Câu chuyện 49 tấn vàng và “ngôi vương” Đông Nam Á năm 2021 thật ra không có gì lạ.
Trong rất nhiều năm, chúng ta luôn có tên trong top 15 tiêu thụ vàng thế giới. Sánh vai với các cường quốc kinh tế: Trung Quốc, Mỹ, Đức...
Nhưng cái ngôi vương, cái vị trí top này cứ sai sai thế nào đó.
Bởi so sánh quy mô nền kinh tế, chúng ta ở đâu đó rất xa, rất sâu so với... top.
Và một nền kinh tế với quy mô không lớn, nhưng tích luỹ bằng vàng quá nhiều sẽ chỉ làm khoảng cách về quy mô ấy ngày càng xa, càng sâu hơn mà thôi.
Giá vàng trong nước chêch lệch so với giá thế giới 12 triệu đồng mỗi lượng: Chúng ta vẫn mua.
Riêng ngày vía thần tài cao hơn 700 ngàn đến 1 triệu đồng/lượng, tụt 300 tới 500 ngàn/lượng chỉ sau đó vài tiếng: Chúng ta vẫn mua. Mua dù biết chắc lỗ ngay và luôn 1 triệu đồng/lượng.
Lượng vàng trong dân, từng được tính toán, vào khoảng 500 tấn, trị giá hàng chục tỉ USD, giờ có lẽ không còn tính đếm được nữa.
Nhưng rồi số vàng đó để làm gì?
Kết quả một cuộc khảo sát gần đây cho thấy 72% người tiêu dùng cho rằng vàng là một kênh an toàn.
Và thói quen cất giữ tài sản bằng vàng, trải qua bao biến động và thực tế lịch sử cho thấy rất khó để thay đổi.
Năm 2017, Nguyên Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan, trong một hội thảo về chủ đề huy động nguồn lực do Hội đồng Lý luận Trung ương và Tạp chí Cộng sản tổ chức từng rất thẳng thắn: “Nguồn lực tiền, vàng trong dân rất nhiều nhưng không huy động được để làm đường, làm trường, trong khi huy động để xây chùa, đúc chuông lại rất nhanh”.
Và bà giải thích nguyên nhân, bằng: những nhân tố sâu xa về nguyên nhân con người. “Mỗi dự án trích 10 – 20% cho người kéo được dự án về. Đến 135 còn 351 nữa là”.
Đã có rất nhiều các “biện pháp” để “lôi vàng ra khỏi ống bơ”, từ đề xuất “đánh thuế mua bán”; coi vàng thuộc nhóm xa xỉ như ôtô, như điều hòa nhiệt độ... cho đến cả biện pháp “Phát hành chứng chỉ vàng” mà nhiều người gọi là “vàng giấy”.
Tất cả bàn xong, kiến nghị xong, "chém gió" xong rồi để đó. Bởi nó chưa đúng, chưa trúng điều mà người dân cần: Một sàn giao dịch vàng. Nơi mà người dân “có thể mua” và không phải mua chênh đến 12 triệu. Nơi “có thể bán”. Nơi tạo ra thanh khoản và vàng trả đúng về vị trí thực của nó.
Chừng nào chúng ta vẫn còn băn khoăn thì chừng đó còn "top, còn vàng ống bơ" mà chỉ để xây chùa đúc chuông là nhanh thôi.