Làng đảo trong thành phố
Nép mình bên dãy Hòn Tre rộng lớn, đảo Bích Đầm được ngư dân trăm năm xưa khai phá và chọn làm nơi lập nghiệp vì vùng nước trong xanh, lặng gió và đẹp như ngọc bích.
Ông Nguyễn Hòa - Tổ trưởng Tổ dân phố Bích Đầm kể: Làng được lập từ thời ông Trương Văn Cõi quê gốc Bình Định đi đánh cá trôi dạt vào đây. Thấy vùng biển êm, đẹp nên lưu trú lại đánh cá và kéo thêm những bạn đi biển vào lập làng. Cái tên Bích Đầm được gọi theo cảnh quan ở đây. Bích theo nghĩa Hán Nôm là xanh, nước biển vùng này xanh 4 mùa, đặc biệt mùa hè nước trong xanh thấy cả đáy.
Đình làng Bích Đầm từng lưu giữ 6 sắc phong của các đời vua, trong đó có sắc phong của vua Tự Đức (năm 1442) nhưng đã bị thất lạc. Hiện chỉ còn sắc phong của vua Khải Định (năm 1887) được lưu giữ. Người dân ở đây sống chủ yếu làng nghề đánh bắt thủy sản. Nhờ thiên nhiên trù phú, trước thập niên 90 người dân chỉ cần bước ra thuyền là cá tôm đầy ắp mang về.
Với địa thế đặc thù, từ bến tàu ở phường Vĩnh Trường ra đến đảo phải mất hơn 1 giờ 30 phút chạy tàu. Đây cũng là tổ dân phố gần như hiếm hoi của thành phố Nha Trang chưa có điện lưới. Nhờ hệ thống máy nổ mỗi ngày trên đảo có điện 4 giờ đồng hồ. Không điện lưới, không chợ, không ô tô xe máy nên đời sống của người dân Bích Đầm bao đời nay vẫn bình lặng sống dựa vào tự nhiên.
Đây cũng là điểm đặc biệt của làng trong phố này. Những năm qua du lịch phát triển làng Bích Đầm cũng cuốn hút theo với những mô hình du lịch cộng đồng. Trải nghiệm ở Bích Đầm với ngọn Hải đăng Hòn lớn với đình làng, với cây bàng trăm tuổi… đã để lại những ấn tượng thú vị với khách đến.
Du xuân nơi biển khơi nhìn về thành phố
Bến đò Bích Đầm những ngày này không tấp nập ghe tàu vào ra như trước Tết. Chị Dương Thị Thọ - người dân sống hơn 50 năm ở tổ dân phố Bích Đầm vui nói: Tết về Bích Đầm sớm và nhộn nhịp trước giao thừa. Còn sau giao thừa thì làng biển đón Tết theo cách riêng.
Theo chị Thọ vì xa đất liền nên để sắm sửa Tết bà con phải chuẩn bị từ sớm. Nhộn nhịp nhất là từ 23 âm lịch đến 30 Tết tàu ra vào tấp nập chở theo bông hoa, chở theo nhu yếu phẩm chuẩn bị Tết. Tổ dân phố có 228 hộ với gần 900 khẩu nên gần như biết hết mặt nhau. Gần Tết vài nhà ở gần nhau lại tập trung cùng đổ bánh thững, làm mứt, gói bánh trước để dâng cúng ông bà, cúng biển sau là để gia đình con cháu ăn Tết.
Tết truyền thống với người dân Bích Đầm rất khác biệt không nhộn nhịp ồn ào mà bình lặng. Mọi người quây quần ngày đầu năm cùng ra đình làng, lên chùa dâng hương lễ phật lễ đình. Rồi lại thăm nhà nhau từng gia đình trong đảo.
Chỉ vào cây bàng cổ thụ đã có lịch sử 150 năm anh Võ Ngọc Anh chia sẻ: “Mùa xuân thứ 52 tôi cùng gia đình đón xuân dưới tán bàng này, đình làng trên đảo. Đây là công viên của cả làng. Từ trên điểm cao nhất đảo nhìn về thành phố Nha Trang, Tết sôi động lung linh, có lúc mình cũng thèm. Nhưng thế hệ cha, ông chúng tôi rồi đến con vẫn luôn tự hào đón Tết truyền thống bình yên, dung dị của đảo chúng tôi”.
