Theo báo cáo của Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, đến cuối năm 2021, kết dư của quỹ này hơn 61.400 tỷ đồng. Số kết dư cao hơn hai lần tổng chi các chế độ bảo hiểm thất nghiệp và chi phí quản lý nên ngân sách nhà nước không phải hỗ trợ.
Theo quy định, hàng tháng chủ doanh nghiệp và người lao động trích 2% tiền lương đóng vào quỹ bảo hiểm thất nghiệp, nhà nước hỗ trợ tối đa 1%. Người lao động mất việc sẽ được trợ cấp ít nhất ba tháng với thời gian tham gia 12-36 tháng, sau đó cứ một năm tham gia sẽ thêm một tháng, tối đa là 12 tháng. Mức hưởng bằng 60% tiền lương trung bình 6 tháng liền kề trước khi thất nghiệp.
Năm 2021, cả nước có hơn 801.000 người nộp hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp nhưng hơn 37.000 người bị từ chối giải quyết.
Tuy nhiên, theo Nghị định 61 hướng dẫn thi hành Luật Việc làm, người lao động muốn nhận trợ cấp phải được cơ quan bảo hiểm xã hội chốt sổ đến thời điểm tháng liền kề trước khi lao động nghỉ việc để hoàn thành hồ sơ.
Muốn đáp ứng được yêu cầu "tháng liền kề", công ty của lao động làm việc không nợ bảo hiểm xã hội. Ngoài ra, những người tìm được việc làm trong vòng 15 ngày hoặc quá thời hạn 3 tháng làm hồ sơ cũng không được chi trả.
Bức xúc trước quy định này, bạn đọc Bùi Hiền viết: "Tôi thực sự rất thất vọng vì lúc mình khó khăn nhất không được nhận. Tiền lương trích đóng bảo hiểm bao nhiêu năm chỉ vì công ty nợ đóng BHXH mà người lao động không được nhận chế độ bảo hiểm thất nghiệp".
Cho rằng vấn đề nằm ở chế độ hậu kiểm đóng BHXH bắt buộc, bạn đọc giấu tên viết: "BHXH phải có trách nhiệm kiểm tra, tạo cơ chế sao cho các doanh nghiệp, công ty phải đóng BHXH cho người lao động theo tháng".
"Người lao động đóng tiền BHXH hàng tháng do công ty trừ trên bảng lương, nhiều công ty chiếm dụng tiền đó và nợ BHXH. Người lao động đã hoàn thành nghĩa vụ trong khi công ty họ thì không, cuối cùng hậu quả lại do NLĐ gánh. Họ không được nhận các chế độ đáng ra thuộc về mình. Có biện pháp gì cho tình trạng này?", bạn đọc Hoàng Quang thắc mắc.
Từng rơi vào cảnh đi "đòi" trợ cấp thất nghiệp, bạn đọc giấu tên chia sẻ: "Tôi đã đóng BHXH miệt mài hơn 8 năm, đến khi hỏi cơ quan BHXH thì công ty tôi mới chốt sổ BHXH đến năm thứ 7. Năm thứ 8 thì công ty nợ đóng BHXH. Vậy là tôi mất luôn chế độ trợ cấp thất nghiệp và 1 năm đóng BHXH trừ thẳng vào lương. Vậy công bằng ở đâu? Quyền lợi ở đâu? Bắt người lao động phải đóng, tháng nào cũng trừ vào lương, đến khi xảy ra chuyện, người thiệt thòi vẫn là người lao động".
"Tôi tham gia bảo hiểm thất nghiệp liên tục hơn 9 năm, khi bị bệnh ung thư tôi phải thường xuyên xin nghỉ ngắn ngày để điều trị bệnh. Sau khi nghỉ việc, tôi đi hỏi cơ quan bảo hiểm xã hội thì nhận được câu trả lời là 24 tháng cuối không làm đủ 12 tháng nên không được lấy. Quá thất vọng!", bạn đọc Phan Tuấn bày tỏ.
