Chậm kinh là gì?
Chậm kinh (hay trễ kinh) là biểu hiện của chu kỳ kinh nguyệt bất thường ở phụ nữ, là hiện tượng khi đến kỳ hành kinh nhưng vẫn chưa xuất hiện kinh nguyệt. Chu kỳ kinh nguyệt bình thường được tính từ ngày đầu tiên của kỳ kinh đến ngày đầu tiên của kỳ kinh tiếp theo, một chu kỳ kinh nguyệt khỏe mạnh có thể dao động từ 21 đến 35 ngày, trung bình chu kỳ kinh nguyệt khoảng 28 - 30 ngày. Thông thường, nếu quá 35 ngày tính từ ngày hành kinh mà vẫn chưa có kinh nguyệt trở lại thì gọi là chậm kinh.
Tập thể dục có thể gây ra tình trạng trễ kinh thông qua một số cơ chế liên quan đến cách hoạt động thể chất tác động đến sự cân bằng năng lượng và hormone của cơ thể.
Tập thể dục ảnh hưởng đến kinh nguyệt như thế nào
Thiếu hụt năng lượng
Tập thể dục cường độ cao hoặc quá mức có thể làm tăng mức tiêu hao năng lượng. Nếu lượng calo nạp vào không tương ứng với mức năng lượng tiêu hao, cơ thể có thể rơi vào tình trạng thiếu hụt năng lượng.
Để bảo tồn năng lượng, cơ thể có thể ưu tiên các chức năng thiết yếu và giảm các chức năng ít quan trọng hơn, chẳng hạn như chức năng sinh sản. Việc bảo tồn năng lượng này có thể dẫn đến giảm sản xuất hormone sinh sản, làm gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt và có khả năng gây ra tình trạng mất kinh.
Rối loạn nội tiết tố
Tập thể dục cường độ cao có thể phá vỡ trục nội tiết tố, dẫn đến giảm nồng độ estrogen và progesterone, những yếu tố rất quan trọng để duy trì chu kỳ kinh nguyệt đều đặn. Sự phá vỡ nồng độ hormone có thể dẫn đến chu kỳ kinh nguyệt không đều hoặc mất kinh.
Mức leptin thấp
Leptin là một loại hormone liên quan đến sự cân bằng năng lượng và điều chỉnh sự thèm ăn. Tập thể dục cường độ cao có thể làm giảm mức leptin, có thể ảnh hưởng đến chức năng kinh nguyệt. Mức leptin thấp báo hiệu cho cơ thể rằng nó đang ở trạng thái năng lượng thấp, có thể ảnh hưởng đến hormone sinh sản. Mức leptin thấp hơn có thể góp phần gây ra tình trạng mất kinh bằng cách báo hiệu cho cơ thể giảm hoạt động sinh sản do dự trữ năng lượng thấp.
Thay đổi mỡ cơ thể và cân nặng
Tập thể dục quá mức thường dẫn đến lượng mỡ trong cơ thể thấp hơn. Lượng mỡ trong cơ thể rất quan trọng đối với quá trình sản xuất estrogen, và lượng mỡ trong cơ thể rất thấp có thể dẫn đến giảm lượng estrogen. Lượng mỡ trong cơ thể thấp có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt estrogen, đây là chất cần thiết cho quá trình bong tróc niêm mạc tử cung thường xuyên, dẫn đến mất kinh.
Căng thẳng về thể chất
Căng thẳng về thể chất do tập thể dục cường độ cao hoặc kéo dài có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể và sự cân bằng nội tiết tố. Cơ thể có thể phản ứng với căng thẳng này bằng cách thay đổi chức năng kinh nguyệt. Phản ứng căng thẳng này có thể dẫn đến mất kinh hoặc chu kỳ kinh nguyệt không đều khi cơ thể điều chỉnh theo nhu cầu thể chất tăng lên.
Các hoạt động như chạy marathon, thể thao cạnh tranh hoặc tập tạ cường độ cao có nhiều khả năng gây gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt. Các bài tập cường độ cao kéo dài hơn vài giờ mỗi tuần, đặc biệt là khi kết hợp với lượng calo nạp vào không đủ, cũng có thể làm tăng nguy cơ mất kinh.
