Đề xuất được một lãnh đạo EVN đưa ra một cách chính thức trong một hội nghị về cải cách môi trường kinh doanh và phát triển doanh nghiệp hôm 20.11.
“Cái lý” của EVN thoạt tiên có vẻ hợp lý: “Mức độ tiêu thụ điện của loại bóng đèn sợi đốt gấp 20 lần so với đèn led”. Và trong bối cảnh “Các dự án nguồn lưới điện mới đưa vào không có nên từ năm 2019 trở đi sẽ xảy ra tình trạng thiếu điện cục bộ tại khu vực miền Nam”.
Không ai phủ nhận hiệu quả tích cực của việc thay thế các loại đèn sợi đốt bằng đèn led, đèn compact, đèn huỳnh quang... EVN từng tính toán nếu thay thế 20 triệu bóng đèn sợi đốt sẽ tiết kiệm được tới 700 MW.
Vấn đề chỉ là ở chữ “cấm”, trong đó, có cả đề xuất cấm tiêu dùng.
Mở ngoặc nói thêm, kể từ 1.1.2013, loại đèn tròn (đèn sợi đốt) có công suất lớn hơn 60W không được nhập khẩu, sản xuất và lưu thông. Tại sao lại chỉ dừng đối với loại đèn có công suất lớn hơn 60W? Nói đây là lộ trình cũng đúng mà bảo Chính phủ cân nhắc trước khả năng và nhu cầu của dân cũng không sai.
Bởi một trong những thói quen và nhận thức của người dân- không chỉ ở nông thôn, vùng sâu vùng xa, là họ cần những ngọn đèn có nguồn sáng ổn định để khỏi phải hi sinh đôi mắt của chính mình.
Những phân tích thực tế chỉ ra rằng ánh sáng đèn Compact, đèn huỳnh quang tạo ra là không liên tục như ánh sáng của bóng đèn tròn vốn rất hại cho mắt. Nếu chỉ nhân danh việc tiết kiệm mà cấm toàn bộ, trong đó cả trong tiêu dùng thì rõ ràng tỉ lệ khúc xạ ở mắt đối với trẻ em tăng lên tới 40% trong vài năm qua chính là một hệ quả.
Huống chi, bảo tiết kiệm, nhưng thực chất người dân đã phải chi phí ban đầu hơn đến 4-5 lần khi các loại đèn thay thế vừa đắt đỏ vừa quá nhanh hỏng.
4,5 triệu bóng đèn sợi đốt mà người dân vẫn đang sử dụng, rõ ràng, có “cái lý” của họ, ngay cả khi phải trả bằng tiền túi cho những “bậc thang giá” mà ngành điện đang áp dụng.
Cấm! Từ một doanh nghiệp, dẫu là DNNN! Chỉ vì lo không làm tròn nhiệm vụ cung cấp đủ điện năng cho nhu cầu của đời sống cũng như của nền kinh tế là một tư duy cần cân nhắc. Bởi nếu tư duy ấy mà là đúng thì chúng ta sẽ phải cấm xe máy để tiết kiệm xăng?
Hãy thay thế chữ cấm bằng những biện pháp hợp pháp dẫn đến thay đổi nhận thức, và bằng cả những biện pháp thay thế khác để người dân được quyền lựa chọn trước hết để tiết kiệm cho chính mình.
