Mua xyanua chỉ sau 1 cú điện thoại
Sau vụ việc “người đàn bà ở Đồng Nai đầu độc 4 người thân bằng xyanua”, nhiều người đặt câu hỏi về việc kinh doanh loại chất độc này tại Việt Nam. Để tìm hiểu về cách thức mua - bán loại chất độc này, phóng viên đã tiến hành khảo sát tại nhiều cửa hàng hóa chất trên địa bàn Hà Nội.
Đến một cửa hàng hóa chất tại quận Long Biên, Hà Nội phóng viên đưa cho chủ cửa hàng danh sách 5 loại hóa chất cần mua, trong đó có xyanua. Nhìn vào danh sách, chủ cửa hàng này lập tức thông báo không có xyanua và gợi ý cho khách hàng một cửa hàng khác cũng kinh doanh hóa chất gần khu vực này. Theo hướng dẫn, phóng viên tiếp tục đến cửa hàng thứ 2 để tìm mua loại chất độc này. Tuy nhiên, chủ cửa hàng này cũng từ chối bán.
Trái ngược với sự “cẩn trọng” của các chủ cửa hàng hóa chất, trên chợ mạng, người dùng có thể dễ dàng mua xyanua chỉ sau 1 cuộc điện thoại.
Khi truy cập vào nhóm “Chợ hóa chất” trên mạng xã hội, hàng chục bài viết rao bán, hỏi mua xyanua lập tức hiện ra. Một người bán có tên Facebook Quỳnh Hoa cho biết có sẵn xyanua, “cần bao nhiêu cũng có”.
Sau một hồi thương thảo, người bán chỉ yêu cầu khách hàng nhắn tên, số điện thoại và địa chỉ qua Zalo, còn các loại giấy tờ “có thì càng tốt, không thì thôi”. Người này cũng cam kết khách hàng sẽ nhận được xyanua trong ngày, không quên dặn dò cần sử dụng cẩn thận vì đây là chất rất độc.
Một tài khoản khác có tên Lê Quân cũng đăng bài chào mời khách mua xyanua trong các hội nhóm. Khi khách hàng hỏi mua, Lê Quân cho biết, luôn có sẵn hàng, chỉ bán với số lượng từ 1kg trở lên.
“Bên em bán xyanua hàm lượng 80% có xuất xứ từ Hàn Quốc. Giá 1kg là trên 20 triệu đồng” - người này nói.
Chất độc nhất trong các chất độc
Trao đổi với Lao Động, PGS.TS Phan Trung Nghĩa - Phó Chủ tịch Hội giảng dạy Hóa học Việt Nam; giảng viên Trường Hóa và Khoa học Sự sống, Đại học Bách khoa Hà Nội - cho biết, xyanua (cyanide) có cả ba loại thể khí, thể lỏng và thể rắn. Xyanua đôi khi được mô tả là có mùi “hạnh nhân đắng”. Trong hóa học, các nhà khoa học thường nói xyanua là chất độc nhất trong các chất độc.
Khi xyanua đi vào cơ thể qua đường tiêu hóa hoặc hô hấp thì xyanua sẽ “đầu độc và chặn” chuỗi vận chuyển điện tử trong tế bào và khiến cơ thể không thể lấy năng lượng từ oxy. Nó liên kết ngăn tế bào sử dụng oxy, khiến tế bào chết nhanh chóng.
Khi cơ thể nạn nhân bị phơi nhiễm liều cao xyanua thường trải qua 3 giai đoạn: Giai đoạn thứ nhất sẽ là lo lắng, kích động, thở nhanh và lú lẫn, thở khò khè. Giai đoạn thứ hai nạn nhân bắt đầu co giật, khó thở, tụt huyết áp và bị giảm thông khí. Cuối cùng ở giai đoạn thứ ba nạn nhân dần rơi vào trạng thái giảm trương lực cơ, màu da thành màu đỏ và mất phản xạ, chấn thương phổi nặng, trụy tim mạch, hạ oxy trong máu dẫn đến tử vong.
Luật sư Quách Thành Lực - Giám đốc Công ty Luật Pháp trị (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, Luật Đầu tư 2020, Luật hóa chất năm 2007, Nghị định 113/2017/NĐ-CP và các phụ lục kèm theo quy định xyanua là hóa chất độc thuộc loại hàng hóa kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực công nghiệp. Cá nhân, tổ chức muốn kinh doanh hóa chất độc hại này phải đáp ứng các điều kiện kinh doanh. Còn đối với người tiêu dùng, khi đến mua xyanua phải có giấy giới thiệu, có công văn, nói rõ việc mua bán, sử dụng vào mục đích gì. Việc mua bán hóa chất này phải được lập thành phiếu kiểm soát và lưu trữ tại bên bán, bên mua ít nhất 5 năm và phải xuất trình khi cơ quan chức năng có yêu cầu. Điều này để làm cơ sở kiểm soát hóa chất độc lưu thông trên thị trường. Việc vi phạm trong mua bán kinh doanh hóa chất không những bị phạt hành chính mà tùy trường hợp có thể bị xử lý hình sự.
