Xa lộ Hoả Xa (TPHCM) là khu vực hiện có vô số nhà dân trong diện phải di dời vì khoảng cách từ độ cao nhất của công trình nhà đến đường điện quá gần, không đảm bảo 4m theo quy định. Khu vực này lại thường xuyên ngập nước do triều cường, những khi mưa bão, sấm sét, sống chung dưới đường điện khiến người dân cảm thấy bất an.
Chị Bùi Thị Kim Duyên, tổ trưởng tổ 22, khu phố 1 - Điện Biên Phủ, phường 15, quận Bình Thạnh, TPHCM cho biết: "Tổ 22 có 96 hộ, gần 500 nhân khẩu, chủ yếu là dân lao động nghèo, buộc phải sống chung dưới đường điện, nên luôn nơm nớp lo sợ". Để đảm bảo an toàn cho người dân, Cty lưới điện cao thế TPHCM đã có giải pháp nối thép đầu trụ để nâng cao khoảng cách đường dây với nhà dân.
Với khoảng trụ 22-23 trên tuyến đường dây 110kV Xa lộ - Hỏa Xa, giải pháp nối thép đầu trụ đã nâng khoảng cách đường dây lên 2,7m giúp 21 nhà dân có điều kiện tồn tại trong hành lang lưới điện. Tuy nhiên, trên thực tế, việc vi phạm hành lang an toàn lưới điện vẫn tồn tại thiên hình vạn trạng.
Thống kê của TCty Điện lực TPHCM (EVNHCMC), trên địa bàn thành phố đã xử lý được 1.037/1.638 vụ vi phạm hành lang bảo vệ an toàn lưới điện cao áp. Hiện vẫn còn khoảng 600 trường hợp vi phạm an toàn hành lang lưới điện (ATHLLĐ) nhưng nhiều vụ chưa xử lý được. Các hình thức vi phạm chủ yếu là vi phạm khoảng cách an toàn, làm nhà bằng vật liệu dễ cháy, cơi nới nhà ở trong hành lang lưới điện.
Mái lợp, khung nhà chưa được nối đất đúng kỹ thuật, khoảng cách từ nhà đến đường dây cao thế chưa đủ 4-6m theo quy định đối với các đường dây cao thế từ 66-220kV... Tại địa bàn phường 15, quận Bình Thạnh, không hiếm các trụ điện cao thế được trồng xen ngay trong sân nhà dân, rất nguy hiểm nhưng không có cách nào “nhổ” đi được. Tình trạng các bancông nhà dân đua san sát vào đường điện đã có sự cố gây điện giật, chết người xảy ra, nhưng đâu vẫn hoàn đấy. Chưa kể nhiều công trình xây dựng gần khu vực lưới điện cao áp, chỉ cần bất cẩn để vật liệu va chạm vào đường dây cũng khiến sự cố điện xảy ra.
Hiểm hoạ từ cây caosuTại địa bàn các huyện Hớn Quản, Chơn Thành, tỉnh Bình Phước, mối đe dọa an toàn lưới điện lại đến từ cây caosu. Hàng loạt các thửa ruộng caosu vươn dài chỉ trực chờ ngã đổ vào đường điện, đặc biệt là khi gió to, mưa lớn. Theo thống kê của chi nhánh điện cao thế Bình Phước, trong 473km đường dây cao áp đi qua địa bàn có tới 400km đi qua rừng caosu, trong đó không ít vị trí khoảng trụ đường dây dù đã được cảnh báo từ ngành điện, nhưng các chủ vườn caosu vẫn không tự phá bỏ với lý do phạt ngọn caosu là sẽ “hy sinh” cả cây.
Đường dây 22kV đi qua địa bàn xã Minh Lập, huyện Chơn Thành – Bình Phước, hai bên đường đều là rừng caosu đang cho thu hoạch. Ông Lâm Đức Dũng, cán bộ xã Minh Lập - cho biết: “Nhiều vườn cây vi phạm ngoài lộ giới hành lang an toàn lưới điện, nhưng không được đền bù do ngành điện không có kinh phí. Phải chờ kinh phí hỗ trợ từ địa phương, song rất hạn hẹp. Trong khi đó, hầu hết các vườn cây đều có tuổi đời từ 6-7 năm, chỉ được đền bù với mức 220.000-240.000đ/ha, từ 10 năm tuổi mới được đền bù tối đa 360.000đ/ha. Vì lợi ích kinh tế nhiều chủ vườn caosu vẫn nấn ná, không đồng ý dỡ bỏ số caosu vi phạm chỉ giới an toàn.
Ngoài ra, còn cản trở cán bộ ngành điện phát quang, tỉa cành, nhất là những cây nằm ngoài hành lang có chiều cao tới 18-20m, nếu ngã đổ vào đường điện thì là ... thảm hoạ. Việc vi phạm an toàn lưới điện còn cảnh báo nguy cơ gây nguy hiểm cho người cạo mủ caosu, chủ yếu làm việc từ đêm về sáng, nếu cây ngã đổ thì thiệt hại về người là không tránh khỏi.
Hiện theo thống kê của Cty điện lực Bình Phước, tính đến hết tháng 9.2013, tổng số cây caosu vi phạm nằm trong hành lang an toàn lưới điện là 13.893 cây, nằm ngoài hành lang là 117.556 cây. Chiều dài đường dây điện có caosu vi phạm là 538,77km.
Tỉnh Bình Phước cũng đã xảy ra 24 vụ sự cố lưới điện trung áp, gây mất điện cho 155.584 khách hàng. Nguyên nhân sự cố chủ yếu do người dân vi phạm hành lang an toàn lưới điện, tự ý chặt phá cây làm vướng vào đường điện, gây nên những thiệt hại lớn cho ngành điện và các đơn vị kinh tế do mất điện.
