Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (Hose) vừa đưa ra lưu ý dành cho nhà đầu tư về trường hợp cổ phiếu ATA có thể bị hủy niêm yết nếu báo cáo tài chính kiểm toán năm 2015 có lỗ lũy kế vượt vốn điều lệ.
Liên quan đến vấn đề này, Công ty ATA cũng vừa tạo ra một cú sốc lớn đối với các nhà đầu tư khi báo cáo tài chính kiểm toán của doanh nghiệp này được công bố. Cụ thể, theo báo cáo, lợi nhuận sau thuế 6 tháng năm 2016 là hơn 1,85 tỉ đồng; lợi nhuận chưa phân phối đến 31.12.2015 (chưa kiểm toán) là âm 420,86 tỉ đồng, lợi nhuận chưa phân phối đến 30.6.2016 là âm gần 421,3 tỉ đồng.
Trước đó, ATA đã công bố báo cáo tài chính năm 2015 với số lỗ 426 tỉ đồng mặc dù báo cáo tự lập trước đó, công ty ghi nhận khoản lợi nhuận hơn 30 tỉ đồng. Đáng chú ý, khoản mục hàng tồn kho của ATA đã “bốc hơi” hoàn toàn khi ghi nhận con số 0 tròn trĩnh trong báo cáo kiểm toán, mặc dù trong báo cáo tự lập được công bố, ATA ghi nhận số dư hàng tồn kho xấp xỉ 365 tỉ đồng.
Kết quả này đã làm cho vốn chủ sở hữu của NTACO tại thời điểm 31.12.2015 rơi xuống âm 301 tỉ đồng. Chỉ cần rơi vào 1 trong 2 trường hợp này là cổ phiếu của công ty sẽ rơi vào diện bị hủy niêm yết bắt buộc.
Thêm vào đó, công ty kiểm toán cho ATA là Kiểm toán A&C đã từ chối đưa ra ý kiến về trị giá hàng tồn kho nói trên, do không được cung cấp đầy đủ tài liệu liên quan đến hạch toán kế toán hàng tồn kho trong năm 2015 và các năm trước.
Công ty kiểm toán chỉ đưa ra ý kiến nhấn mạnh về việc khoản nợ ngắn hạn của công ty đã vượt quá tài sản ngắn hạn. Những điều kiện này cho thấy sự tồn tại của yếu tố không chắc chắn trọng yếu có thể dẫn đến nghi ngờ đáng kể về khả năng hoạt động liên tục của công ty.
Không đồng ý với kết luận của kiểm toán, ban lãnh đạo ATA cho biết, đã gửi khiếu nại lên Bộ Tài chính, Ủy ban chứng khoán, Sở Giao dịch chứng khoán vì A&C đã “từ chối đưa ra ý kiến” trong báo cáo kiểm toán, khiếu nại cơ quan pháp luật làm rõ trách nhiệm của ban giám đốc cũ, đơn vị kiểm toán Tư vấn Đất Việt tại Hà Nội (đơn vị kiểm toán cũ) và A&C (đơn vị kiểm toán mới).
Dù chưa biết khiếu nại của ban lãnh đạo mới của ATA sẽ đi đến đâu, nhưng trước hết có thể thấy, sự việc này đã khiến các cổ đông mất đi niềm tin vào doanh nghiệp, vào sự minh bạch cũng như năng lực thực sự của ban điều hành.
Trách nhiệm thuộc về ai?
Chỉ trong thời gian ngắn, liên tiếp diễn ra hiện tượng “sai lệch về thông tin” trong hoạt động kiểm toán khiến doanh nghiệp từ lãi chuyển sang lỗ và ngược lại, lỗ chuyển sang lãi như Gỗ Trường Thành, ATA… đã khiến nhà đầu tư nghi ngờ về báo cáo tài chính của các cổ phiếu mình đang nắm giữ có chính xác hay không cũng như tính xác thực và minh bạch từ thông tin của kiểm toán hiện nay.
Theo một chuyên gia trong ngành, thực ra, việc hàng tồn kho không tồn tại đã được cảnh báo từ trước đó một vài năm khi các doanh nghiệp dùng thủ thuật Cross-Trade để biến doanh thu khai khống thành hàng tồn kho ảo, sau đó qua mặt kiểm toán viên “non” thông qua việc tham gia chứng kiến kiểm kê chưa đạt chuẩn.
Thời gian gần đây, liên tiếp các công ty rơi vào hoàn cảnh ban đầu công bố lãi sau lại lỗ “khủng” khiến các nhà đầu tư bắt đầu hoài nghi về chất lượng thông tin tài chính trên thị trường, đây sẽ là một vấn đề đau đầu đối với những người đang tham gia thị trường. Và cái kết là nhà đầu tư bị thiệt hại cực lớn khi giá cổ phiếu giảm xuống mức “trà đá”. Câu hỏi được đặt ra, ai sẽ là người chịu trách nhiệm về vấn đề này?
Chia sẻ với báo chí về vấn đề này, PGS.TS Đặng Văn Thanh - Chủ tịch Hội Kế toán - Kiểm toán Việt Nam - cho rằng, đây là vấn đề rất nghiêm trọng. Theo ông Thanh, chúng ta đã từng nghe thông tin có những công ty đã hạch toán, báo cáo là lãi nhưng khi các công ty kiểm toán vào kiểm toán, đánh giá chức năng thì lại là lỗ và ngược lại. Hoặc có trường hợp công ty được đánh giá là có năng lực tài chính rất tốt nhưng sau khi công ty kiểm toán kiểm tra, đánh giá thì thấy rằng trong hoạt động tài chính của công ty này có vấn đề.
Về nguyên tắc, báo cáo tài chính là trình bày các thông tin của doanh nghiệp theo quy định của luật pháp nhà nước, có thể được lập theo định kỳ, có thể là báo cáo đột xuất và những thông tin đó do các kế toán viên và kế toán trưởng chịu trách nhiệm lập trên cơ sở các chứng từ kế toán, các số liệu kế toán đã được xử lý theo những chuẩn mực của nguyên tắc kế toán của doanh nghiệp.
Như vậy, các nhà đầu tư rất cần sự bình đẳng, minh bạch trong thị trường tài chính. Báo cáo tài chính của các công ty phải được công bố những số liệu chuẩn để nhà đầu tư nắm rõ thông tin, để có được những bước đi chính xác trong quá trình đầu tư tại thị trường chứng khoán.
xem thêm
