Không chỉ là BS chuyên khoa II Nhãn khoa, có chứng chỉ hành nghề được cấp theo quy định, BS H còn được cử tham gia bồi dưỡng kiến thức về phẫu thuật đục thủy tinh thể bằng phương pháp Phaco thông qua 2 lớp đào tạo phẫu thuật Phaco từ căn bản đến nâng cao.
Với chuyên môn giỏi và là người thích hoạt động thiện nguyện, BS H cùng tập thể y, bác sĩ Bệnh viện X đã và đang phẫu thuật Phaco cho hàng ngàn trường hợp mà không xảy ra sai sót và khiếu nại gì.
Tiên lượng trước tình huống xấu
Khoảng giữa năm 2017, Bệnh viện X có tiếp nhận ông V vào Khoa mắt khám và xin mổ mắt diện miễn phí hoàn toàn theo chương trình từ thiện. Sau khi thăm khám, tình trạng mắt của ông V được chẩn đoán như sau: “Mắt bên phải bị đục thủy tinh thể có độ già độ 4 và kiểm tra thị lực đếm ngón tay cách xa mắt là 0.2 mét”.
Đồng thời, kết quả kiểm tra tổng quát sức khỏe của ông V cho thấy lượng đường trong máu lúc đói là 124,3 mg/dl, chỉ số này cũng đã thể hiện một điều: ông V đang trong giai đoạn tiền đái tháo đường. Tình trạng này là một trở ngại lớn cho sự thành công của cuộc phẫu thuật và ông V cũng đã được tiên lượng trước về tình trạng “phù giác mạc” có thể xảy ra sau phẫu thuật.
Do đó, BS H đã từ chối phẫu thuật mắt cho ông V. Tuy nhiên, do ông V vẫn có nguyện vọng tha thiết mong muốn được phẫu thuật mắt miễn phí, nên BS H đã giải thích rõ nếu ông V muốn phẫu thuật thì phải ký cam kết.
Ông V đồng ý lập bản cam kết và ký tên có nội dung: “Sau khi được BS thăm khám và giải thích, tôi được biết mắt của tôi bị đục thuỷ tinh thể ở giai đoạn cần phẫu thuật. Do ở giai đoạn thuỷ tinh thể chín cho nên không thể kiểm tra trực tiếp hình thái cấu trúc ở phần sau của mắt bằng phương pháp nội soi đáy mắt.
Vì thế có khả năng đáy mắt có tổn thương không phát hiện được”, “khi phẫu thuật có thể xảy ra những tai biến bất ngờ trong và sau mổ, điều đó có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ, thị lực sau mổ có khả năng bị hạn chế đưa đến hệ quả có thể mắt sáng ít hoặc không sáng”, “Tôi tự nguyện đồng ý phẫu thuật sau khi đã được bác sĩ tư vấn, giải thích đầy đủ về tình trạng bệnh lý mắt, phương pháp điều trị, tai biến phẫu thuật và khả năng thị lực sau mổ. Tôi cam đoan không khiếu nại về sau”, “Tôi có nguyện vọng yêu cầu BS phẫu thuật mắt miễn phí tại Bệnh viện X”.
Sau khi phẫu thuật, ông V cho rằng thị lực của mình không những không được cải thiện mà còn bị kém hơn trước. Chính vì vậy ông khiếu nại Bệnh viện X và BS H, đồng thời cho biết sẽ khởi kiện để yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại lên đến hàng tỉ đồng.
Ngay sau khi nhận được khiếu nại của ông V, Giám đốc Bệnh viện X đã thành lập hội đồng chuyên môn để xác định có sai sót chuyên môn kỹ thuật trong ca mổ hay không theo Luật Khám, chữa bệnh. Hội đồng chuyên môn đã họp và kết luận Bệnh Viện X làm đúng quy trình và BS H không sai sót trong quá trình phẫu thuật.
Phải có lỗi mới có trách nhiệm bồi thường
Tuy vậy, để yên tâm hơn, BS H tìm đến luật sư để tư vấn xem có phải bồi thường cho ông V không? Cứ mỗi lần gặp luật sư là BS H đều khóc, nói rằng sao làm người tốt khó quá. Bệnh viện X và BS đều mong muốn đem hết sức mình ra phục vụ cho bệnh nhân, cho cộng đồng, vậy mà những gì họ nhận được là những lời trách móc và yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại hàng tỉ đồng. “Kể từ khi sự việc khiếu nại xảy ra, tôi ăn không ngon, ngủ không yên và chỉ muốn bỏ nghề”, BS H tâm sự trong nước mắt.
Sau khi kiểm tra hồ sơ và phân tích sự việc, luật sư cũng tư vấn cho BS H biết rằng ông V có quyền khởi kiện, nhưng việc chấp nhận yêu cầu của ông hay không thì Toà án sẽ xem xét khách quan toàn bộ sự việc kèm theo những căn cứ pháp lý có liên quan.
Về căn cứ pháp lý, theo quy định của pháp luật dân sự hiện hành thì trách nhiệm bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng chỉ phát sinh khi và chỉ khi có đủ 4 điều kiện: (i) Phải có thiệt hại xảy ra; (ii) Phải có hành vi trái pháp luật; (iii) Phải có mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại xảy ra và hành vi trái pháp luật. Thiệt hại xảy ra phải là kết quả tất yếu của hành vi trái pháp luật và ngược lại hành vi trái pháp luật là nguyên nhân gây ra thiệt hại; (iv) Phải có lỗi cố ý hoặc vô ý của người gây thiệt hại.
Do Bệnh viện X đã làm đúng quy trình, BS H không có sai sót trong quá trình phẫu thuật mắt cho ông V, và hiện tượng phù giác mạc là trường hợp xảy ra không mong muốn sau mổ đã được ghi nhận trong hồ sơ bệnh án, đồng thời ông V đã được thăm khám tư vấn đầy đủ, có cam kết đồng ý phẫu thuật, không khiếu nại nếu có tai biến bất ngờ trong và sau mổ.
Ngoài ra, việc phẫu thuật mắt là hoàn toàn miễn phí và theo nguyện vọng của ông V, nên rất nhiều khả năng yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại của ông V đối với Bệnh viện X và BS H sẽ không được toà án chấp thuận.
Sau khi nghe luật sư phân tích và cho ý kiến pháp lý, BS H cũng bớt lo lắng hơn và yên tâm phần nào. Nhưng chính người khởi kiện cũng phải cân nhắc khi đưa ra yêu cầu, bởi vì đưa ra yêu cầu càng cao mà không được chấp thuận thì mức đóng án phí theo luật định càng nhiều.