Những ngôi nhà phát ra mùi thơm ở "miền cổ tích"

Xã Ngọc Chiến, huyện Mường La được người dân và du khách mệnh danh là “miền cổ tích” chữa lành trên miền Tây Bắc. Địa danh Ngọc Chiến bé như hạt cát, nằm thọt lỏm giữa ba dãy núi Sam Síp (Mường La, Sơn La), Khau Phạ (Mù Căng Chải, Yên Bái) và Tà Xùa (Bắc Yên, Sơn La). Ảnh: Khánh Linh

Ngoài cảnh sắc thiên nhiên, nơi đây còn có những ngôi nhà sàn lợp bằng gỗ pơ mu hằng trăm năm tuổi. Ảnh: Khánh Linh

Trò chuyện về những ngôi nhà phát ra mùi thơm, Hiện, Ngọc Chiến có hơn 100 ngôi nhà sàn mái lợp bằng gỗ pơ mu, trong đó, nhiều ngôi nhà trên 100 năm tuổi, tập trung chủ yếu ở bản Nà Tâu và Mường Chiến. Theo người cao tuổi ở đây, làm “ngói” bằng gỗ pơ mu rất công phu. Ngói không dùng cưa xẻ, mà phải bổ thành từng tấm theo thớ gỗ, để hạn chế cong vênh. Tuy mái pơ mu gồ ghề, không phẳng như mái nhà lợp bằng ngói, nhưng rất kín gió. Vào mùa hè, nhà lợp bằng pơ mu rất mát mẻ. Gỗ pơ mu không chỉ sử dụng lợp mái nhà mà còn dùng để lợp cổng, chòi, làm cửa và các vật dụng sinh hoạt trong gia đình.

Trò chuyện về những ngôi nhà phát ra mùi thơm - là đặc trưng níu chân du khách đến với vùng đất này, anh Lường Xuân Hoàn (bản Lướt, xã Ngọc Chiến) chia sẻ: "Theo người cao tuổi ở đây, làm “ngói” bằng gỗ pơ mu rất công phu. Ngói không dùng cưa xẻ, mà phải bổ thành từng tấm theo thớ gỗ, để hạn chế cong vênh". Ảnh: Khánh Linh

Không chỉ được sử dụng để lợp mái nhà, loại gỗ quý này không chỉ sử dụng lợp mái nhà mà còn dùng để lợp cổng, chòi, làm cửa và các vật dụng sinh hoạt trong gia đình.

Người dân nơi đây cho biết, không chỉ được sử dụng để lợp mái nhà, loại gỗ quý còn được dùng để lợp cổng, chòi, làm cửa và các vật dụng sinh hoạt trong gia đình. Ảnh: Khánh Linh

“Khắp nẻo Tây Bắc nổi danh về loại gỗ quý có tên pơ mu chỉ có ở ba dãy núi này, với mùi thơm đặc trưng, vân gỗ đẹp, trọng lượng nhẹ khác thường và không bị mối mọt phá hoại, đó cũng là nét đặc trưng của vùng Ngọc Chiến này” - anh Hoàn cho hay.

“Gỗ pơ mu có mùi thơm đặc trưng, vân gỗ đẹp, trọng lượng nhẹ khác thường và không bị mối mọt phá hoại, đó cũng là nét đặc trưng của vùng Ngọc Chiến này. Nhà lợp ván gỗ pơ mu trông mái nhà gồ gề, không phẳng phiu như nhà lợp bằng ngói nhưng chúng rất kín gió, dù có mưa bão nhà vẫn không bị dột” - anh Hoàn cho hay. Ảnh: Khánh Linh

Người dân nơi đây cũng tận dụng nét đặc trưng này để khai thác du lịch.

Người dân cũng tận dụng nét đặc trưng này để khai thác du lịch, những mái nhà sàn pơ mu đã thu hút du khách mỗi khi đến nơi đây. Ảnh: Khánh Linh

Nhờ làm du lịch cộng đồng, từ những người chỉ biết trồng lúa, làm nương,

Dịch vụ du lịch cộng đồng dưới những mái nhà thơm mùi gỗ quý. Ảnh: Khánh Linh

Với người dân Ngọc Chiến, những ngôi nhà lợp gỗ pơ mu không chỉ là nét đặc trưng mà còn là linh hồn của vùng đất này. Ảnh: Khánh Linh

Ông Lò Văn Thoa, Phó Chủ tịch UBND xã Ngọc Chiến cho biết, hiện, nơi đây có hơn 100 ngôi nhà sàn mái lợp bằng gỗ pơ mu, trong đó, nhiều ngôi nhà trên 100 năm tuổi, tập trung chủ yếu ở bản Nà Tâu, Mường Chiến và bản Lướt. Ảnh: Khánh Linh

Ngày nay, thay vì phá rừng lấy gỗ người dân Ngọc Chiến đã cùng nhau bảo vệ, giữ rừng để rừng pơ mu tái sinh trở lại. Còn những ngôi nhà mái pơ mu được bà con gìn giữ để trở thành một sản phẩm du lịch thu hút du khách. Trong năm 2023, Ngọc Chiến đã đón hơn 30.000 lượt khách đến đây, vị lãnh đạo cho hay. Ảnh: Khánh Linh

"Ngày nay, người dân Ngọc Chiến đã cùng nhau bảo vệ, giữ rừng để rừng pơ mu tái sinh trở lại. Còn những ngôi nhà mái pơ mu được bà con gìn giữ để trở thành một sản phẩm du lịch thu hút du khách. Trong năm 2023, Ngọc Chiến đã đón hơn 30.000 lượt khách đến đây", ông Thoa cho hay. Ảnh: Khánh Linh