Mở cửa xuyên hè cho trẻ vừa chơi vừa học
Xuyên suốt thừ tháng 6 đến tháng 8.2022, Bảo tàng Đà Nẵng gần như kín lịch với nhiều hoạt động từ tour tham quan cuối tuần với từng chủ đề cho đến hội chợ hè, lớp học thuyết minh nhí, lớp học online về các làng nghề truyền thống... Không đóng mình trong những triển lãm nặng về thông tin lịch sử hay đến hẹn mới tổ chức một chương trình toạ đàm nào đó, Bảo tàng Đà Nẵng đang chủ động mở cửa xuyên hè để phục vụ đối tượng đặc biệt trong dịp này là các bạn nhỏ.
Ngay khi năm học kết thúc, Bảo tàng Đà Nẵng đã đưa ra kế hoạch thực hiện 6 hoạt động trong dịp hè và đặt mục tiêu rõ ràng là để đẩy mạnh và đa dạng hóa công tác giáo dục bảo tàng, từng bước khẳng định vị trí, vai trò của bảo tàng trong việc giáo dục, học tập cộng đồng, đồng thời tạo một sân chơi bổ ích, hấp dẫn, ý nghĩa cho thanh thiếu nhi trong mùa hè năm 2022.
Đó là khóa học “Thuyết minh viên nhí” dành cho thiếu nhi để rèn luyện và phát triển các kỹ năng mềm. Tham gia chương trình này, các em sẽ được tìm hiểu về những câu chuyện lịch sử, văn hóa của Đà Nẵng, được cán bộ bảo tàng trực tiếp hướng dẫn các kỹ năng của thuyết minh viên và tập thuyết minh một số không gian trưng bày tại bảo tàng. Khoá học giúp các em rèn luyện, phát triển các kỹ năng như nói trước đám đông, xử lý tình huống, thuyết trình, hướng dẫn... Chương trình cũng mang tính định hướng nghề nghiệp cho các em trong tương lai (nghề thuyết minh viên bảo tàng, hướng dẫn viên du lịch...).
Vào những ngày cuối tuần, các gia đình có thể tham gia cùng các con với Tour trải nghiệm khám phá Bảo tàng Đà Nẵng và các di sản, các công trình mang dấu ấn ở Đà Nẵng với từng chủ đề như “Dạo bước sông Hàn”; “Ký ức mẹ Dũng sĩ Thanh Khê”; “Theo bước chân đoàn quân giải phóng”...
Ngoài ra, Bảo tàng Đà Nẵng còn tổ chức Giờ học online “Di sản nghề thủ công truyền thống”, với mục đích đổi mới nội dung và đa dạng hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục lịch sử - văn hóa, chương trình Giờ học online trên các nền tảng ứng dụng học trực tuyến. Như vậy, không chỉ các em nhỏ đến bảo tàng mà ngay ở nhà vẫn có thể tham gia các hoạt động của Bảo tàng Đà Nẵng trong mùa hè này.
Đưa bảo tàng đến gần công chúng
Là điểm nhấn của loạt chương trình tại Bảo tàng Đà Nẵng, “Hội chợ mùa hè” vừa được tổ chức cuối tháng 7 vừa qua đã mang đến nhiều hoạt động đa dạng đến bất ngờ từ quầy hàng dành cho các “Thương gia nhí” chỉ mới 7 tuổi, 10 tuổi. Mỗi bé đăng kí 1 quầy hàng để bán hoặc trao đổi các mặt hàng: dụng cụ học tập, đồ chơi, sách vở, sách truyện, thực phẩm... với mức giá vài nghìn đồng. Bên cạnh đó còn có hoạt động nhà khảo cổ học nhí, sân chơi thiếu nhi; tủ sách thiếu nhi; góc sáng tạo.
Ở một góc khác, không gian ngẫu hứng trống Drum circle tại Hội chợ mùa hè khiến bất kì ai tham dự cũng phải nhún nhảy và lắc lư theo những giai điệu vui nhộn phát ra từ những chiếc trống chơi bằng tay. Đó chính là một hoạt động âm nhạc đường phố khá mới mẻ, ít người biết đến ở Việt Nam nói chung và Đà Nẵng nói riêng có tên gọi là Drum circle - nơi nhiều người chơi trống và bộ gõ đa phần bằng trống tay, họ tập trung lại thành một vòng tròn cùng nhau chơi để tạo ra âm nhạc.
Chơi trống theo nhóm không yêu cầu người tham gia phải có trải nghiệm âm nhạc trước đó, người chơi lắng nghe những gì người khác đang chơi và tham gia vì nhịp điệu là một loại ngôn ngữ nằm sẵn bên trong mỗi người, họ đánh trống theo cảm nhận mà họ thấy là tốt nhất. Nhịp điệu có khả năng xóa đi rào cản ngôn ngữ và mọi sự cách biệt, chơi trống theo nhóm giúp người chơi tự tin thể hiện bản thân của mình đối với những người xung quanh. Chính vì vậy, đến với hoạt động Ngẫu hứng trống (Drum circle), các bạn nhỏ và gia đình đã được trải nghiệm chơi trống Djembe và được những nghệ sĩ trống khiến một góc bảo tàng rộn ràng hơn bao giờ hết.
