Thực phẩm chức năng thường chứa các thành phần như vitamin, khoáng chất, axit amin, chất chống oxy hóa và các hợp chất dinh dưỡng khác. Chúng được sử dụng để bổ sung những dưỡng chất cần thiết mà cơ thể có thể thiếu hụt từ chế độ ăn uống hàng ngày. Tuy nhiên điều quan trọng là không được thần thánh hóa các thực phẩm chức năng này vì đôi khi nó không có tác dụng tốt như bạn mong muốn.
Người ta quan niệm rằng sử dụng liều lượng lớn thực phẩm chức năng cụ thể có tác dụng như thuốc để chữa trị hoặc ngăn chặn một số bệnh. Ví dụ, vitamin C được cho là phương pháp chữa cảm lạnh thông thường, và vitamin E được quảng bá là chất chống ô nhiễm hữu ích ngăn chặn bệnh tim.
Tuy nhiên, sau nhiều nghiên cứu, không có bằng chứng chứng minh những khẳng định này đúng. Các nghiên cứu lớn liên tục chỉ ra rằng sử dụng liều lượng lớn bổ sung ít có lợi ích, và có thể gây hại cho sức khỏe, đặc biệt là trong việc ngăn chặn hoặc chữa trị các bệnh mạn tính như bệnh tim và ung thư.
Các chất trong thực phẩm chức năng không có khả năng bảo vệ bạn khỏi ung thư, bệnh tim hoặc tử vong
Một số quảng cáo đã đưa ra khẳng định rằng một số loại vitamin có thể điều trị các loại ung thư khác nhau. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ ra rằng điều này không đúng.
Vitamin A (beta-carotene) ở liều lượng lớn không chữa trị ung thư và có thể gây độc hại, đặc biệt là nếu sử dụng dưới dạng viên thay vì từ thức ăn. Các nghiên cứu đã liên kết việt A với tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư khác - như ung thư phổi ở người hút thuốc lá nếu sử dụng dưới dạng bổ sung.
Liều lượng cao chất chống oxy hóa có khả năng không giúp tăng cường hiệu quả của các phương pháp điều trị ung thư thông thường như hóa trị và tia xạ. Thực tế, liều lượng lớn chất chống oxy hóa có thể làm ảnh hưởng đến một số liệu pháp y tế cho ung thư bằng cách ngăn chặn các liệu pháp này tiếp cận các tế bào ung thư.
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng rủi ro mắc ung thư vú, ung thư tuyến tiền liệt và ung thư phổi không giảm khi sử dụng bổ sung vitamin E, C hoặc selen theo liều lượng cao.
Liều lượng cao thực phẩm chức năng gây ra nhiều vấn đề đối với sức khỏe
Chỉ cần sử dụng mức khoáng chất gấp 5 lần so với lượng khuyến nghị hàng ngày (RDI), kẽm, sắt, crom và selen có thể gây ra tác động tiêu cực đối với cơ thể. Vì việc tiêu thụ khoáng chất ở mức gấp 5 lần RDI có thể vượt quá khả năng cơ thể chấp nhận và xử lý. Điều này dẫn đến sự tích tụ không mong muốn của các khoáng chất trong cơ thể gây nguy hiểm cho sức khỏe, từ rối loạn tiêu hóa đến các vấn đề nghiêm trọng như tử vong.
Việc sử dụng lượng lớn fluoride, đặc biệt ở trẻ em, không chỉ gây mờ mắt mà còn làm suy yếu răng, gây ra các vấn đề liên quan nướu và răng.
Tiêu thụ lượng lớn dầu cá có thể ảnh hưởng đến quá trình đông máu, tăng nguy cơ về vấn đề máu và tim mạch.
Ngộ độc sắt cũng rất phổ biến. Ngay cả một lượng nhỏ vượt quá RDI cũng có thể gây rối loạn tiêu hóa, buồn nôn và phân đen. Độc tính nghiêm trọng có thể dẫn đến hôn mê và thậm chí tử vong.
Bổ sung thực phẩm chức năng chỉ là biện pháp ngắn hạn. Việc sử dụng lâu dài một số chất bổ sung liều cao có thể dẫn đến các triệu chứng ngộ độc.
Nếu bạn cảm thấy mình có thể đang thiếu một số vitamin và khoáng chất nhất định, tốt hơn hết bạn nên xem xét việc thay đổi chế độ ăn uống và lối sống thay vì sử dụng thực phẩm chức năng. Nếu bạn cần giúp đỡ, hãy gặp bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng.
