Phát huy bản sắc “ngoại giao cây tre Việt Nam”
Phát huy bản sắc “ngoại giao cây tre Việt Nam” với nền tảng tư tưởng ngoại giao Hồ Chí Minh và truyền thống, bản sắc dân tộc Việt Nam, đối ngoại đã góp phần tiếp tục củng cố, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ đất nước, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội; nâng cao vị thế, uy tín của nước ta trên trường quốc tế.
Hoạt động đối ngoại của Việt Nam, đặc biệt là hoạt động của các lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã tạo xung lực mới trong việc tăng cường quan hệ với các nước đối tác, nhất là các nước láng giềng, các đối tác quan trọng, bạn bè truyền thống và các đối tác có nhiều tiềm năng.
PGS.TS Vũ Văn Phúc - Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương - cho rằng, với vị trí là một kênh đối ngoại vừa mang tính nhà nước, vừa mang tính nhân dân, hoạt động đối ngoại của Quốc hội đóng vai trò quan trọng trong quá trình song hành cùng Chính phủ, thúc đẩy liên kết khu vực và hợp tác quốc tế giải quyết các vấn đề khu vực và toàn cầu.
Công tác đối ngoại cũng làm sâu sắc hơn sự tin cậy chính trị, từ đó, làm cơ sở để giành được sự tin tưởng, ủng hộ từ các nước, bạn bè quốc tế trong các vấn đề thuộc lợi ích quốc gia - dân tộc; đồng thời, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.
PGS.TS Vũ Văn Phúc nhấn mạnh, đạt được những kết quả quan trọng này trước hết là nhờ đường lối đối ngoại đúng đắn của Đảng và Nhà nước, với thế, lực và uy tín của đất nước; sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị; sự hợp tác của các đối tác, bạn bè quốc tế; đồng thời, đó là sự nỗ lực của ngành Ngoại giao, sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa đối ngoại Đảng, ngoại giao nhà nước, đối ngoại nhân dân, trong đó có vai trò của đối ngoại Quốc hội.
Tại buổi tiếp các Trưởng cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài nhiệm kỳ 2023-2026 hồi đầu tháng 3.2023, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ khẳng định: "Ngoại giao đóng góp rất tích cực để đất nước có được cơ đồ, vai trò, uy tín và vị thế trên trường quốc tế như ngày nay. Ngược lại, vị thế, vai trò, uy tín của đất nước hiện nay cũng tạo điều kiện cả về thế và lực, tạo môi trường thuận lợi cho công tác ngoại giao. Phải tiếp tục nâng tầm ngoại giao để đóng góp tích cực vào việc nâng cao hơn nữa uy tín, vị trí, vai trò của Việt Nam trên trường quốc tế”.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng lưu ý đối ngoại phải luôn gắn với đối nội, do đó, làm bất cứ điều gì cũng phải đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết và trước hết trên cơ sở tôn trọng luật pháp quốc tế.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cũng nhấn mạnh, công tác đối ngoại phải góp phần tích cực vào bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ an ninh quốc gia “từ sớm, từ xa”, bảo vệ sự bình yên và hạnh phúc của nhân dân.
Nhấn mạnh, đây là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài, quan trọng, Chủ tịch Quốc hội đề nghị các Trưởng cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài phải luôn ghi nhớ và thực hiện một cách kiên trì, bền bỉ.
Chủ động, tích cực, thích ứng trong mọi điều kiện, hoàn cảnh
Hiện nay, tình hình thế giới và khu vực diễn biến nhanh, phức tạp với nhiều nhân tố khó dự báo, tác động đa chiều tới môi trường an ninh, phát triển, công cuộc đổi mới của đất nước ta đang tiếp tục được đẩy mạnh. Bên cạnh những thuận lợi, thời cơ, cũng còn không ít khó khăn, thách thức, trong đó có nhiều vấn đề chưa có tiền lệ, đòi hỏi phải có tinh thần sáng tạo, quyết tâm đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động.
Đối với các hoạt động đối ngoại đa phương và song phương, Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội Vũ Hải Hà cho biết, công tác đối ngoại của Quốc hội sẽ được triển khai mạnh mẽ, hiệu quả, sáng tạo hơn nữa; chú trọng phát huy tối đa lợi thế của kênh ngoại giao nghị viện theo tinh thần Chỉ thị số 25 của Ban Bí thư; nâng tầm đối ngoại đa phương, chủ động tham gia và nâng cao vai trò của Quốc hội Việt Nam trong những vấn đề và các cơ chế then chốt, quan trọng có tầm chiến lược tại các cơ chế liên nghị viện đa phương khu vực và quốc tế.
Ông Vũ Hải Hà cũng nhấn mạnh yêu cầu tiếp tục phát huy vai trò tích cực của Quốc hội Việt Nam tại các diễn đàn nghị viện quan trọng, thể hiện là đối tác tin cậy, thành viên tích cực, có trách nhiệm trong cộng đồng quốc tế, góp phần duy trì hòa bình, ổn định và phát triển trong khu vực và trên thế giới.
Cùng với đó tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 15 của Ban Bí thư, công tác đối ngoại của Quốc hội tập trung thúc đẩy ngoại giao kinh tế; tích cực hợp tác cùng nghị viện các nước ủng hộ và thúc đẩy đàm phán, ký kết, phê chuẩn và thực hiện các FTA song phương và đa phương; nghiên cứu khả năng tham gia các sáng kiến đa phương trong khu vực về kết nối kinh tế và phát triển cơ sở hạ tầng.
Đồng thời, thúc đẩy đàm phán các FTA song phương với các nước, nhất là các đối tác thương mại lớn; các đối tác, nhóm đối tác trong khu vực Mỹ La tinh, Trung Đông và châu Phi.
Nâng cao hiệu quả cơ chế điều hòa, phối hợp chặt chẽ, chia sẻ thông tin thường xuyên giữa các cơ quan của Quốc hội và với các cơ quan đối ngoại của cả ba trụ cột đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân.
Trong quá trình triển khai cụ thể, đối ngoại Quốc hội sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với đối ngoại đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân, phát huy sức mạnh tổng thể của đối ngoại trên tất cả lĩnh vực quốc phòng, an ninh, kinh tế, văn hóa - xã hội, tiếp tục triển khai đồng bộ, sáng tạo và hiệu quả các nhiệm vụ đối ngoại của đất nước, thực hiện thắng lợi các mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đề ra.
Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung kiến nghị, Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội và các cơ quan Quốc hội phối hợp với các cơ quan liên quan tiếp tục cụ thể hoá vị trí của đối ngoại Quốc hội theo đường lối Đại hội XIII của Đảng và Nghị quyết số 34-NQ/TW ngày 9.1.2023 về một số định hướng, chủ trương lớn triển khai đường lối đối ngoại Đại hội XIII của Đảng liên quan đến ba trụ cột của nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, thực hiện trường phái ngoại giao “cây tre”: Gốc vững, thân chắc, cành uyển chuyển.
