Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky hôm 24.2 đã kêu gọi hành động loại Nga khỏi hệ thống thanh toán toàn cầu SWIFT sau khi các lực lượng quân sự nước này tiến vào Ukraina, trong lúc các cường quốc phương Tây xem xét áp đặt các biện pháp trừng phạt bổ sung đối với Nga.
Động thái này có thể làm tê liệt khả năng giao dịch của Nga với hầu hết thế giới.
SWIFT là gì?
Được thành lập vào năm 1973, Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu, hay còn gọi là SWIFT, thực tế không tự xử lý bất kỳ hoạt động chuyển tiền nào.
Nhưng hệ thống nhắn tin của nó, được phát triển vào những năm 1970 để thay thế việc dựa vào máy Telex, cung cấp cho các ngân hàng phương tiện để giao tiếp nhanh chóng, an toàn và không tốn kém. Công ty không niêm yết có trụ sở tại Bỉ thực sự là một hợp tác xã của các ngân hàng và đã tuyên bố giữ thái độ trung lập.
Nhiệm vụ của SWIFT là gì?
Các ngân hàng sử dụng hệ thống SWIFT để gửi các thông điệp được tiêu chuẩn hóa về việc chuyển các khoản tiền giữa các ngân hàng với nhau, giữa các ngân hàng với khách hàng và các lệnh mua bán tài sản.
Hiện nay, hơn 11.000 tổ chức tài chính tại 200 quốc gia đang sử dụng hệ thống của SWIFT, biến nó trở thành xương sống của hệ thống chuyển giao tài chính quốc tế.
Nhưng vai trò ưu việt trong lĩnh vực tài chính cũng khiến công ty này phải hợp tác với các cơ quan chức năng để ngăn chặn việc tài trợ cho khủng bố.
Ảnh hưởng của SWIFT
Theo hiệp hội quốc gia Rosswift, Nga là quốc gia lớn thứ hai sau Mỹ về số lượng người dùng, với khoảng 300 tổ chức tài chính Nga thuộc hệ thống này. Hơn một nửa các tổ chức tài chính của Nga là thành viên của SWIFT, đại diện tổ chức nói thêm.
Nga hiện đã có cơ sở hạ tầng tài chính nội địa của riêng mình, bao gồm hệ thống SPFS cho chuyển khoản ngân hàng và hệ thống Mir cho thanh toán thẻ, tương tự như hệ thống Visa và Mastercard.
Vào tháng 11.2019, SWIFT đã "đình chỉ" quyền truy cập của một số ngân hàng Iran vào mạng hệ thống của mình. Động thái này diễn ra sau khi Mỹ áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Iran cùng với lời đe dọa của Bộ trưởng Tài chính khi đó là Steven Mnuchin rằng SWIFT sẽ là mục tiêu tiếp theo của các lệnh trừng phạt nếu tổ chức này không tuân thủ.
Về mặt chiến thuật, "những thuận lợi và khó khăn còn đang được tranh cãi", Guntram Wolff, giám đốc tổ chức tư vấn Bruegel có trụ sở tại Brussels, nói với AFP.
Về mặt thực tế, việc bị xóa khỏi SWIFT có nghĩa là các ngân hàng Nga không thể sử dụng hệ thống này để thực hiện hoặc nhận thanh toán với các tổ chức tài chính nước ngoài cho các giao dịch thương mại.
“Về mặt hoạt động thực tiễn, đó sẽ là một vấn đề thực sự đau đầu, đặc biệt là đối với các nước Châu Âu có quan hệ thương mại đáng kể với Nga, nhà cung cấp khí đốt tự nhiên lớn nhất duy nhất của họ”, ông Wolff nói.
