Địa chỉ nguyên đơn “hồn trương ba, da hàng thịt”, tòa vẫn thụ lý
Theo hồ sơ vụ án, tháng 12.2002, Công ty TNHH Nam Kinh, dùng tài sản của mình là nhà, đất tại 1199 Phạm Thế Hiển, P5, Q8, TPHCM để bảo lãnh cho Công ty TNHH SX-TM Kim Ngân và DNTN bao bì Thanh Thủy vay 10 tỉ đồng tại Agribank chi nhánh 8 (Agribank CN8). Do Công ty Kim Ngân và DNTN Thanh Thủy không trả nợ đúng quy định, nên Cty Nam Kinh đã thỏa thuận giao tài sản thế chấp cho Agribank CN8 bán đấu giá để thu hồi nợ.
Agribank CN8 đã xuất hóa đơn tài chính cho bên mua là Công ty Dịch vụ Agribank, với nội dung: “Bán tài sản đảm bảo nợ vay theo quy định tại Khoản 2, Điều 34, Nghị định 178/1999/NĐ-CP ngày 29.12.1999 của Chính Phủ” và bàn giao tài sản 1199 Phạm Thế Hiển cho Công ty Dịch vụ Agribank quản lý.
Ngày 27.12.2007, Công ty Nam Kinh và Công ty Dịch vụ Agribank ký hợp đồng công chứng số 049740 mua bán nhà và chuyển nhượng quyền sử dụng đất tại số 1199 Phạm Thế Hiển, một thủ tục mang tính hình thức để chuyển sở hữu tài sản từ Công ty Nam Kinh sang cho Công ty Dịch vụ Agribank.
Ngày 27.11.2018, tức là gần 11 năm sau kể từ ngày ký Hợp đồng công chứng chuyển nhượng tài sản, ông Nguyễn Văn Sáng, Giám đốc Công ty Nam Kinh đã có đơn khởi kiện Công ty Dịch vụ Agribank yêu cầu tòa tuyên hủy hợp đồng công chứng 049740, đồng thời trả lại giấy tờ nhà 1199 Phạm Thế Hiển với lý do Công ty Dịch vụ Agribank vi phạm nghĩa vụ thanh toán, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của Công ty Nam Kinh.
Điều lạ lùng là trong đơn khởi kiện ghi địa chỉ Công ty Nam Kinh tại 1199 Phạm Thế Hiển, P.5, Q.8. Tuy nhiên, trên thực tế, Công ty TNHH Nam Kinh không hoạt động, không có trụ sở, văn phòng làm việc, hoạt động sản xuất kinh doanh tại địa chỉ nêu trên từ rất lâu.
Ngày 27.10.2010, Chi cục thuế Q.8, đã có thông báo Công ty Nam Kinh đã không còn hoạt động tại địa chỉ kinh doanh đã đăng ký với cơ quan thuế và còn nợ các loại thuế hơn 155 triệu đồng. Chưa hết, ngày 28.11.2019, TAND quận 8 đã công văn gửi Công an P.5, Q.8 yêu cầu xác minh: “Nhà số 1199 Phạm Thế Hiển hiện nay có ai đăng ký hộ khẩu thường trú hay tạm trú hay không? Hay thực tế cư trú sinh sống tại đây”.
Sau đó, Công P.5, Q.8 đã trả lời: “Căn nhà số 1199 Phạm Thế Hiển… hiện không có ai đăng ký hộ khẩu thường trú hoặc cư trú tại căn nhà trên”.
Ngày 27.6.2022, chúng tôi cũng trực tiếp đến địa chỉ 1199 Phạm Thế Hiển và thấy không có bằng chứng nào về việc Công ty Nam Kinh đang hoạt động tại đây.
Theo quy định tại Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 và hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, nếu người khởi kiện là cơ quan, tổ chức, thì ghi địa chỉ trụ sở chính của cơ quan, tổ chức đó, trong đơn khởi kiện phải ghi nơi cư trú tại thời điểm nộp đơn khởi kiện.
Mặc dù TAND Quận 8 đã nhận được trả lời của Công an P.5, Q8 như thế, nhưng không hiểu vì sao TAND Q8 vẫn chấp nhận đơn khởi kiện của Công ty Nam Kinh.
Luật sư Trần Văn Toàn - người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của Công ty Dịch vụ Agribank - nhận xét: “Việc TAND Q.8 thụ lý và xét xử vụ án khi địa chỉ của nguyên đơn ghi trong đơn khởi kiện là địa chỉ khống “hồn trương ba, da hàng thịt” là vi phạm nghiêm trọng thủ tục tố tụng”.
Xác định sai quan hệ pháp luật giải quyết tranh chấp
Sau khi bị kiện, nhận thấy có nhiều điều bất thường, Công ty Dịch vụ Agribank đã đi xác minh thì được biết từ lâu ông Sáng không có mặt ở nơi cư trú, chữ ký trên đơn khởi kiện không giống với chữ ký của ông Sáng trong các văn bản trước đây, nên đã yêu cầu TAND Q8 triệu tập ông Sáng để làm rõ về đơn khởi kiện, nhưng không được chấp thuận.
Trong thời gian TAND Q.8 tạm đình chỉ vụ án, thì ngày 16.12.2019, Công ty Nam Kinh đã thay đổi người đại diện theo pháp luật từ ông Nguyễn Văn Sáng sang ông Nguyễn Quang Minh và sau này ông Minh tiếp tục ký đơn thay đổi nội dung khởi kiện. Trong quá trình xử lý vụ án, ông Nguyễn Quang Minh còn là người đại diện theo ủy quyền của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là DNTN Thanh Thủy và Công ty TNHH Kim Ngân (đã được ghi nhận là giải thể trong cả Biên bản hòa giải ngày 22.2.2022 và trong Bản án sơ thẩm ngày 1.7.2022 của TAND Q.8).
Theo luật sư Toàn, việc ông Minh vừa là đại diện theo pháp luật của nguyên đơn, vừa là đại diện theo ủy quyền như trên là vi phạm quy định về tố tụng dân sự, do có sự đối lập về quyền, lợi ích hợp pháp của 3 đương sự trên.
“Bản chất của vụ việc là xử lý tài sản bảo đảm để trả nợ cho ngân hàng, lẽ ra HĐXX phải áp dụng các quy định về xử lý nợ bảo đảm để giải quyết, nhưng lại áp dụng thuần túy các quy định của Bộ luật Dân sự để giải quyết vụ việc như thế là xác định sai quan hệ pháp luật giải quyết tranh chấp dẫn đến việc áp dụng pháp luật không đúng gây thiệt hại cho Công ty Dịch vụ AgriBank.
Vụ kiện có dấu hiệu lợi dụng chức năng tài phán của Tòa án để chuyển dịch tài sản đã bị bán xử lý nợ từ 15 năm trước đây và đang thuộc quyền sở hữu hợp pháp của doanh nghiệp Nhà nước để phục vụ cho một nhóm lợi ích”, Luật sư Toàn nhận định.
