với PV, anh Hờ A Rùa (ở bản Háng Chua Xay, xã Chế Cu Nha) cho biết, đây không phải lần đầu mỏ quặng này xả nước thải trực tiếp ra môi trường. Cứ lúc nào bể đầy là lại xảy ra tình trạng trên.
Theo anh Rùa, mới đây nhất vào khoảng 19h30, ngày 14.2, dân làng chứng kiến cảnh nước trong bể lắng của mỏ quặng xả thẳng ra suối Háng Chua Xay khiến dòng nước vẩn màu trắng đục, kèm theo bùn thải.
Anh Rùa lo lắng, nếu nước thải vẫn không được kiểm soát sẽ ảnh hưởng rất lớn đến sản xuất của người dân vì khi bùn vào ruộng thì lúa sẽ không thể phát triển được.
Người dân đã nhiều lần phản ánh với quản lý của mỏ nhưng phía doanh nghiệp không hợp tác, thậm chí còn yêu cầu bà con không đuợc can thiệp vì là đất của mỏ.
Chỉ là "sự cố"
Được biết, mỏ quặng chì, kẽm tại bản Háng Chua Xay, xã Chế Cu Nha đã đi vào hoạt động hơn chục năm nay do Công ty Cổ phần Toàn Kim Sơn (có địa chỉ tại phường Trung Tâm, thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái, đại diện pháp luật là ông Nguyễn Hải Toàn) khai thác.
Tuy nhiên, trong những năm qua, mỏ quặng này thường xuyên để tình trạng rò rỉ nước thải gây ô nhiễm nguồn nước, làm ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của bà con nhân dân trong khu vực xã Chế Cu Nha nói riêng và huyện Mù Cang Chải nói chung.
Chưa kể, quá trình khai thác, doanh nghiệp đào xới sâu vào lòng núi, làm cho các mạch nước ngầm tại đây đang dần bị cạn kiệt.
Anh Thào A Su (ở xã Chế Cu Nha) cho hay, nếu cứ khai thác thêm 10 năm nữa thì không biết khu vực này còn nước nữa không. Mỗi năm lượng nước đều ít đi trông thấy, dòng suối cũng cạn kiệt dần.
Anh Su lo lắng và đặt ra câu hỏi, nếu cứ đà này, liệu người Mông tại xã Chế Cu Nha sẽ lấy nước ở đâu để trồng cấy và sinh hoạt? Danh thắng quốc gia đặc biệt ruộng bậc thang Mù Cang Chải liệu có còn nữa không?
Trao đổi với PV Báo Lao Động, ông Sùng Thành Công - Chủ tịch xã Chế Cu Nha - cho hay, ngay khi nhận được phản ánh của người dân, chính quyền địa phương đã phối hợp cùng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mù Cang Chải trực tiếp đi thực địa và làm việc với phía Công ty Cổ phần Toàn Kim Sơn.
Tại buổi làm việc, phía mỏ quặng xác nhận vụ việc nước thải chảy trực tiếp ra môi trường ngày 14.2 là do sự cố tụt ống bể lắng của hầm số 9 khiến luợng lớn nước thải tại bể này tràn ra ngoài, gây ô nhiễm môi trường.
Trao đổi với PV, ông Tạ Anh Tuấn - Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Mù Cang Chải - nói rằng, sau khi kiểm tra, đơn vị đã lập biên bản và yêu cầu phía mỏ quặng cần khắc phục ngay hậu quả.
Đồng thời, đề nghị phía doanh nghiệp cần thống kê, hỗ trợ thiệt hại cho người dân bị ảnh hưởng, ký cam kết không để tình trạng trên tái diễn.
Theo ông Tuấn, việc làm rò rỉ nước thải ra môi trường đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường nước, rất may đây chưa phải dịp bà con trồng cấy nếu không thiệt hại sẽ rất lớn.
