Qua hơn 3 năm thực hiện Quyết định số 408/QĐ-LĐTBXH ngày 20.3.2017 của Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) đã xác nhận trên 2.000 liệt sĩ, trên 2.600 thương binh, nhưng vẫn còn khá nhiều trường hợp tồn đọng cần giải quyết.
Nỗ lực của ngành LĐTBXH
Theo Phó Cục trưởng Cục Người có công (NCC), Bộ LĐTBXH - Nguyễn Duy Kiên, căn cứ báo cáo của 22 tỉnh, thành phố, hiện gần như không còn hồ sơ xác nhận NCC tồn đọng. Con số tồn đọng là các trường hợp chỉ đăng ký nhưng thiếu hồ sơ.
“Hiện chỉ còn những trường hợp không còn căn cứ gì thì ngành phải tính toán tìm một cơ chế khác chứ không dùng hồ sơ được. Nhiều người kê khai không chuẩn, không có giấy tờ... Như tỉnh Quảng Nam lên tới 1.700 trường hợp không có giấy tờ, căn cứ” - ông Kiên nói.
Cũng theo ông Kiên, một số trường hợp cơ chế giải quyết đã hết, bắt buộc khôi phục cơ chế để giải quyết. Ví dụ yêu cầu có 2 người làm chứng, trước đây các hồ sơ đều thiết lập trên cơ sở 2 người làm chứng. Nhiều trường hợp không thể hoàn thiện được thì phải áp dụng các biện pháp khác như phát huy dân chủ ở cơ sở: Cho người dân cùng tham dự xem thông tin đúng hay sai, một phần dựa trên các giấy tờ đã được xác lập. Quy trình sẽ làm từng cấp từ xã, huyện, tỉnh đến trung ương nên rất mất công, tốn thời gian. Trong đó, ngành LĐTBXH địa phương là xương sống của việc này.
Ngày 17.7, ông Bùi Sỹ Lợi - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội - trao đổi với PV Lao Động xung quanh câu chuyện giải quyết hồ sơ tồn đọng cho NCC. Ông Bùi Sỹ Lợi cho rằng, việc giải quyết hồ sơ tồn đọng thời gian qua, ngành LĐTBXH đã tập trung xử lý cơ bản. Nhưng đến nay, vẫn còn hồ sơ tồn đọng và đều là những “ca” rất khó do không còn căn cứ, cơ sở xử lý: Mất hồ sơ gốc, không có người làm chứng... “Nhưng nếu không xử lý được đối tượng này thì vô hình trung lại không làm tròn trách nhiệm với NCC” - ông Lợi trăn trở.
Ngoài nỗ lực giải quyết hồ sơ NCC, ông Lê Tấn Dũng - Thứ trưởng Bộ LĐTBXH - nói rằng, bộ cũng đang yêu cầu các địa phương phải tập trung hoàn chỉnh các công trình ghi công, đặc biệt là các nghĩa trang. Theo khảo sát, ở nhiều nơi, các bia mộ vẫn còn ghi thông tin không cho phép, ví dụ ghi “liệt sĩ vô danh” hay “liệt sĩ chưa biết tên”...
“Vừa rồi, Bộ trưởng Bộ LĐTBXH đã có công điện gửi các địa phương, có văn bản yêu cầu các địa phương phải hoàn chỉnh tên các liệt sĩ. Những mộ chưa xác định được thông tin thì phải điều chỉnh theo Thông tư số 13 của liên bộ LĐTBXH và Bộ Tài chính: “Liệt sĩ chưa xác định được thông tin”. Nhiều địa phương đã hoàn thành rất tốt công việc này. Tới đây, chúng tôi tiếp tục kiểm tra thực tế” - ông Dũng nói.
Linh hoạt hỗ trợ gia đình chính sách nghèo
Về việc hỗ trợ các gia đình có công, NCC thoát nghèo, Thứ trưởng Bộ LĐTBXH Lê Tấn Dũng cho hay, từ cuối năm 2018, qua khảo sát, rà soát, bộ phát hiện ở nhiều địa phương còn nhiều hộ nghèo có thành viên là NCC với cách mạng.
“Chúng tôi thấy mười mấy tỉnh cần có các biện pháp triển khai ngay. Trên cơ sở công điện của Bộ trưởng Bộ LĐTBXH gửi cho địa phương, việc triển khai sẽ theo hướng các địa phương rà soát lại các hộ nghèo này, thành viên là NCC trong đó gồm những đối tượng nào. Hiện nay, chúng ta có 12 đối tượng mà pháp lệnh về NCC đã quy định, sẽ xem lại, trong đó tập trung thực hiện thật tốt các chính sách với NCC với cách mạng. Chúng ta sẽ vận động, huy động các nguồn lực để hỗ trợ NCC với cách mạng có sinh kế để vươn lên thoát nghèo” - ông Dũng thông tin.
Ông Bùi Sỹ Lợi cho rằng, việc hỗ trợ cho gia đình chính sách còn khó khăn, về nhà ở thì Đảng và Nhà nước đã quyết định xong. Địa phương nào chưa làm, chưa có nguồn Trung ương cũng phải chi nguồn địa phương để làm. Các địa phương phải cố gắng phấn đấu để không còn hộ gia đình NCC sống thấp hơn mức sống trung bình ở địa phương. Ngoài ra, hỗ trợ để thúc đẩy phát triển sản xuất để hộ NCC có điều kiện vươn lên.
Về hỗ trợ của cơ quan chức năng đối với NCC, Thứ trưởng Lê Tấn Dũng cho biết, thực hiện Chương trình hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà cho NCC theo Quyết định 22 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Xây dựng, Bộ LĐTBXH và các bộ ngành liên quan đã vào cuộc tích cực, đi các địa phương để kiểm tra. Đến nay, các đối tượng người có công được sửa chữa, xây mới nhà ở về cơ bản đến tháng 7.2020 đạt hơn 90%.
