“Cư dân toàn cầu”
Nhìn vào hành trình 30 năm cuộc đời của cô gái sinh năm 1987, từ xuất phát điểm “con nhà”, được theo chân bố mẹ đi đây đi đó từ lúc còn bé tí, cơ hội được học tại những ngôi trường tốt nhất tại các nước tiên tiến, đến việc đoạt vương miện Hoa hậu Thế giới người Việt năm 20 tuổi và những lựa chọn nghề nghiệp đáng giá cho những tấm bằng đáng nể, cùng một cuộc hôn nhân yên ấm bên người chồng Tây..., dễ nghĩ cô quả có một cuộc đời “trải thảm”.
Nhưng trong cuộc trò chuyện với Lan, tôi lại thấy hay nhắc đến cụm từ “không đơn giản”: Không đơn giản để trở thành một người hoàn mỹ, không đơn giản để đi tới hôn nhân.., khi nhớ lại những chặng đường mà cô đã phải đi qua và đối diện.
Song một mặt, cô cũng tự nhận mình là người đơn giản, “tôi hạnh phúc bởi vì tôi đơn giản”: “Thế giới thường biết đến đạo Phật như một phong cách sống, hơn là một tôn giáo. Điều tôi học được từ đó là lối sống đơn giản, khi con người không còn những tham muốn vượt quá những gì họ có.
Hơn nữa, là sự trung thực. Tôi thích sự đơn giản, không màu mè. Với tư duy và cách sống như vậy nên tôi có cảm giác con đường tới hạnh phúc dường như dễ dàng với mình hơn...”.
Nhưng ảnh hưởng lớn nhất trong cuộc đời Ngô Phương Lan chắc chắn là từ bố cô - nhà ngoại giao nổi tiếng Ngô Quang Xuân (nguyên Đại sứ đặc mệnh toàn quyền của Việt Nam tại Thụy Sĩ, Trưởng phái đoàn đại diện thường trực Việt Nam tại LHQ, WTO; Phó chủ tịch Đại hội đồng Liên minh Nghị viện thế giới nhiệm kỳ 2010 - 2011...): “Có thể nói là ảnh hưởng rất lớn. Ông dạy tôi lối sống hướng về cội nguồn, nhất là tinh thần vượt khó, ham học, biết tôn trọng, thương yêu, nhường nhịn, nhưng cũng phải linh hoạt đàm phán thuyết phục bảo vệ lẽ phải.
Ông cũng giúp tôi phương pháp tư duy sáng tạo, gặp điều gì, nhận xét cái gì cũng phải từ “hai mặt của một đồng xu”, cố gắng biết “định hướng, định hình, định lượng”... thì mới có giải pháp hiệu quả được”.
Trong đó, đáng kể nhất là cơ hội làm một “công dân toàn cầu”. “Các cuộc trải nghiệm, khám phá những con người và những nền văn hóa khác nhau quả thật đã cho tôi rất nhiều kiến thức trong cách giao tiếp, làm việc cũng như lựa chọn sống. Tôi cảm thấy vô cùng may mắn vì có thể thích nghi với cuộc sống ở nhiều nơi và điều này đồng nghĩa với việc có nhiều cơ hội làm việc, sinh sống.
Được đến các nước văn minh, được thấy rõ người dân sống theo tinh thần thượng tôn pháp luật, cuộc sống của họ yên bình, tôn ti trật tự, bình đẳng nghiêm túc, tôi tin rằng đó là những giá trị tuyệt vời của cuộc sống...”.
“Tuổi 30 yêu dấu”
Hoa hậu Thế giới người Việt 2007 vừa góp mặt vào cuốn sách độc đáo có tên “1987”, tập hợp hơn 30 câu chuyện của gần 30 người trẻ sinh năm 1987, nay đã tròn 30 tuổi - sắp được NXB Trẻ phát hành vào ngày 17.11 tới.
Gương mặt nổi bật giữa dàn đồng ca cùng trang lứa và là niềm tự hào thế hệ của cộng đồng 8X góp mặt với hai câu chuyện hết sức ấm áp và khiêm nhường có tựa đề: “Nước Mỹ không có bún ốc” và “Vương miện cho người trở về”.
Nhà báo Ngọc Nick M., người bạn đồng niên và là chủ biên cuốn sách, kể: “Vừa nghe nói đến dự án sách, Lan hứng thú ngay, là một trong những người viết nhanh nhất. Và viết rất tốt, “công dân toàn cầu”, xa Việt Nam từ lúc 6 tuổi mà tiếng Việt đâu ra đấy, hai bài viết gần 5.000 chữ mà gần như không phải sửa chữ nào...”.
Quan sát hoa hậu ở cự ly gần, Ngọc Nick M nói rằng ấn tượng mạnh nhất của anh về người bạn đồng niên trước hết là “sự nền nã - phong thái của một cô gái là cư dân toàn cầu từ nhỏ, biết cách yêu bản thân mình và tận hưởng, cân bằng cuộc sống, phân chia hợp lý thời gian làm việc, thời gian dành cho gia đình... để không bị stress, quá tải. Có lẽ vì thế mà trông Lan lúc nào cũng tươi tắn, thư thái, tự tin, chủ động trước cuộc sống của mình...”
“Năm 1993, Bill Clinton trở thành Tổng thống thứ 42 của nước Mỹ” - “Công dân toàn cầu” nhớ lại thời điểm cô đặt chân đến nước Mỹ, năm 6 tuổi. Và một năm sau đó, là sự kiện Tổng thống Bill Clinton tuyên bố bãi bỏ hoàn toàn cấm vận Việt Nam: “Tôi không hiểu điều đó có ý nghĩa gì, chỉ nghe bố nói rằng từ giây phút quan trọng ấy, cuộc sống ở quê nhà sẽ có rất nhiều thay đổi...”.
