Thu nhập khá nhờ bí đao bung
Bí đao bung có trọng lượng trung bình từ 10-12kg/trái, cá biệt có trái lên đến 30kg. Đây là giống bí dễ trồng, có năng suất cao, được thương lái đến mua chủ yếu để phục vụ làm mứt bán dịp Tết và ép làm nước giải khát.
Những ngày này, nhiều nông dân tại tỉnh Hậu Giang, Sóc Trăng, Cần Thơ, Vĩnh Long tất bật thu hoạch vụ bí đao để bán cho thương lái khắp nơi, kịp tiêu thụ trong dịp Tết.
Ông Huỳnh Kim Phúc, ngụ xã Thạnh Xuân, huyện Châu Thành A, tỉnh Hậu Giang cho biết: Bí đao bung là giống bí đao truyền thống từ xưa, rất dễ trồng và cho năng suất cao. Giống bí này sau hơn 3 tháng trồng là thu hoạch, với trọng lượng trung bình từ 10-12kg/trái, cá biệt có trái lên đến 30kg. Năm nay, ông Phúc trồng khoảng 2.000 dây bí, hiện đang thu hoạch đợt đầu được khoảng 10 tấn, bán với giá 2.000 đồng/kg, thương lái đến tận nơi thu mua.
Tại nhiều địa phương khác của tỉnh Hậu Giang, Sóc Trăng, Vĩnh Long, Cà Mau… người dân tận dụng đất bờ bao ruộng lúa, bờ bao vuông tôm hay xen canh trong vườn nhà mình trồng bí đao bung. Ông Đồng Văn Oanh, ở ấp 8, xã Vĩnh Viễn A, huyện Long Mũ vừa thu hoạch xong gần 1 tấn bí cho biết, với phương châm lấy ngắn nuôi dài và cũng để kiếm thêm thu nhập vào dịp tết nên ngay từ giữa tháng 7, ông đã tận dụng phần đất trống khoảng 2.000m2 trong vườn mãng cầu xiêm để trồng xen hơn 800 dây bí đao bung. Loại bí này tương đối dễ trồng, ít công chăm sóc, kết trái từ 3-4 tháng là cho thu hoạch, mỗi năm có thể trồng được 2 vụ.
Bí đao bung có hình dáng giống như bí đao xanh nhưng trái rất to, mỗi trái trung bình khoảng 7-15kg, ruột nhỏ, thịt hơi xốp, chủ yếu được dùng để chế biến mứt bí. Hiện tại, thương lái thu mua bí với giá từ 1.800-2.000 đồng/kg, giảm hơn so với vụ trước (tháng 6) từ 500-800 đồng/kg, nhưng với giá bán này sau khi trừ hết chi phí phân bón, thuốc bảo vệ thực vật thì gia đình ông Oanh còn lãi trên 10 triệu đồng.
Tại Thành phố Vị Thanh cũng có nhiều người trồng loại bí đao này, xem như thêm một phần thu nhập vào dịp Tết. Theo tính toán của người trồng, 1.000 dây sau 4 -5 tháng có thể thu trên 20 triệu đồng.
Không khó trồng nhưng dễ lỗ
Bí đao là loại cây trồng được nhiều nông dân chọn do bí đao rất dễ trồng, ít sâu bệnh, thích nghi tốt với chân ruộng lúa mới thu hoạch và đặc biệt là ít tốn công chăm sóc. Cũng giống như nhiều loại bầu, bí khác, bí đao không chịu được ngập úng. Do vậy phải chuẩn bị hệ thống thoát nước nội đồng tốt. Bí đao cũng rất cần nước, nên phải chuẩn bị đủ nguồn nước tưới để cây cho năng suất cao. pH đất thích hợp cho cây bí đao là 7-8, vì vậy đối với chân đất bị phèn phải bón vôi và phân lân cải tạo đất.
Ngoài ra, cần đầu tư nhiều phân hữu cơ giai đoạn đầu để có năng suất cao. Bí đao có thể gieo hạt thẳng xuống ruộng hoặc ươm thành cây con trong bầu trước khi đem trồng. Trồng cây con có thể rút ngắn được thời gian sinh trưởng, mau cho thu hoạch.
Do trái to nên trồng bò trên đất: Lên liếp rộng 3-3,5 m, trên mỗi liếp trồng 2 hàng, cây cách cây 50 cm (cách trồng này chỉ áp dụng trong mùa khô). Bón phân là khâu quyết định đến năng suất và chất lượng trái. Theo kinh nghiệm của người trồng, cần một lượng phân chuồng: 30 tấn/ha; phân Supe lân hoặc phân lân vi sinh: 300-500 kg/ha; phân NPK: 400 kg/ha; Urê: 120 kg/ha; Kali: 150 kg/ha.
Chia đều lượng phân thành 4 lần bón, mỗi lần bón cách nhau từ 10-15 ngày. Giữa các lần bón thúc và trong thời gian thu hoạch có thể phun thêm các loại phân bón lá như: HVP, Micracle-Gro, Yogen,… theo nồng độ ghi trên nhãn.
Bí đao rất cần nước để sinh trưởng, phát triển và cho năng suất cao, nên chú ý cung cấp đủ nước cho cây suốt thời gian sinh trưởng nhưng tránh để ngập úng, có thể từ 3-5 ngày tưới một lần, tùy mùa vụ.
Đôn dây: Khi dây bí dài hơn 1,5 m, tiến hành đôn dây bí bằng cách khoanh dây bí quanh gốc, tỉa bớt lá chân, vung gốc bằng 1/3 lượng phân chuồng còn lại, cách này giúp cho rễ bất định phát triển, dây bí cho trái kéo dài. Khi bí đao bắt đầu ra hoa thì ngưng đôn dây và cho bí leo lên giàn hoặc bò trên đất.
Dù dễ trồng, ít sâu bệnh, nhưng không có nghĩa là bí đao bung không bị sâu bệnh. Có thể thấy một số sâu bệnh hại chính trên bí đao: Sâu đất, tuyến trùng, xử lý đất trước khi trồng bằng Diaphos 10H lên hốc gieo, hoặc sau khi cấy rải quanh gốc. Sâu xanh, dùng các loại thuốc diệt trừ như: Sherpa, Cyperan, Sumicidin, Delphin, Biocin, Netoxin phun khi sâu tuổi còn nhỏ, kết hợp diệt sâu và trứng bằng tay. Các nhóm côn trùng chích hút: Bọ trĩ, rầy xanh, nhện… nên sử dụng các loại thuốc như: Sagomycin, Actara, Confidor, Supracide, Mospilan, Sherzol, Netoxin, SagoSuper theo nồng độ khuyến cáo để phòng trừ.
Sâu vẽ bùa thì sử dụng thuốc Neem, Ofunack, Triggard, SK99, Fenbis, Dragon phun vào lúc sáng sớm để phòng trừ. Bệnh sương mai cần sử dụng thuốc Mancozeb, Carbendazim, Carbenzim, Thio-M, Mexyl-MZ phun sớm khi bệnh vừa mới xuất hiện.
