Sau nâng cấp là… xuống cấp
Đập thủy lợi Triệu Thượng 2 (thôn Nhan Biều, xã Triệu Thượng, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị) là công trình được đề nghị công bố tình trạng khẩn cấp về sạt lở mất an toàn nói trên. Đập được xây dựng từ năm 1989 bằng nguồn vốn ngân sách Nhà nước và nhân dân đóng góp, với dung tích chứa 4,3 triệu mét khối nước, có nhiệm vụ tưới tiêu phục vụ nông nghiệp. Năm 2013, đập nước này được nâng cấp từ nguồn vốn dự án quản lý thiên tai (WB5) do Sở NNPTNT Quảng Trị làm chủ đầu tư. Và sau khi nâng cấp, đưa vào sử dụng chưa được bao lâu, đến cuối năm 2016, mái hạ lưu đập chính của đập này bị trượt với chiều dài gần 70m, sâu 0,6m.
Từ đó đến nay, do mưa lớn lâu ngày, đất ở phần thân đập mềm nhão, tình trạng sạt trượt mái nghiêm trọng hơn. Dù cơ quan quản lý công trình đã khắc phục tạm thời bằng cách đóng cọc tre và chằng bao cát quanh vùng trượt, tuy nhiên vết trượt tiếp tục mở rộng.
Trả lời câu hỏi vì sao mới nâng cấp chưa được bao lâu đã lại xuống cấp, ông Nguyễn Duy Thông - Tổng Giám đốc Cty TNHH MTV Quản lý và Khai thác công trình thủy lợi tỉnh Quảng Trị nói rằng do trước kia người dân đắp thủ công và xử lý nền móng không triệt để, cho nên có lớp đất yếu. Ngoài ra, bão lũ năm 2016 và 2017 nên phần mái hạ lưu đập bị ngập nước, ngâm nước một thời dài. Tiếp đó nước rút nhanh nên nhiều tổ hợp lực mới dẫn đến sạt lở, xuống cấp nhanh. Còn theo ông Hồ Xuân Hòe - Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Quảng Trị, do ở giữa đê có một túi bùn nên phần đê bị yếu mới dẫn đến sụt lún.
Công bố khẩn cấp để chỉ định thầu
Trước mắt, cơ quan quản lý công trình đã khắc phục tạm thời bằng cách đóng cọc tre và chằng bao cát quanh vùng sụt trượt, còn về lâu dài - ông Nguyễn Duy Thông cho biết, đã trình UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt gia cố lại phần nền bằng biện pháp khoan phụt vừa ximăng, đắp lại phần đập đã trượt sạt, xử lý phần hiện trạng đang bị trượt sạt. Tỉnh đã cho ứng trước 2 tỉ đồng để xử lý kịp thời, tuy nhiên cần thời gian để tổ chức thực hiện đấu thầu và triển khai thi công.
Liên quan đến việc công bố tình trạng khẩn cấp về đập nước Triệu Thượng 2, lãnh đạo Sở NNPTNT tỉnh Quảng Trị cho hay, vì tính cấp bách cần sửa chữa nhanh chóng công trình, nhằm đẩy nhanh thủ tục, quy trình xử lý rút gọn và chỉ định thầu. “Quyết định khẩn cấp này nhằm mục đích nhanh chóng được triển khai phương án xử lý để đảm bảo an toàn cho công trình. Khi có lệnh khẩn cấp thì mới được thực hiện quy trình xử lý khẩn cấp, quy trình lựa chọn nhà thầu rút gọn, nôm na là được chỉ định thầu để xử lý nhanh, đáp ứng hạn chế nguy cơ có thể xảy ra. Nếu không chỉ định thầu thì việc đấu thầu sẽ kéo dài ít nhất hơn 2 tháng, thời gian càng kéo dài thì càng nguy hiểm cho công trình” - ông Hồ Xuân Hòe, nói.
Theo nhận định của cơ quan chức năng, hồ Triệu Thượng 2 đã tích đầy nước cách đây 1 tháng rưỡi, nước đã chảy qua tràn do vừa lượng mưa rất lớn và liên tục, nên nguy cơ cao xảy ra sự cố bất cứ lúc nào.
