Sinh hoạt, sản xuất của người dân bị ảnh hưởng
Những ngày cuối tháng 4.2023, theo phản ánh của người dân, dòng nước thải đen xì, bốc mùi hôi thối qua cống tiêu Vạn Phúc (phường Vạn An, TP Bắc Ninh) lại chảy thẳng ra sông Cầu. Lượng nước xả ra mạnh hơn, nhiều hơn vào ban đêm.
Việc nước thải chưa qua xử lý chảy ra sông Cầu khiến cuộc sống của các hộ dân ven sông trên địa bàn 2 tỉnh Bắc Giang, Bắc Ninh bị ảnh hưởng nặng nề.
Ông Nguyễn Văn Liêm phường Vạn An, TP Bắc Ninh - cho hay, thường vào đêm, các công ty sản xuất giấy ở Phong Khê mở hết công suất xả thải, thứ nước đen ngòm đặc quánh như dầu luyn từ bể chứa ngầm trong các công ty, nhà máy ùn ùn chảy thẳng ra sông Cầu, khiến con sông lại thốc lên mùi hôi thối nồng nặc.
"Đêm ngủ chúng tôi phải đeo khẩu trang nhưng vẫn không sao hết mùi, toàn bộ cuộc sống sinh hoạt bị đảo lộn. Khổ nhất là những nhà có trẻ con, các cháu quấy khóc cả đêm bởi không khí nặng mùi không ngủ được”, ông Liêm bức xúc.
Cách khu vực xả thải khoảng 10km, tại xã Dũng Liệt (Yên Phong, Bắc Ninh), bè cá của anh Phạm Văn Sản bên sông Cầu chuẩn bị đến ngày thu hoạch bỗng dưng chết khoảng 5 tấn, gây thiệt hại khoảng 250 triệu đồng.
Hai lồng cá còn sót lại, hàng ngày anh Sản phải sục khí oxy để cứu vãn trước tình cảnh nước sông bị ô nhiễm.
“Mấy hôm trước nước còn đen hơn nữa, đen như là mực, cá ở sông phải ngoi lên bờ để nằm, nó bẩn quá, ô nhiễm quá, cá không thể sống được”, anh Phạm Văn Sản nói thêm.
Chị Trịnh Thị Hậu, người dân làng Thổ Hà (xã Vân Hà, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang) cho hay, làng ở bên bờ sông Cầu, phần lớn các hộ gia đình sử dụng nước giếng khoan trong sinh hoạt.
Tuy vậy, do ảnh hưởng của ô nhiễm nguồn nước sông, nên dù đã phải lọc nước trước khi sử dụng, chất lượng nước ngầm vẫn không bảo đảm, thường gây ra các bệnh về đường tiêu hóa, bệnh ngoài da, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của người dân.
Vấn đề không mới
Làng nghề giấy Phong Khê (phường Phong Khê, TP Bắc Ninh) hiện có hơn 300 cơ sở sản xuất, chủ yếu sản xuất các loại giấy vệ sinh, giấy Kraft và vàng mã.
Từ lâu, nguồn nước thải trong hoạt động sản xuất tại làng nghề giấy này được xác định là nguyên nhân chính khiến sông Cầu ô nhiễm nặng.
Thời gian qua, TP Bắc Ninh đã tăng cường thanh kiểm tra, xử phạt nghiêm các trường hợp xả thải gây ô nhiễm môi trường tại làng nghề giấy này. Tuy nhiên vẫn còn nhiều cơ sở chưa nghiêm túc chấp hành, có biểu hiện đối phó, hiện tượng xả trộm chất thải ra môi trường vẫn tái diễn.
Đầu tháng 3.2023, khi đi kiểm tra tiến độ thực hiện Đề án tổng thể xử lý ô nhiễm môi trường phường Phong Khê, Bí thư Tỉnh uỷ Bắc Ninh Nguyễn Anh Tuấn đã yêu cầu thành phố Bắc Ninh tiếp tục tăng cường kiểm tra, kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường và các lĩnh vực liên quan như phòng cháy chữa cháy, điện lực tại làng nghề Phong Khê.
Ông Nguyễn Anh Tuấn cũng chỉ đạo thành phố Bắc Ninh lập kế hoạch, xây dựng lộ trình dừng hoạt động sản xuất đối với các cơ sở trong khu dân cư trước ngày 31.12.2024 và di dời các cơ sở sản xuất trong cụm công nghiệp Phong Khê I và cụm công nghiệp Phong Khê II trước ngày 31.12.2029.
Song song với đó, Bí thư Tỉnh uỷ Bắc Ninh yêu cầu thành phố Bắc Ninh phải có phương án hỗ trợ, chuyển đổi việc làm cho các doanh nghiệp sản xuất giấy theo đúng lộ trình của Đề án.
