Hành trình “chiến đấu với chính mình”, nâng cao chất lượng một cách toàn diện của ngành đường sắt trong năm 2017 và định hướng cho năm 2018 vừa được Chủ tịch HĐQT Tổng Cty Đường sắt Việt Nam, Vũ Anh Minh chia sẻ với báo Lao Động trong cuộc phỏng vấn ngày 17.1:
- Chúng tôi đã có một năm đầy thử thách khi sức ép cạnh tranh từ các loại hình vận tải khác ngày càng tăng, sự cố do bão lũ liên tục xảy ra, đặc biệt là sự cố tại Đèo Cả do ảnh hưởng của cơn bão số 12. Thực sự trong quý I chúng tôi không khỏi “hoa mắt chóng mặt” khi tai nạn tăng, doanh số giảm.
Chúng tôi đã mạnh dạn đầu tư đóng mới các đoàn tàu khách chất lượng cao, từng bước đa dạng hóa và nâng cao chất lượng dịch vụ hành khách, tập trung khai thác các nguồn hàng lớn, ổn định như Xi măng, quặng, xăng dầu, container lạnh tuyến Nam – Bắc; hợp tác với các hiệp hội vận tải, các đơn vị kinh doanh dịch vụ logistics như Tổng Cty Tân cảng Sài Gòn, Cty dịch vụ vận tải và thương mại ITL.. hợp tác đầu tư cảng ICD tại các ga đường sắt lớn như Sóng Thần; Yên Viên; Đông Anh...
Kết quả, đến tháng 6/2017, sản lượng và doanh thu kinh doanh vận tải của ngành đã chặn được đà sụt giảm so với cùng kỳ và bắt đầu tăng trưởng. Kết thúc năm 2017, các chỉ tiêu chúng tôi đều vượt kế hoạch đề ra. Sản lượng toàn Tổng Cty đạt 8.031 tỉ đồng bằng 109,1% cùng kỳ, doanh thu đạt 8.172 tỉ đồng bằng 110,9% cùng kỳ, lợi nhuận sau thuế đạt 154 tỉ đồng vượt kế hoạch đề ra. Tỉ lệ tàu đi đến đúng giờ đạt kế hoạch đề ra, tai nạn đã được kiềm chế và giảm ở cả ba tiêu chí (số vụ, số người chết và số người bị thương).
Để có được kết quả này, ngành đường sắt đã phải “vượt khó” thế nào, thưa ông?
- Đó là kết quả nỗ lực của toàn ngành và một trong những điều chúng tôi đã và đang nỗ lực làm đó là tự tạo áp lực cho chính mình để vươn lên. Có thể nói đường sắt là một ngành rất đặc thù với những đặc điểm như tính chủ động thấp, đã đầu tư thì không đầu tư nhỏ lẻ được, lại điều hành tập trung thống nhất nên không có chuyện vì quá tải mà phải mở đường như đường bộ hay hàng không. Thói quen vin vào cái đặc thù đã khiến quá trình tự tạo áp lực cho mình của ngành đường sắt trở nên rất khó khăn trong khi không tự tạo áp lực thì sẽ không có động lực để đổi mới, để nâng cao chất lượng.
Bên cạnh đó, sau hàng chục năm chấp nhận “bình bình” tư duy tiếp cận thị trường của ngành chậm, ngại đổi mới, động vào cái gì cũng khó lại không có tiền đầu tư trong khi nhu cầu đầu tư rất lớn. Tuy nhiên, ưu điểm của chúng tôi là có tập thể mạnh, có tính độc lập cao, tổ chức chính trị - xã hội hoạt động rất bài bản, đoàn kết tốt. Người lao động cần mẫn, thu nhập thấp như vậy nhưng vẫn có độ gắn bó cao, nhiều gia đình 3 -4 thế hệ cùng làm đường sắt. Do đó, khi chúng tôi đưa tư duy mới vào ban đầu thì có sự phản ứng nhưng khi triển khai thấy hiệu quả thì tính đồng lòng cao.
Vấn đề đặt ra là phải đưa ra điều mới, nhanh chóng chứng minh có hiệu quả thì sẽ được đồng thuận và sau đó phải trực tiếp bám sát thực hiện tới cuối cùng. Cả năm qua, có thể nói ban lãnh đạo đã nói khản cả tiếng và chưa bao giờ ngành lại đối thoại nhiều như vậy, đối thoại đoàn tiếp viên, với lái máy, đoàn viên công đoàn, thanh niên, phụ nữ … để thuyết phục người lao động về chiến lược mới, chỉ cho họ thấy tương lai không u ám như vậy.
Vậy tương lai ngành đường sắt, mà cụ thể là triển vọng năm 2018 sẽ ra sao thưa ông?
Trong năm 2017, chúng tôi đã triển khai việc hợp tác với ngành Công nghiệp tàu thủy, ngành hàng không để đóng mới hàng chục đoàn tàu, đào tạo nâng cao chất lượng dịch vụ.
Ban đầu, có nhiều ý kiến nghi ngại nhưng thông qua việc hợp tác với các ngành khác chúng tôi đã học được rất nhiều từ kỹ thuật đóng tàu của ngành Công nghiệp tàu thủy, tới thiết kế nội thất linh hoạt hiện đại của ngành hàng không. Việc này còn giúp giảm chi phí, giảm sự phụ thuộc vào nước ngoài bởi ra nước ngoài mua sản phẩm rất đắt mà công nghệ không phù hợp với kết cấu hạ tầng đường sắt Việt Nam.
Trong năm 2018, các giải pháp đã phát huy tác dụng, hiệu quả sẽ tiếp tục được triển khai, cải thiện. Cuối năm 2017, chúng tôi ít nhiều đã thấy tác dụng của các giải pháp nâng cao chất lượng toàn diện nhưng thành quả sẽ chỉ thực sự được gặt hãi trong năm 2018.
Tôi cho rằng năm 2018 sẽ tốt hơn nhiều và việc đưa 6 tàu mới chất lượng cao vào hoạt động từ ngày 10.1.2018 sẽ chứng minh 1 cuộc thay đổi đột biến. Chúng tôi sẽ tiếp tục tìm cơ hội hợp tác với các DN, tập đoàn thuộc các lĩnh vực khác nhau để học hỏi, tìm cơ hội phát triển, Chẳng hạn khi bắt tay với TCT Tân Cảng, chúng tôi có thể học được cách tổ chức logistic hiệu quả. Trong năm 2018, chúng tôi sẽ bắt tay với SASCO để làm mới ga Sài Gòn bởi tàu tốt mà ga không tốt thì cũng không thu hút được khách. Dự kiến sau Tết âm lịch, việc cải tạo ga Sài Gòn sẽ được triển khai để sang quý II là xong để kịp phục vụ cao điểm hè. Với ga Hà Nội chúng tôi cũng sẽ xã hội hoá để có ga đẹp, kinh doanh hiệu quả mà không phải chịu áp lực duy tu vận hành. Tôi tin rằng với nỗ lực và quyết tâm, ngành đường sắt sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ trong năm 2018 và những năm tiếp theo đồng thời tìm lại được sự hấp dẫn trong mắt khách hàng.
Xin cảm ơn ông!
