Còn nhiều nỗi lo
Như Lao động đưa tin, dự án Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 4B đoạn từ Km3+700 đến Km18 tại huyện Cao Lộc gặp nhiều vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng. Lý do là vì các hộ dân có đất, nhà và các công trình nằm trong quy hoạch của tuyến đường thắc mắc về việc tái định cư, bồi thường của dự án.
Đến nay, theo cập nhật của phóng viên Báo Lao Động từ UBND huyện Cao Lộc, vừa qua hơn 20 hộ dân tại xã Gia Cát đã bốc thăm giao đất tái định cư dự án. Trong đó, có một số hộ từng băn khoăn chưa rõ có nằm trong diện được tái định cư không, như hộ bà Hoàng Thị Huệ (thôn Bắc Đông I) hay hộ anh Trần Văn Dũng (thôn Bắc Nga).
Trao đổi với phóng viên trưa 23.1, bà Hoàng Thị Huệ chia sẻ, mặc dù đã được bốc thăm giao đất tái định cư, nhưng bà vẫn lo lắng vì tổng số tiền bồi thường được xác định là 131 triệu đồng cho đất ở, nhà và tài sản trên đất của mình, không đủ để mua suất đất tái định cư.
"Năm nay, tôi cũng gần 60 tuổi, sống một mình, kinh tế thì khó khăn, nếu phải mua đất tái định cư thì 131 triệu đồng tiền bồi thường sẽ không đủ, chuyện sau đó xây nhà để ở là xa vời" - bà Huệ lo lắng.
Còn với anh Trần Văn Dũng, hộ xây nhà trên đất nông nghiệp trước năm 2014, được xác định bồi thường là 269 triệu đồng (50% giá trị tài sản trên đất), không còn sở hữu lô đất ở nào khác... đã được bốc thăm giao đất tái định cư.
Cũng như bà Huệ, anh Dũng lo lắng về việc mua đất tái định cư, cùng với đó là cuộc sống gia đình sẽ rất khó khăn vì còn cần tiền để xây nhà, ổn định cuộc sống.
Theo lãnh đạo UBND huyện Cao Lộc, các hộ dân mất nhà trên đất ở sẽ được Nhà nước hỗ trợ (chính sách hỗ trợ mua một suất tái định cư tối thiểu) nếu số tiền bồi thường không đủ để chi trả đơn giá tại khu tái định cư theo quy định. Đối với các hộ xây nhà trên đất nông nghiệp, sẽ cần đóng kinh phí với diện tích lô đất tái định cư, hệ số theo quy định.
Xót xa vì "lịch sử để lại"
Trước đó, Báo Lao Động có bài viết "Chuyện buồn từ việc giải phóng mặt bằng dự án đường 988 tỉ đồng ở Lạng Sơn", phản ánh về việc nhiều hộ dân thắc mắc về việc tái định cư, giá bồi thường nên chưa đồng ý giải tỏa mặt bằng cho dự án Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 4B đoạn từ Km3+700 đến Km18.
Qua khảo sát, phóng viên nhận thấy, các hộ gia đình xây dựng công trình trên đất nông nghiệp tại xã Gia Cát chủ yếu là đồng bào dân tộc Tày, Nùng, kinh tế còn khó khăn, sự hiểu biết các quy định của pháp luật về đất đai rất hạn chế. Cùng với đó, thời điểm người dân xây dựng trên đất nông nghiệp không được phát hiện, ngăn chặn kịp thời, trở thành tiền lệ xấu tại địa phương.
Trả lời phóng viên hồi cuối năm 2023, ông Hoàng Mạnh Cường - Phó Chủ tịch UBND huyện Cao Lộc thừa nhận, công tác quản lý đất đai, xây dựng tại địa phương thời kỳ trước thực hiện chưa tốt, công tác tuyên truyền các quy định của pháp luật về đất đai đến người dân chưa có hiệu quả cao.
"Trong quá trình giải phóng mặt bằng dự án, tôi và các lãnh đạo của huyện cũng rất xót xa về việc này. Vì vậy, công tác kiểm đếm tài sản, áp giá bồi thường đối với người dân đã được huyện thực hiện đầy đủ, đúng quy định, đảm bảo giảm tối đa sự thiệt thòi của người dân" - ông Cường chia sẻ.
Luật Đất đai (sửa đổi) dành một điều để quy định: “Việc bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất phải bảo đảm người có đất bị thu hồi có chỗ ở, bảo đảm thu nhập và điều kiện sống bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ”. Quy định này thể hiện tính nhân văn nhằm bảo đảm quyền lợi của người có đất bị thu hồi.
Vì vậy, để đảm bảo quy định trên không mang tính khẩu hiệu, các cấp, các ngành của huyện Cao Lộc, tỉnh Lạng Sơn cũng cần xem xét kỹ lưỡng, có giải pháp hài hòa giữa lợi ích của Nhà nước và người dân, giúp dự án trọng điểm có thể được triển khai theo đúng tiến độ cũng như giúp người dân trong diện ảnh hưởng có thể ổn định cuộc sống.
Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng tỉnh Lạng Sơn (Chủ đầu tư), dự án Cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 4B đoạn từ Km3+700 đến Km18 có tổng mức đầu tư là 988,2 tỉ đồng từ nguồn vốn ngân sách Trung ương. Thời gian thực hiện từ năm 2020 đến hết năm 2024.
