Theo Công an thành phố Hà Nội, Luật Cư trú năm 2020 có hiệu lực thi hành từ ngày 1.7.2021, tạo điều kiện bảo đảm tốt hơn quyền tự do cư trú của công dân; tăng cường quản lý cư trú, quản lý dân cư, góp phần tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước về an ninh, trật tự trong tình hình mới; giảm thủ tục hành chính, giấy tờ công dân liên quan đăng ký, quản lý cư trú và đổi mới phương thức quản lý cư trú từ phương thức thủ công bằng sổ giấy sang phương thức quản lý bằng công nghệ thông tin.
Tại Khoản 3, Điều 38, Luật Cư trú năm 2020 quy định từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định của Luật này cho đến hết ngày 31.12.2022.
Trường hợp thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú khác với thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú thì sử dụng thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú. Khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong sổ hộ khẩu, sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của Luật này và không cấp mới, cấp lại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú.
Tuy nhiên, trên thực tế, rất nhiều hộ gia đình sau khi nộp lại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã cấp cho cơ quan công an để lưu trữ thì gặp nhiều khó khăn thực hiện các thủ tục hành chính, mặc dù đã được cấp CCCD nhưng các cơ quan vẫn yêu cầu phô tô chứng thực sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hoặc xác nhận về cư trú và sử dụng thông tin về nơi cư trú để thực hiện các thủ tục hành chính.
Vì vậy, để chuẩn bị cho việc thực hiện quy định của Luật cư trú 2020 khi sổ hộ khẩu, sổ tạm trú hết giá trị sử dụng, Công an Thành phố đã và đang tăng cường cấp thẻ CCCD gắn chíp cho toàn bộ công dân trên địa bàn, sử dụng thẻ CCCD gắn chíp điện tử là giấy tờ pháp lý chứng minh thông tin về cá nhân, nơi thường trú. Tính đến hết tháng 9.2022, toàn Thành phố thu nhận 6,5 triệu hồ sơ thẻ CCCD; đã trả thẻ CCCD gắn chíp cho 6,1 triệu công dân.
Công tác thu nhận hồ sơ cấp định danh điện tử cũng đang được đẩy nhanh, đảm bảo tất cả những trường hợp đủ điều kiện và có nhu cầu đều được cấp tài khoản định danh điện tử mức độ 2. Đến thời điểm này, toàn Thành phố đã thu nhận được 3,6 triệu hồ sơ định danh điện tử. Đối với những trường hợp đã được Bộ Công an phê duyệt tài khoản, Ban chỉ đạo 06 Thành phố đã chỉ đạo các tổ công tác 06 cấp thôn đi từng hộ để hướng dẫn kích hoạt tài khoản.
Đảm bảo dữ liệu dân cư “đúng, đủ, sạch, sống”, một số nhóm dữ liệu Công an Thành phố đã tập trung chỉ đạo như trường hợp không có chủ hộ, trùng thông tin trong và ngoài thành phố hoặc trường hợp chứng minh nhân dân 9 số chưa được làm sạch.
Theo Thiếu tướng Nguyễn Hồng Ky, Phó Giám đốc Công an Thành phố, từ tháng 7.2022, đã tham mưu UBND Thành phố có văn bản chỉ đạo đối với 22 sở, ngành trên địa bàn thành phố rà soát toàn bộ phát hiện gần 600/1.800 thủ tục hành chính, dịch vụ công của Thành phố có liên quan đến chứng minh nhân dân, sổ hộ khẩu và sổ tạm trú.
Về vấn đề này, trong tháng 10, UBND Thành phố sẽ tái cấu trúc, quy trình thuộc thẩm quyền của UBND Thành phố và các sở ngành, đồng thời, yêu cầu các cơ quan, đơn vị trên địa bàn Thành phố nghiên cứu áp dụng 7 giải pháp thay thế sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy mà Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội đã hướng dẫn triển khai. Trong đó, giải pháp đẩy nhanh tiến độ kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư cho tất cả các đơn vị thuộc UBND Thành phố. Rà soát nhu cầu thực tế để lên phương án trang bị các thiết bị đọc mã QR code, đọc chíp trên thẻ CCCD cho các cơ quan, đơn vị...
Thời gian tới, Công an thành phố Hà Nội sẽ tiếp tục tham mưu UBND Thành phố chỉ đạo các Sở, ban ngành chủ động rà soát văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực phụ trách có nội dung liên quan đến sổ hộ khẩu, sổ tạm trú để đề xuất sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với quy định của pháp luật, hạn chế sử dụng thông tin về nơi cư trú trong thực hiện các thủ tục hành chính, kịp thời đề xuất kiến nghị việc sửa đổi bổ sung phù hợp với quy định Luật Cư trú 2020.
