EU do dự
Josep Borrell, người đứng đầu bộ phận ngoại giao của EU, đã nói với các phóng viên về điều này trong một cuộc họp báo. Ông giải thích: “Việc loại hệ thống tài chính của một quốc gia có tính liên kết chặt chẽ với các quốc gia và nền kinh tế khác không thể chỉ trong một sớm một chiều”.
Theo quan chức Châu Âu, kinh nghiệm của Iran cho thấy, cần phải giữ cho hệ thống tài chính hoạt động để mọi người có thể sử dụng nó, thanh toán cho những gì họ cần và tiếp tục trao đổi với Nga. Đồng thời, ông lưu ý rằng cần tạo ra thiệt hại tối đa cho hệ thống tài chính của Nga. Cho đến nay, danh sách các ngân hàng sẽ bị vô hiệu hóa vẫn chưa được công bố chính thức.
Một số quốc gia khác sẵn sàng ủng hộ quyết định của EU về SWIFT, mặc dù họ thừa nhận rằng điều này sẽ gây hại cho họ. Ví dụ như Nhật Bản, họ ước tính sẽ giảm 0,3% GDP của đất nước. Mỹ, Canada, Hàn Quốc, Anh sẵn sàng loại các ngân hàng Nga khỏi SWIFT, nhưng Trung Quốc phản đối các hành động đó.
“Trung Quốc không ủng hộ việc sử dụng các biện pháp trừng phạt để giải quyết vấn đề và càng phản đối các biện pháp trừng phạt đơn phương không có cơ sở trong luật pháp quốc tế”, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cho biết tại một cuộc họp báo, trả lời câu hỏi về quan điểm của Bắc Kinh đối với việc loại Nga ra khỏi SWIFT. Nhà ngoại giao này cũng yêu cầu Mỹ khi giải quyết vấn đề Ukraina không được làm tổn hại đến quyền và lợi ích hợp pháp của Trung Quốc và các bên khác.
Nga không phải là quốc gia đầu tiên bị loại khỏi SWIFT. Hệ thống này không được sử dụng ở Iran và Triều Tiên. Tại Liên bang Nga, một hệ thống tương tự SWIFT của Nga đã được tạo ra - Hệ thống chuyển thông điệp tài chính (SPFS) - trong đó hàng trăm tổ chức, chủ yếu là người Nga, được kết nối với nhau, do đó, các khoản thanh toán trong nước có thể được thực hiện suôn sẻ.
Việc loại Nga hoàn toàn ra khỏi SWIFT đồng nghĩa với việc chấm dứt hoàn toàn quan hệ thương mại giữa Nga với phương Tây, nhưng Châu Âu và Mỹ, rõ ràng lo sợ rằng sẽ không thể thay thế ngay lập tức nguồn cung cấp của Nga.
EU không muốn tình hình trở nên trầm trọng thêm. Ngoài các biện pháp trừng phạt đã đưa ra, việc đóng cửa hoàn toàn SWIFT, họ có thể để lại như một biện pháp dự phòng.
Hệ thống thay thế SWIFT của Nga
SWIFT là một hệ thống thông tin liên lạc cực kỳ an toàn, cung cấp độ tin cậy và giảm thiểu rủi ro. Nếu tắt tính năng này, bạn sẽ phải sử dụng các phương tiện khác, cho đến các dịch vụ chuyển phát nhanh quốc tế, để vận chuyển các khoản thanh toán. Đối với người dân, điều này có thể ảnh hưởng đến các khoản thanh toán ở nước ngoài bằng thẻ của hầu hết các ngân hàng, ngoại trừ những ngân hàng bị trừng phạt.
Nga có một hệ thống tương tự SWIFT. Nó phục vụ khoảng 1/5 số giao dịch thông qua SWIFT và không bao gồm các ngân hàng nước ngoài, ngoại trừ một số ngân hàng Châu Á, cụ thể là Azerbaijan, Kyrgyzstan, Trung Quốc. Nó vẫn chưa được điều chỉnh cho việc giao hàng ở Châu Âu hoặc Châu Mỹ, do đó, quá trình kết nối các đối tác mới với hệ thống này sẽ mất một thời gian. Trong thời gian này, một thảm họa nào đó có thể sẽ không xảy ra, bởi vì các khoản thanh toán sẽ được thực hiện thông qua các đối tác ở các quốc gia chưa công bố lệnh trừng phạt với Nga.
Nga hiện cung cấp tới 30% khí đốt cho lãnh thổ của Liên minh Châu Âu và cùng một lượng dầu và các sản phẩm dầu, một câu hỏi lớn đặt ra về khả năng ngừng thanh toán với các ngân hàng Nga. Không ai cung cấp nguồn năng lượng miễn phí. Trong mọi trường hợp, Liên minh Châu Âu sẽ phải suy nghĩ về cách đảm bảo các tính toán này. Một số kênh sẽ được để lại cho những mục đích này.
Nhưng xét cho cùng, không chỉ có các sản phẩm năng lượng, mà còn có các nguồn cung cấp các sản phẩm nông nghiệp, bao gồm phân kali cho các nhà sản xuất nông nghiệp, cung cấp thép cho các nhà máy ôtô ở Châu Âu và cung cấp than. Một lượng lớn hàng hóa được cung cấp từ Liên bang Nga, nếu không có những thứ này, Châu Âu và Mỹ sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong tương lai gần đây.
Châu Âu và Mỹ sẽ giữ lại một số lựa chọn để đảm bảo hoạt động thanh toán đối với hàng hóa chiến lược được cung cấp từ Nga.
Về nguyên tắc, EU có thể đi đến cuộc đối đầu cuối cùng và loại hoàn toàn các ngân hàng Nga khỏi SWIFT, nhưng điều này sẽ làm phức tạp và tăng thời gian giải quyết của nhau.
Điều đơn giản nhất mà Nga có thể thực hiện các bước trả đũa trong trường hợp bị đóng cửa hoàn toàn là tăng giá, tức là đánh dấu tất cả các giao dịch liên quan đến những thay đổi trong hoạt động thanh toán, trong giá sản phẩm cung cấp cho thị trường Châu Âu. Điều bất thường nhất là việc ngừng cung cấp cho đến khi cơ chế thanh toán được khôi phục. Và đây sẽ là một cuộc khủng hoảng dữ dội gắn liền với nền kinh tế Châu Âu và nhất là Mỹ.
Nhưng phương Tây cũng có thể tăng giá hàng hóa của họ. Vấn đề là khối lượng sản phẩm cung cấp cho Nga theo lệnh trừng phạt sẽ ít hơn nhiều so với những gì Nga cung cấp cho EU. Và tất cả các bên đều chịu thiệt hại, kể cả các công ty nhỏ và lớn đều có trong hệ thống các khu vực quốc tế.
