HSU được thành lập theo Quyết định số 274/2006/QĐ-TTg ngày 30.11.2006 của Thủ tướng Chính phủ, trong đó ghi rõ “Trường Đại học Hoa Sen hoạt động theo quy chế tổ chức và hoạt động của trường đại học tư thục”. Từ nhiều năm qua, trường hoạt động theo quy chế tổ chức của một doanh nghiệp với đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ), hội đồng quản trị (HĐQT), ban kiểm soát (BKS) và ban giám hiệu (BGH) điều hành.
Phải tổ chức đại hội đồng cổ đông bất thường
Đến tháng 7.2014, HSU còn 160 cổ đông với vốn điều lệ là 93 tỉ đồng, trong đó Cty CP I-Connect (Cty I-Connect) chiếm 26,5% vốn điều lệ của HSU và Cty CP Co- Ordinate (Cty Co-ordinate), chiếm 7,38% vốn điều lệ của HSU (các con số trong bài được làm tròn - PV). Thực tế, đầu năm 2014, HSU đã từng chi trả cổ tức năm 2013 cho Cty I-Connect và Co- Ordinate đúng với tỉ lệ cổ phần mà hai Cty này sở hữu.
Từ năm 2010 - 2013, Ban lãnh đạo HSU đã che giấu 119 tỉ đồng lợi nhuận trước thuế mà không báo cáo cho cổ đông biết. Khi nguyên kế toán trưởng của HSU phát hiện ra điều này và cương quyết yêu cầu nhà trường phải khai đúng, tháng 5.2014, HSU đã phải truy nộp 11,3 tỉ đồng tiền thuế thu nhập doanh nghiệp và lãi chậm nộp hơn 3,7 tỉ đồng. Ngoài ra, một số cá nhân lãnh đạo của HSU còn có sai phạm trong chương trình đào tạo cử nhân quản lý khách sạn nhà hàng quốc tế Vatel (là chương trình liên kết của ĐH Hoa Sen với Trường Du lịch và Khách sạn Vatel của Pháp) và Thanh tra Bộ GDĐT đã xử phạt HSU và Cty Vĩnh An 70 triệu đồng, đồng thời buộc phải trả lại cho các học viên của chương trình này 1,6 tỉ tiền thu học phí vượt quy định, đình chỉ tuyển sinh 1 năm…
Trước những sai phạm trên, một nhóm cổ đông chiếm trên 30% vốn điều lệ đã gửi yêu cầu HĐQT, BKS HSU triệu tập ĐHĐCĐBT theo quy định của pháp luật và quy chế tổ chức và hoạt động của HSU nhưng không được đáp ứng. Theo quy định của pháp luật và quy chế tổ chức, hoạt động của HSU, nếu sau khi HĐQT và BKS từ chối tổ chức ĐHĐCĐBT, thì một thành viên HĐQT có quyền triệu tập ĐHĐCĐBT. Do đó, ngày 30.6.2014, các cổ đông trên đã có văn bản yêu cầu ông Nguyễn Trung Đức - thành viên HĐQT HSU triệu tập ĐHĐCĐBT. Ông Đức đã tiến hành các bước theo đúng quy định của pháp luật và quy chế tổ chức, hoạt động của HSU để tổ chức ĐHĐCĐBT vào ngày 2.8.2014. ĐHCĐBT này đã ban hành nghị quyết bãi miễn 6/7 thành viên HĐQT và BKS đương nhiệm, bầu thay thế và bổ sung HĐQT và BKS nhiệm kỳ 2.
Tự ý điều chỉnh giảm cổ phần của cổ đông
Trở lại quá trình tổ chức ĐHĐCĐBT của HSU năm 2014. Theo kế hoạch, ĐHCĐBT sẽ được tổ chức ngày 2.8.2014. Thế nhưng, ngày 25.7.2014, ông Trần Văn Tạo - Chủ tịch HĐQT HSU - đã có thông báo gửi đến các cổ đông của HSU, với nội dung: “Tôi với tư cách Chủ tịch HĐQT đã ký chứng từ giảm cổ phần của một số cổ đông để tăng cổ phần của hai pháp nhân là Cty IC và Cty Co-Ordinate. Việc ghi nhận tăng giảm cổ phần này không đúng với ý chí của cổ đông cá nhân có cổ phần đã bị giảm…”. Và sau đó, ngày 1.8.2014, chỉ trước một ngày diễn ra ĐHĐCĐBT, ông Tạo tiếp tục có thông báo đến Cty CP Co-Ordinate chỉ sở hữu gần 618.000 cổ phiếu trong HSU, thay vì 692.420 cổ phiếu và Cty I-Connect chỉ sở hữu 1,47 triệu cổ phần thay vì gần 2,5 triệu cổ phần. Luật sư Trần Phi Đại - Đoàn luật sư TPHCM, phân tích: Việc tự ý điều chỉnh giảm cổ phần của Cty Co-Ordinate và Cty I-connect nói trên là trái quy định tại khoản 5, Điều 87 Luật Doanh nghiệp 2005; khoản 1, Điều 31, quy chế tổ chức và hoạt động của trường đại học tư thục, ban hành kèm theo Quyết định số 61/2009/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ) và trái với chính Điều 13, quy chế tổ chức và hoạt động của HSU. Bởi lẽ, các quy định này đều nêu rõ việc chuyển nhượng quyền sở hữu và rút vốn của cổ đông phải thông qua quá trình chuyển nhượng chứ không phải là tự ý điều chỉnh của một cá nhân nào.
Chính do việc tự ý điều chỉnh giảm cổ phần của Cty Co-Ordinate và Cty I-Connect, đồng thời chi trả tạm ứng cổ tức năm 2014 không đúng tỉ lệ cổ phần hai Cty nói trên đang sở hữu trong HSU, nên Cty Co-Ordinate và Cty I-Connect đã khởi kiện HSU. Trong phiên xử ngày 29.9.2015, TAND TPHCM đã nhận định việc tự ý điều chỉnh giảm cổ phần của hai Cty nói trên là tùy tiện, không đúng, không có cơ sở, đồng thời tuyên buộc HSU phải chi trả tạm ứng cổ tức năm 2014 cho hai Cty nói trên đúng tỉ lệ cổ phần đang sở hữu lần lượt là 7,38% và 26,5% như đã nêu.