Với riêng cô thì đó là kỷ niệm được nhận bằng khen từ Tổng thống Bill Clinton vì những thành tích học tập cao tại Trường Tiểu học New York.
Nhưng cột mốc 2007 - năm cô gái sinh năm 1987 tròn 20 tuổi thì mới là cột mốc đáng nhớ nhất trong cuộc đời cô, cũng như sự nghiệp ngoại giao của bố cô: “Năm 2007 là năm may mắn với gia đình tôi. Đầu năm, bố cùng đoàn đàm phán gồm nhiều nhân vật nổi tiếng trong các ngành liên quan như Thương mại, Tài chính, Nông nghiệp, Ngoại giao... của đất nước đã thành công trong việc đưa Việt Nam trở thành thành viên thứ 150 của Tổ chức Thương Mại Thế giới (WTO), sau 15 vòng đàm phán từ năm 1995.
Quá trình này cũng gắn bó với cuộc đời làm ngoại giao của bố mẹ tôi. Từ khi bố là Đại sứ của Việt Nam tại Liên Hợp Quốc ở New York thì Việt Nam nộp đơn xin gia nhập WTO, đến vòng đàm phán cuối cùng tại Geneva, Thụy Sĩ thì cũng đúng năm bố đang làm Đại sứ tại thành phố quê hương của nhà triết học vĩ đại Jean-Jacques Rousseau...”.
Tròn 10 năm sau nhìn lại, cảm xúc vẫn như còn nguyên vẹn, về một thời điểm đội vương miện không giống với bất kỳ một hoa hậu Việt nào: “Năm năm trước đó thực sự là thử thách rất lớn với tôi, khi một lần nữa chuyển đổi sang cuộc sống mới tại một châu lục mới, với vốn tiếng Pháp rất hạn chế, trong khi cuối năm đầu tiên đã phải thi tú tài toàn phần các môn trong trường Pháp, hoàn toàn bằng tiếng Pháp. Nhưng bằng một cách nhiệm màu nào đó và từ lời động viên của bố mẹ, tôi đã nghị lực hoàn thành mọi thử thách thành công...”.
Cô gái có vẻ ngoài dịu dàng nền nã nhưng lại sở hữu một quyển từ điển không có từ “bỏ cuộc”: “Vào Đại học Geneva năm thứ ba, tôi đăng ký và thi trúng tuyển làm “Chủ tịch” Hội đồng Kinh tế và Xã hội Liên Hợp Quốc (ECOSOC), trong tổ chức Mô hình Liên Hợp Quốc của Geneva (GIMUN). MUN rất phổ biến trên thế giới, đặc biệt ở Geneva và New York thì được diễn ra tại trụ sở Liên Hợp Quốc, trong thời gian một tuần với các bạn trẻ đến từ khắp nơi trên thế giới...”.
Đó cũng là năm “bố trúng cử Đại biểu Quốc hội khóa XII và tôi cần tập trung học nốt hai năm cuối đại học trước khi xin việc trong LHQ và bắt đầu con đường “đi cứu thế giới”...”.
Nhưng trước khi “cứu thế giới”, là tự cứu... mình, trong màn thi ứng xử cuộc thi Hoa hậu Thế giới người Việt năm ấy: “Tôi đã trả lời theo quán tính, tổng hợp lại tất cả những gì hay ho đã được nghe trong thời gian qua từ bố mẹ, các bác, các anh chị, kết hợp với những giá trị về cuộc sống mà mình vẫn luôn tin vào. Tôi không có trí nhớ tốt, nhưng luôn nghĩ nền giáo dục Châu Âu trong ngành kinh tế, chính trị, xã hội đã giúp tôi rất nhiều trong kỹ năng tổng hợp và diễn đạt...”.
10 năm cho một bước ngoặt đáng nhớ trong cuộc đời, người đội vương miện bâng khuâng nhìn lại những ước mơ từng có và đã khác của mình: “Hồi bé, tôi đã muốn làm nhà khoa học để được đi khám phá vũ trụ do xem “Star Wars” quá nhiều, khi lớn hơn thì muốn làm ngoại giao giống bố mẹ... Nhưng vương miện Hoa hậu Thế giới người Việt đã mở ra không những nhiều cánh cửa mà còn đưa trái tim tôi đến với những cơ hội trong mơ, đến với những con người và những mảnh đất tôi mong muốn gắn bó lâu dài...”.
Song, với cô, tuổi 30 lại mới là cột mốc ý nghĩa nhất, với chiếc vương miện của thời gian: “Ở tuổi 30, tôi mới biết làm bạn thân với chính mình” - Lan viết ở bìa 4 cuốn sách “1987”.
Lan tuổi Mèo, nhưng cô không nghĩ con mèo là con vật ưa dựa dẫm, thậm chí còn có những hành xử đáng để học hỏi: “Con mèo rất tự lập, nhưng khi cần được yêu, nó lại rất ấm áp và mềm mại, cho người chủ cảm giác họ là người quan trọng nhất trong cuộc đời nó. Ngược lại, với người lạ, nó tỏ ra rất thận trọng, nhưng cũng lại khá cởi mở với những người nó cảm thấy có thể tin tưởng được...”. Tôi không nói với Lan là tôi cũng có cảm giác ấy, khi trò chuyện với cô.
