Tiền mừng tuổi, hay lì xì, vốn là những đồng tiền may mắn đầu năm dành cho con trẻ. Nhưng theo thời gian, xã hội thay đổi, tiền lì xì dường như trở thành một phần của dòng chảy tài chính của mỗi gia đình ngày Tết, hoặc thậm chí một nguồn thu nhập đáng kể khi con trẻ có thể nhận được hàng triệu, hoặc đến cả chục triệu đồng tiền lì xì.
Chị Ánh Ngọc, 28 tuổi, sống tại Hoàng Mai (Hà Nội), cho biết mình không đưa cho con gái 6 tuổi giữ lì xì mà dùng tiền đó để chi tiêu trong nhà. "Gia đình không khá giả gì, chưa kể tôi còn phải lì xì con cháu, họ hàng... nên tôi không bao giờ cho con giữ tiền mừng tuổi", chị chia sẻ.
Vốn tài chính dư dả, Anh Dũng, 32 tuổi, ông bố của một bé gái 3 tuổi tại Cầu Giấy (Hà Nội), chia sẻ rằng mỗi dịp Tết con luôn "thu về" cả chục triệu đồng tiền mừng tuổi. Vì con còn nhỏ nên anh và vợ giữ thay con. Quan niệm giữ tiền lâu mất giá, vợ chồng anh năm nào cũng dồn tiền lì xì mua vàng để dành làm của hồi môn cho con sau này.
Còn gia đình Thanh Tùng tại Hà Đông (Hà Nội) chọn cách giữ hộ tiền lì xì nhưng để hai con - một bé trai 6 tuổi và một bé gái 9 tuổi - tự quyết sẽ chi gì. "Thường các cháu nhận được bao nhiêu tiền lì xì là đưa cả cho bố mẹ giữ hộ. Vợ chồng tôi sẽ để riêng khoản tiền của con, đến khi cháu cần tự mua sắm gì thì lại xin bố mẹ trích ra từ khoản đó. Mọi khoản đều được ghi chép lại", anh nói.
Một số phụ huynh khác chọn cách dùng tiền lì xì của con để đầu tư cho trẻ tham gia những lớp học nghệ thuật hoặc trải nghiệm riêng theo ý thích, gửi tiết kiệm chuẩn bị học phí cho những giai đoạn tiếp theo của trẻ, hoặc mua bảo hiểm cho con, đầu tư chứng khoán...
Chuyên gia tài chính Rohith Murthy, giám đốc công ty tư vấn tài chính SingSaver tại Singapore, đánh giá các bậc phụ huynh có thể dạy con thêm nhiều điều về quản lý tiền bạc với bài học về lì xì.
Murthy chia sẻ rằng khi con gái anh biết rằng cô bé có thể dùng tiền lì xì để mua rất nhiều thứ mơ ước, anh không cho con tiêu xài ngay mà ngồi lại, trò chuyện cùng con về tầm quan trọng của việc tiết kiệm. "Chúng tôi phân chia mệnh giá, đếm tiền, viết lại những con số tổng kết và bàn bạc nên làm gì với khoản đó", anh chia sẻ.
Chuyên gia này cho rằng độ tuổi lý tưởng nhất để dạy con bài học về tiết kiệm là trước khi các bé vào lớp một - thời điểm cha mẹ có thể bắt đầu cho con tiền tiêu vặt để ăn uống, đi lại...
"Trẻ em nên hiểu về giá trị của đồng tiền và hình thành thói quen tiết kiệm thường xuyên. Nếu không được giáo dục về tài chính đầu đời, con bạn sẽ gặp khó khăn để sống với khoản tiền mình có và thậm chí tiêu xài nhiều hơn thu nhập hay khoản tiên kiệm được", Murphy viết.
Anh cho rằng có bốn cách để dạy con cái chi tiêu tiền lì xì. Đầu tiên là tiết kiệm 80% khoản tiền và để lại 20% cho con tiêu vào những mục đích cụ thể. Điều này giúp trẻ hiểu cách phân chia tiền, hiểu thế nào là tiết kiệm sinh lời và cha mẹ cần khuyến khích con chi tiền tiêu vặt hợp lý.
Bài học thứ hai trẻ nên được dạy và thực hành là tiết kiệm để mua những thứ có giá trị cao mà con yêu thích, ví dụ như đồ chơi Lego, PlayStation, album nhạc thần tượng... Cha mẹ hãy vạch ra một con số và khuyến khích trẻ tiết kiệm theo thời gian từ tiền lì xì hoặc phần thưởng.
Tiếp theo, cha mẹ hãy giúp con thực hành chi tiêu cho một sự kiện nào đó, gần gũi nhất là tổ chức sinh nhật. Cha mẹ hãy hướng dẫn con lên kế hoạch, mua sắm và chuẩn bị cho tiệc sinh nhật dựa trên một khoản tiền nhất định.
Cuối cùng, bài học về sự tử tế là điều không thể thiếu trong quản lý tài chính. Cha mẹ hãy dạy con cách trân trọng những gì mình có và dùng giá trị của đồng tiền để giúp đỡ những người kém may mắn hơn bằng cách đóng góp cho tổ chức từ thiện, tặng quà cho người nghèo...
