Sáng 12.9, phiên họp 26 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cho ý kiến vào báo cáo kết quả kiểm toán, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, hoạt động kiểm toán phải làm sao siết chặt kỷ cương, kỷ luật tài chính ngân sách, tiền tệ.
Theo Chủ tịch Quốc hội, mỗi năm công bố kết quả kiểm toán, thanh tra phát hiện nhiều sai phạm, thấy Kiểm toán Nhà nước làm đến nơi đến chốn, nhưng sai phạm thì vẫn còn.
Chủ tịch Quốc hội băn khoăn, vì sao các công cụ hoạt động thường xuyên, liên tục như thế nhưng vi phạm không giảm mà có vẻ lại tăng lên.
Do đó, hoạt động của kiểm toán phải hướng đến trả lời được những tồn tại, hạn chế nhiều năm không khắc phục.
Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, phương châm kiểm toán phải "thà ít mà tốt", để đảm bảo hiệu lực, hiệu quả. "Đừng có rải mành mành ra, làm gì có trọng tâm trọng điểm, mình làm có tác động lan tỏa", Chủ tịch Quốc hội nói.
Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, phải tiếp tục đề cao công khai, minh bạch, khách quan, trung thực trong hoạt động kiểm toán. Minh bạch, công khai là vũ khí quan trọng nhất của hoạt động kiểm toán.
"Trước đây, các cuộc kiểm toán quan trọng đều họp báo công bố công khai. Mình đăng trên cổng thông tin ít người đọc. Báo cáo kiểm toán hàng năm phải công khai, đồng thời lựa chọn các kiểm toán chuyên đề để công khai", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh và lưu ý, "các đồng chí có vẻ ngày càng giảm nhiệt đi".
Chủ tịch Quốc hội phân tích, việc công khai kết quả kiểm toán có hai mặt. Một mặt khẳng định sức mạnh của kiểm toán, mặt khác cũng để dư luận giám sát hoạt động kiểm toán.
"Người ta giám sát kiểm toán xem anh làm có đúng không, có đàng hoàng không. Bao giờ cho đến ngày xưa, thời anh em chúng tôi là các cơ quan báo chí thường xuyên có mặt ở cơ quan kiểm toán. Mỗi lần họp báo là chuẩn bị toát mồ hôi, nhưng như thế kiểm toán viên người ta mới chịu khó làm đúng", Chủ tịch Quốc hội nói.
Góp ý cụ thể vào kế hoạch kiểm toán năm 2024, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, mong muốn của Quốc hội là làm sao nâng cao chất lượng dự toán ngân sách nhà nước. Chất lượng quyết toán ngân sách phải thực chất, không coi quyết toán là "việc đã rồi".
Chủ tịch Quốc hội lưu ý, không để tâm lý xong rồi thì cho qua. Cái nào quyết toán là quyết toán, cái nào không là không. Tiếng nói của Kiểm toán Nhà nước là phải chắc chắn. Kế hoạch của Kiểm toán Nhà nước trong cả năm 2023 và 2024 phải tập trung vào các vấn đề trọng tâm, trọng điểm mà kỳ họp 5 của Quốc hội đã ban hành nghị quyết.
Theo Chủ tịch Quốc hội, dù làm kiểm toán chuyên đề riêng hay kiểm toán chung thì tất cả phải hướng tới đánh giá thị trường đất đai, tài chính, tiền tệ, chứng khoán, bất động sản, dự lường các vấn đề rủi ro kinh tế vĩ mô như nghị quyết kỳ họp 5 đã nêu.
Chủ tịch Quốc hội nêu hàng loạt vấn đề như: tín dụng ngân hàng tăng chậm, hệ thống tài chính ngân hàng khó khăn, nợ xấu tăng, tình trạng chậm trả nợ vay trái phiếu đáo hạn nhất là trong lĩnh vực bất động sản tăng; khó khăn trong mua sắm vật tư trang thiết bị y tế vẫn chưa xử lý dứt điểm; kiến nghị thanh tra, kiểm toán vấn đề in, phát hành, chiết khấu, giá bán sách giáo khoa...
Theo Chủ tịch Quốc hội, vừa qua Quốc hội kiến nghị thanh tra toàn diện về thị trường bảo hiểm, xem có bắt tay giữa ngân hàng và bảo hiểm không. Rồi giải ngân vốn đầu tư công vì sao vẫn tắc chậm. Rồi các vấn đề phòng cháy chữa cháy, đăng kiểm, đào tạo lái xe, còn nội dung gì không.
"Mất bò mới lo làm chuồng? Những cái đó đáng lẽ Kiểm toán Nhà nước dự báo sớm thì đỡ thiệt hại", Chủ tịch Quốc hội nêu và nhắc đến vấn đề thiếu điện, đồng thời gợi ý Kiểm toán Nhà nước trả lời về năng lực điện, giá điện thế nào.
"Tôi đề nghị trên cơ sở đó, các đồng chí rà soát lại, vừa xác định mục tiêu kiểm toán chung, điều chỉnh lại một số kiểm toán chuyên đề. Đừng có nhiều quá, tham lam quá, cái gì cũng đưa vào, nên tập trung vào vấn đề hiện nay đang rất thời sự, thiết thực, sát thực tiễn hơn", Chủ tịch Quốc hội yêu cầu.
