Chủ động ứng phó xâm nhập mặn
Làng hoa kiểng Chợ Lách (tỉnh Bến Tre) được ví như là “vương quốc hoa Kiểng” ở Miền Tây. Nơi đây, quanh năm đa số người dân trồng hoa kiểng và chiết giâm cành để mua bán cây giống.
Theo ghi nhận của PV Báo Lao Động, dọc theo Quốc lộ 57 từ phà Tân Phú (huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre) về huyện Mỏ Cày Nam (tỉnh Bến Tre) hai bên đường người dân trồng cây kiểng và cây giống. Đã có kinh nghiệm để ứng phó hạn mặn lịch sử mùa khô 2019-2020 nên năm nay xảy ra xâm nhập mặn, những nông dân ở đây đã chủ động lên phương án để ứng phó.
Anh Nguyễn Ngọc Danh (xã Long Thới, huyện Chợ Lách, tỉnh Bến Tre) cho biết, đã có kinh nghiệm để ứng phó hạn mặn lịch sử mùa khô 2019-2020, giờ đây nông dân ở làng hoa kiểng Chợ Lách đã có giải pháp để tìm nguồn nước ngọt khi hạn mặn xảy ra. Do đó, hầu hết nông dân ở đây không lo lắng.
“Khi nghe cơ quan chức năng dự báo về hạn mặn sẽ xảy ra, gia đình tôi đã kiểm tra lại máy bơm nước và giếng khoan để sẵn sàng lấy nước nếu mặn xâm nhập vào sâu. Khi địa phương đóng tất cả cống lại, gia đình sẽ sử dụng nước giếng khoan để tưới cây. Còn nước sinh hoạt thì sử dụng nước ở trạm cấp nước nên không lo lắng thiếu nước”, anh Danh chia sẻ.
Có 2 ha vườn sầu riêng, ông Nguyễn Văn Nghĩa (61 tuổi, ngụ ở huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre) cho biết: “Cây sầu riêng không chịu được nước mặn. Nhưng do thiếu nước ngọt, ông và người dân ở đây không còn cách nào khác phải lấy nước có độ mặn dưới 0.2‰ để tưới. Nếu không tưới cây sẽ khát nước mà chết”.
Theo ông Nghĩa, việc tưới nước có độ mặn dưới 0,2‰ đã khiến diện tích trồng sầu riêng của ông bị cháy lá đang bị héo dần. Hiện tại, cây đang cho trái sắp thu hoạch nếu nước kênh Bến Rớ độ mặn kéo dài cây có nguy cơ chết.
Ông Nghĩa cũng chia sẻ, do diện tích cây ăn trái đang vào thời điểm gần thu hoạch phải cần nước ngọt để tưới nên ông đã có giải pháp tích trữ nước ở mương ruộng. Đây cũng là biện pháp trước mắt. Còn nếu mặn cứ tiếp tục dài hạn thì bà con nơi đây đã tính đến phương án đấu nối ống kéo nước ngọt về để tưới cây ăn trái.
Ít thiệt hại nhờ chủ động ứng phó
Trao đổi với phóng viên Báo Lao Động, ông Đoàn Văn Đảnh – Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bến Tre cho biết, theo dự báo của cơ quan chức năng, trong 2 tháng tới đây hạn mặn sẽ giảm xuống.
Liên quan đến vấn đề nước tưới tiêu và nước sinh hoạt cho người dân, ông Đoàn Văn Dảnh cho hay, nhà máy nước của Bến Tre và nhà máy nước của Châu Thành đã có phương án đóng cống bơm bổ sung. Khi cần tích trữ, sở sẽ chỉ đạo các nhà máy trên bơm bổ sung để phục vụ sinh hoạt.
Riêng nước phục vụ tưới tiêu cho cây trồng, từ tháng 12.2022, sở đã khuyến cáo bà con nông dân tích trữ nước ở trong ao, mương để phục vụ tưới tiêu, đặc biệt tại khu vực huyện Châu Thành một số người dân do chưa có tích trữ nước ngọt để tưới tiêu nên khi lấy nước ở sông, kênh có thời điểm gặp nước mặn để tưới cây đã xảy ra cháy lá nhưng không ảnh hưởng chết cây.
Theo Viện khoa học Thủy lợi Miền Nam, xâm nhập mặn lớn nhất mùa khô năm nay trên các cửa chính sông Cửu Long đã đến trong tháng 3 với ranh giới mặn 1g/l vào sâu nhất là 60 - 65 km từ biển.
Dự báo xu thế xâm nhập mặn trên các cửa sông chính sẽ giảm trong 2 tháng tới. Tháng 4, mặn 1g/l vào sâu giảm 3 - 10 km trên các cửa sông chính, nửa cuối tháng 5 ranh mặn cao nhất còn ở khoảng cách 35 - 40 km.
Để đề phòng các rủi ro do hạn, mặn gây ra, Viện Khoa học Thủy lợi Miền Nam khuyến cáo với các địa phương cần chủ động các giải pháp ứng phó, chủ động tích nước cho sinh hoạt và cây trồng cạn, tích trữ nước trong các hệ thống kênh rạch trước các kỳ mặn lên cao.