Ngành nghề gắn với cách mạng công nghiệp 4.0 lên ngôi

Chọn ngành theo sở trường, năng lực

“Học ngành nào để không thất nghiệp?”, “vì sao tốt nghiệp trường hot mà vẫn không có việc làm”... là những băn khoăn học sinh đặt ra tại sự kiện Ngày hội tư vấn tuyển sinh-hướng nghiệp 2020 do Bộ Giáo dục và Đào tạo (Bộ GDĐT) phối hợp với các cơ quan tổ chức ngày 21.6 tại 3 miền Bắc, Trung, Nam. Băn khoăn là bởi, theo quy định của Bộ GDĐT, từ 15-30.6 học sinh lớp 12 trên cả nước làm hồ sơ đăng ký dự thi tốt nghiệp THPT và đăng ký xét tuyển vào đại học. Đây được xem là thời gian quan trọng. Chọn đúng trường, đúng ngành nghề không chỉ quyết định đỗ-trượt, mà còn là tương lai của thí sinh.

Học sinh Hoàng Thị Mai (Trường THPT Chu Văn An, Hà Nội)  cho biết đến hiện tại em vẫn đang đắn đo chưa biết chọn ngành nào. Mai thích học báo chí - truyền thông, nhưng lại lo lắng về cơ hội việc làm sau này. Còn học sinh Nguyễn Hải Đăng (Trường THPT Yên Hòa, Hà Nội) thích học sư phạm Toán, nhưng người thân và bạn bè lại khuyên nên chọn các ngành liên quan đến công nghệ thông tin để dễ tìm việc làm hơn.

Trước những băn khoăn của thí sinh, GS-TS Nguyễn Tiến Thảo - Phó Trưởng ban Đào tạo, Đại học quốc gia Hà Nội - cho biết, việc học sinh quan tâm đến cơ hội việc làm của các ngành nghề là tín hiệu tốt. Nhưng việc dự báo ngành nghề cần phải căn cứ vào nhiều yếu tố, bởi nó tuân theo quy luật. Ví dụ, ngành nào bây giờ đang nhiều người thất nghiệp nhất thì có thể 4 năm sau nó sẽ có cơ hội việc làm hơn. Ngành nào đang “hot”, nhiều người chạy theo, thì 4 năm sau, khi học sinh ra trường có thể ngành đó sẽ bão hòa.

Còn TS Nguyễn Đào Tùng - Phó Giám đốc Học viện Tài chính, thì khuyên thí sinh nên mạnh dạn, mạo hiểm đăng ký những ngành nghề mới. Kinh tế học tài chính, Kiểm toán có tích hợp các chứng chỉ nghề nghiệp, Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng... là một số ngành mới xuất hiện nhưng dự báo là có tương lai.

Ông Đào Trọng Độ - Phó Vụ trưởng Vụ Đào tạo thường xuyên (Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp) thì cho rằng, hiện nay nhu cầu về nhân lực dịch vụ khách sạn ở Việt Nam đang rất lớn. Chính phủ muốn đưa du lịch trở thành ngành kinh tế chủ lực. Trong khi khối quản trị nhà hàng, khách sạn đang rất thiếu nhân lực bậc trung và bậc cao. Vì thế, nếu học sinh đăng ký học những ngành này sẽ không lo thiếu việc làm.

Ngành nghề gắn với cách mạng 4.0 lên ngôi

Trong mùa tuyển sinh năm nay, nhóm ngành nghề liên quan đến công nghệ thông tin vẫn nhận được sự quan tâm của nhiều thí sinh. Theo PGS.TS Vũ Thị Hiền - Trưởng phòng Quản lý đào tạo (Trường Đại học Ngoại thương), hiện nhiều nơi đi theo xu hướng tiếp cận liên ngành để giải quyết các vấn đề thuộc lĩnh vực khác nhau bằng công nghệ. Cụ thể ở lĩnh vực kinh tế đang phải ứng dụng công nghệ vào giải quyết các vấn đề ở tầm vĩ mô. Vì vậy, công nghệ thông tin được xem là ngành “không bao giờ lỗi mốt”.

Để cung cấp thêm bức tranh về ngành công nghệ thông tin cho thí sinh, Thạc sĩ Phùng Quán (Trường ĐH Khoa học tự nhiên, ĐH Quốc gia TPHCM), dẫn chứng số liệu: Hiện nhu cầu nhân lực của ngành công nghệ thông tin là khoảng 400.000 người mỗi năm, trong khi các trường chỉ có thể cung cấp được khoảng 320.000 người. Đó là chưa kể nhiều bạn tốt nghiệp ra nước ngoài làm việc.

Dù nguồn nhân lực thiếu nhưng theo các chuyên gia, không phải ai tốt nghiệp ngành này cũng có việc làm. Bởi hiện nay chất lượng đào tạo còn khác nhau giữa các trường cùng đào tạo ngành này, nên dù nguồn cung nguồn thiếu hụt nhưng đòi hỏi sinh viên phải có chuyên môn và kỹ năng tốt.

Ngoài ra, nếu học sinh chọn ngành công nghệ thông tin thì sẽ phải cập nhật liên tục kiến thức, bởi ngành này đòi hỏi người làm việc phải liên tục tái đào tạo nếu không sẽ bị lạc hậu bởi công nghệ thay đổi rất nhanh. Chính vì thế, các chuyên gia đưa ra lời khuyên với thí sinh, ngoài đam mê, sở thích, các em cần phải có năng lực nhất định để có thể học và theo đuổi ngành nghề sau khi tốt nghiệp.

Bên cạnh các ngành gắn liền với cuộc cách mạng 4.0, các ngành về dịch vụ, du lịch có cơ hội việc làm cao, thì các ngành chăm sóc sức khỏe, báo chí - truyền thông, tâm lý học... dự báo vẫn có nhiều cơ hội để phát triển. Bởi khi xã hội càng phát triển thì nhu cầu chăm sóc tinh thần, sức khỏe, nhu cầu truyền thông càng cao và chiếm vị thế quan trọng.