Sáng 25.6, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Nguyễn Đức Kiên dẫn đầu đoàn công tác của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội cùng Phó Chủ tịch UBND TPHCM Trần Vĩnh Tuyến đã kiểm tra thực tế tại khu vực Depot Long Bình, ga Thủ Đức, nhà ga Ba Son và ga Bến Thành thuộc tuyến metro số 1.
Theo Ban Quản lý Đường sắt đô thị TPHCM, tính đến đầu tháng 6.2018, dự án đã triển khai thi công với tổng khối lượng thực hiện tổng thể toàn dự án đạt 53%. Nhìn chung, chất lượng công trình đến nay đảm bảo theo đúng thiết kế và tiêu chuẩn kỹ thuật, đề cương quản lý chất lượng gói thầu quy định.
Tuy nhiên, việc tuyến metro số 1 của TPHCM bị đội vốn từ 17.400 tỉ đồng lên hơn 47.300 tỉ đồng nhưng chưa được phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án, nên dự án gặp khó khăn trong việc bố trí vốn.
Việc bố trí kế hoạch vốn ODA năm 2017 và trung hạn giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2020 chưa đáp ứng theo nhu cầu. Việc này làm ảnh hưởng đến việc thanh toán cũng như khả năng các nhà thầu giảm tiến độ thi công, ảnh hưởng đến mục tiêu hoàn thành dự án vào năm 2020.
Cụ thể, năm 2017, vốn ODA được giao chỉ là 2.119 tỉ đồng, trong khi nhu cầu là 5.422 tỉ đồng (đáp ứng được 39%), giai đoạn 2016-2020 nhu cầu vốn là 20.930 tỉ đồng thì tuyến metro 1 mới được giao 7.500 tỉ đồng (đáp ứng 36%).
Để đảm bảo tiến độ thi công dự án, UBND TPHCM đã tạm ứng ngân sách 3 lần với số tiền gần 2.300 tỉ đồng để thanh toán cho nhà thầu thi công. Tuy nhiên, đây chỉ là giải pháp tạm thời.
Trước mắt, việc bố trí vốn năm 2018 cho dự án chưa đủ cơ sở thực hiện do tổng mức đầu tư mới chưa được Quốc hội xem xét, thông qua.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Nguyễn Đức Kiên cho biết, qua chuyến tham quan thực địa và làm việc với UBND TPHCM, nhằm tìm hiểu xem các dự án metro có thay đổi gì về thiết kế, kết cấu, hướng tuyến, chiều dài tuyến, công năng sử dụng của các nhà ga để dẫn đến tổng mức đầu tư của dự án phải điều chỉnh đội vốn.
UBND TPHCM và các cơ quan của Chính phủ và Quốc hội sẽ phối hợp với nhau để đảm bảo đưa tiến độ giải ngân nguồn vốn về các dự án metro của TPHCM phù hợp với Hiệp định vốn vay mà Chính phủ đã ký kết và phù hợp với tiến độ thực tế trên hiện trường.
Đối với việc đội vốn tại dự án tuyến metro số 1 và số 2, ông Nguyễn Đức Kiên cho biết, đoàn sẽ cùng với Bộ GTVT và Bộ Kế hoạch – Đầu tư, tìm hiểu xem việc đội vốn các dự án thay đổi gì về thiết kế, hướng tuyến, kết cấu, chiều dài tuyến và công năng sử dụng của các nhà ga, dẫn đến tổng mức đầu tư các dự án phải điều chỉnh.
Về việc TPHCM có kiến nghị muốn “tự quyết” việc phê duyệt dự án đầu tư đường sắt đô thị, ông Nguyễn Đức Kiên cho biết, Luật Đường sắt năm 2005 và Luật Đường sắt mới 2017 đều quy định các tuyến đường sắt đô thị do UBND tỉnh và thành phố trực thuộc Trung ương quyết định đầu tư, nhưng phải theo quy định thống nhất của Luật Ngân sách và Luật Đầu tư công.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội cho rằng Nghị quyết 54 về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù cho TPHCM là cơ sở pháp lý để tạo điều kiện về cơ chế chính sách để TPHCM năng động và thực hiện vai trò đầu tàu phát triển kinh tế đất nước.
