Số lượng nhận BHXH một lần tăng 10%/năm
Theo ông Nguyễn Duy Cường - Phó Vụ trưởng Vụ BHXH, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH), dự thảo Luật BHXH (sửa đổi) tăng quyền lợi, tạo cơ hội tốt hơn cho NLĐ khi tham gia BHXH để hưởng lương hưu về lâu dài. Dự thảo cũng quy định 2 phương án về BHXH một lần.
Ông Đỗ Ngọc Thọ, Trưởng ban Thực hiện Chính sách BHXH của BHXH Việt Nam cho biết: Từ 2016 - 2022, có trên 4,95 triệu lượt NLĐ hưởng BHXH một lần, số lượt hưởng năm sau luôn cao hơn năm trước, trung bình 10%/năm, trong đó 80% người hưởng BHXH một lần là từ 20 đến 40 tuổi. Có 1,3 triệu người (26%) sau khi tham gia BHXH một lần, quay trở lại tham gia BHXH. Theo ông Thọ, xét về góc độ tài chính Quỹ hưu trí, tử tuất, nếu NLĐ nhận BHXH một lần, thì sẽ có lợi cho quỹ, nhưng không ai mong muốn vì mục tiêu an sinh lâu dài, cần phải hạn chế số lượng người nhận BHXH một lần.
Lương hưu thấp do tính bình quân cả quá trình đóng BHXH
Bà Ngô Thị Mỹ Kha - công nhân Công ty Lạc Tỷ, quận Bình Tân - cho biết, bà đã có 22 năm làm việc. Năm 2002, khi đó bà Kha mới 18 tuổi, đi làm đóng BHXH với mức lương 500.000 đồng/tháng. Đến nay, sau hơn 22 năm làm việc, bà tham gia BHXH với mức lương khoảng 10 triệu đồng/tháng. Nếu nghỉ hưu, tính ra lương hưu chỉ được khoảng 2,7 triệu đồng/tháng.
Bà Kha cho biết, nếu cách nay vài năm bà nghỉ việc để nhận BHXH một lần thì sẽ được 182 triệu đồng, cộng với trợ cấp thất nghiệp 12 tháng được hơn 70 triệu đồng. Sau khi nghỉ việc một năm, bà xin việc trở lại, với kinh nghiệm có sẵn, cộng thêm một số chứng chỉ nghề tích lũy được, lương tham gia BHXH sẽ cao hơn và vẫn đủ ít nhất 20 năm đóng BHXH, thì lương hưu vẫn cao hơn so với việc tham gia BHXH từ năm 2002. Nguyên nhân là do cách tính lương hưu của NLĐ khu vực ngoài Nhà nước là bình quân cả quá trình tham gia BHXH.
Tương tự, ông Trần Thanh Sơn - Chủ tịch CĐCS Công ty may Song Ngọc, quận Bình Tân, TP Hồ Chí Minh - cho biết, ông đã có 35 năm công tác, trong đó có cả những năm tham gia bộ đội biên giới phía Bắc và Campuchia, nhưng nếu bỏ 15 năm đầu đã đóng BHXH, thì lương hưu của ông chỉ ít hơn 210.000 đồng/tháng. “NLĐ tham gia BHXH càng lâu, đóng càng nhiều, thì lương hưu càng thấp, do cách tính lương hưu hiện nay của NLĐ khu vực ngoài Nhà nước là tính bình quân của cả quá trình đóng” - ông Sơn bức xúc nói.
Bà Nguyễn Thị Hoa - Chủ tịch CĐ Công ty Quadrille, KCN Amata, Biên Hòa, Đồng Nai - cũng có chung nhận xét, cách tính lương hưu bình quân cả quá trình làm việc khiến cho lương hưu thấp. Tại công ty của bà, có 4 người làm trên 20 năm lương hưu từ 2,4 triệu đồng đến 3 triệu đồng. Bản thân bà Hoa, sau 27 năm làm việc, sang năm khi đủ tuổi nghỉ hưu, thì lương hưu của bà cũng chỉ được 3,4 triệu đồng/tháng.
Ông Kim Vĩnh Cường - Phó Chủ tịch CĐ Công ty PouYuen Việt Nam - kiến nghị: “Phải xem lại cách tính lương hưu để tiền lương hưu phải đủ sống mới hấp dẫn NLĐ ở lại với Quỹ BHXH, nếu không NLĐ cũng tính toán rời bỏ, nhận BHXH một lần”.
Phát biểu kết luận hội thảo, ông Đặng Thuần Phong - Phó Chủ nhiệm Ủy ban xã hội của Quốc Hội - nhận xét, việc sửa đổi Luật BHXH cần có chính sách khuyến khích cho những người gắn bó với BHXH để hưởng lương hưu phải có lợi hơn so với rút BHXH một lần. Được lắng nghe ý kiến trực tiếp từ NLĐ, cán bộ CĐ sẽ giúp cho Ủy ban có thêm thông tin từ thực tiễn trong quá trình thẩm định dự án để pháp luật khi ban hành phải bảo đảm được quyền lợi của NLĐ cũng như an sinh xã hội.