Cơ quan chức năng từng làm việc "hời hợt"
Ban Quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô đã có báo cáo giải trình gửi Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Đắk Lắk về thông tin báo chí phản ánh trang trại của nguyên Bí thư Tỉnh ủy xây dựng ở khu vực thuộc quyền quản lý của đơn vị.
Theo đó, trước khi thành lập Khu bảo tồn thiên nhiên Ea sô đã có một buôn làng sinh sống, nằm hai bên bờ sông Krông H'Năng và hiện nay là lòng hồ thủy điện. Gia đình ông Y Luyện Niê Khăm cũng đã sinh sống ở đây từ những năm 1990 và ngày ấy là một ngôi nhà gỗ.
Ông Y Luyện đã có thời gian sinh sống tại đây và chăn nuôi một số gia súc, gia cầm và không không canh tác nương rẫy. Khi thành lập Khu bảo tồn thiên nhiên Ea số thì chưa di dời được căn nhà này ra khỏi khu bảo tồn, do yếu tố lịch sử, văn hóa.
Theo Ban Quản lý Khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô: Mặt khác, đúng ra khi thành lập Khu bảo tồn thì đơn vị tư vấn và các ngành chức năng phải khoanh vẽ bỏ ra diện tích đất khu vực nói trên.
Vì khu vực này nó tiếp giáp với khu vực lòng sông Krông H'Năng, chủ yếu là trảng cỏ và bãi bồi không có cây rừng, do đơn vị tư vấn thời kỳ này chủ yếu khoanh vẽ trên bản đồ mà chưa đi thực địa nhiều. Từ đó, dẫn đến việc cơ quan chức năng đã khoanh vẽ luôn diện tích một số khu vực người dân sinh sống và canh tác từ trước khi thành lập khu bảo tồn vào diện tích lâm phần của khu bảo tồn (trong đó có khu rẫy vườn nhà của ông Y Luyện).
Đến năm 2003, chủ nhân có cải tiến thêm ngôi nhà gỗ thành nhà xây. Khi thủy điện Krông H'Năng đóng đập thì ngôi nhà bị ngập không ở được, nên gia đình ông Y Luyện dựng lại ngôi nhà mới lên phía trên vùng không ngập nước. Hiện trạng là đất trống và đất trống có cây bụi tái sinh.
Sẽ giải quyết hài hòa, đúng quy định pháp luật
Như Lao Động đã thông tin, lực lượng chức năng tỉnh Đắk Lắk đã tiến hành kiểm tra về trang trại chăn nuôi bò của một nguyên lãnh đạo Tỉnh ủy Đắk Lắk nằm trong khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô.
Được biết, khu trang trại chăn nuôi nói trên thuộc sở hữu của ông Y Luyện Niê Kđăm (78 tuổi), nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk (1999-2000), nguyên Bí thư Tỉnh ủy Đắk Lắk giai đoạn (2001-2005). Ông Y Luyện thừa nhận rằng: "Trang trại trong Khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô là của gia đình ông, có diện tích “vài sào” nhưng không có giấy tờ gì.
Đại diện Khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô cho hay: "Trang trại chăn nuôi có trước khi thành lập khu bảo tồn. Thời điểm khi làm Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk, chính ông Y Luyện là người ký quyết định thành lập khu bảo tồn thiên vào năm 1999. Đây là bước ngoặc lớn để có được một khu bảo tồn thiên nhiên hùng vĩ phía đông bắc của tỉnh tồn tại đến ngày nay...Trước đó, ông có nuôi hơn 100 con trâu, bò, ngựa... tuy nhiên đến nay chỉ còn hơn chục con.
Qua các thời kỳ lãnh đạo ở Khu bảo tồn thì chúng tôi coi đây như một yếu tố mang tính lịch sử để lại, mang tính đặc trưng và mang vấn đề tế nhị đối với một người là người con bản địa, đã có nhiều cống hiến cả đời cho địa phương".
Đại diện Khu bảo tồn thiên nhiên Ea Sô thông tin thêm: Việc vận động di dời sẽ tiến hành qua từng bước và có lộ trình cụ thể để đảm bảo đúng quy định của pháp luật nhưng cũng hài hòa với tâm tư nguyện vọng của gia đình ông. Đơn vị sẽ có những định hướng phát triển khu bảo tồn dựa trên phương án quản lý rừng bền vững đã được UBND tỉnh phê duyệt.
Vận động chủ trang trại tự tháo dỡ để có các giải pháp hài hòa giữa công tác bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học và phát huy các giá trị truyền thống trong đề án phát triển du lịch sinh thái nghỉ dưỡng trong rừng đặc dụng giai đoạn 2020 - 2025.