Còn ở khuôn viên bảo tàng, các nhà khảo cổ học nhí đang say mê khai quật khảo cổ học và “xử lý hiện vật” với các khâu như vệ sinh hiện vật, đo đạc kích thước, mô tả hiện vật, phục chế hiện vật bằng những công cụ thực tế. Hoạt động trải nghiệm này giúp các em hiểu được phần nào công việc khảo cổ và bảo quản những giá trị lịch sử - văn hóa của các cán bộ Bảo tàng. Đây là cách giúp các em “vừa chơi vừa học” hào hứng và phù hợp với lứa tuổi.
Lên kế hoạch và tổ chức kỳ công như vậy, anh Trần Văn Chuẩn - Trưởng phòng Giáo dục - Truyền thông (Bảo tàng Đà Nẵng) chia sẻ, hiện nay xu hướng mới của ngành bảo tàng không chỉ là kho lưu giữ lịch sử, hiện vật, cổ vật nữa là mà môi trường giáo dục ngoài nhà trường. Bảo tàng trở thành một trong những thiết chế văn hoá nhằm tăng cường việc học tập thực tế, trở thành địa chỉ các em nhỏ có cơ hội trải nghiệm việc học tập thực tế.
Chính mục đích đó, hệ thống bảo tạng tại Việt Nam dần có xu hướng tiếp cận mới với công chúng. "Nếu trước đây khách tự đến bảo tàng theo nhu cầu của họ thì nay bảo tàng phải đáp ứng những nhu cầu, mong muốn của công chúng để thay đổi chính mình. Chính vì vậy, Bảo tàng Đà Nẵng làm mới cách hoạt động, trong đó công tác giáo dục bảo tàng rất quan trọng. Bởi mục đích cuối cùng khi khách đến bảo tàng được trải nghiệm cái gì mà nơi khách không có" - anh Chuẩn nói.
Dựa vào lợi thế về kho tàng kiến thức, thông tin trực quan sinh động cho đến những kỹ năng như khảo cổ, phục dựng hiện vật, thuyết minh... các nhân viên Bảo tàng Đà Nẵng đã thiết kế nên những hoạt động vừa học vừa chơi cho thanh thiếu nhi và cả phụ huynh. Công tác giáo dục bảo tàng cũng thay đổi từ việc nói gì nghe nấy thành sự tương tác đôi bên, công chúng được trao đổi nhiều hơn. Tham gia nhà khảo cổ học nhí, em Nguyễn Văn Mạnh, học sinh lớp 3 quận Sơn Trà hào hứng kể: “Hoạt động này gần giống với trò chơi tìm kho báu mà bất kì ai cũng rất thích. Không chỉ vậy, chúng em còn được học cách làm sao để phục dựng lại cổ vật, được nghe về cổ vật đó có giá trị lịch sử thế nào. Chỗ nào không hiểu chúng em có thể hỏi trực tiếp các cô chú ở bảo tàng. Như vậy là vừa chơi mà các bạn cũng được bổ sung kiến thức”.
Không chỉ vậy, với lớp thuyết minh viên nhí, các em còn được học kỹ năng mềm khi tự tin nói chuyện trước đám đông, trình bày hiểu biết của bản thân và chinh phục người nghe bằng sự biểu cảm qua giọng nói.
Với sân chơi gian hàng hay âm nhạc đường phố, Bảo tàng Đà Nẵng mong muốn bảo tàng không chỉ là nơi dành cho khách tham quan mà còn là nơi giải trí văn hoá văn nghệ trong ngày hè, bảo tàng không còn nhàm chán chỉ toàn kiến thức nữa là là nơi để giải trí, trải nghiệm. Từ đó, các bạn nhỏ sẽ dần hình thành ý thức đi bảo tàng và tìm kiếm kiến thức về sau.
Anh Chuẩn cho biết, đến nay, bảo tàng đã nhận được nhiều phản hồi của các bạn nhỏ và phụ huynh về các hoạt động của bảo tàng là sự mong chờ, háo hức đến các hoạt động tiếp theo. Đó cũng chính là động lực để sau khi kết thúc những ngày cuối tuần hay hoạt động nào, những nhân viên Bảo tàng Đà Nẵng lại tiếp tục chuẩn bị cho những giờ học online về các làng nghề truyền thống, khai giảng lớp thuyết minh nhí mới với sự phấn khởi khi gặp những gương mặt các em nhỏ cũng đang háo hức không kém.
