Từ kết luận của Thanh tra Chính phủ
Đầu năm nay, Thanh tra Chính phủ đã có Kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật trong công tác quản lý Nhà nước về xăng dầu, trong đó chỉ ra nhiều sai phạm trong mua bán xăng dầu.
Theo đó, Thanh tra Chính phủ cho biết do Bộ Công Thương quản lý lỏng lẻo, thiếu kiểm tra, giám sát, xử lý không nghiêm, chấn chỉnh không kịp thời nên dẫn đến hoạt động kinh doanh xăng dầu diễn biến phức tạp.
Nhiều hành vi mua bán trái quy định, phá vỡ các nguyên tắc đã được quy định trong Nghị định số 83/2014 của Chính phủ. Đáng nói, việc này xảy ra thường xuyên trong thời gian dài.
Trong đó, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam - Petrolimex (mã chứng khoán: PLX) đã ủy quyền cho các công ty con thuộc tập đoàn được ký hợp đồng mua, bán xăng dầu với thương nhân đầu mối khác và bán tái xuất xăng dầu với sản lượng gần 4,5 triệu m3. Các công ty cổ phần của Petrolimex bán tái xuất xăng dầu với sản lượng gần 6,3 triệu m3.
Vì vậy, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Petrolimex chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo thẩm quyền đối với tập thể, cá nhân liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm đã được nêu trong kết quả và kết luận thanh tra.
Trong quá trình thực hiện kết luận thanh tra, các cơ quan, tổ chức được giao thực hiện kiểm tra, rà soát, kiểm điểm, xử lý trách nhiệm và xử lý về kinh tế nếu phát hiện hành vi vi phạm pháp luật có dấu hiệu phạm tội thì chuyển hồ sơ đến cơ quan điều tra xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.
Thoái vốn đầu tư ngoài ngành chậm
Trước đây khá lâu, tại kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam Petrolimex và một số đơn vị thành viên (được ban hành năm 2016), Thanh tra Chính phủ cho biết Petrolimex đã đầu tư tài chính ngoài ngành nghề kinh doanh chính với tổng số tiền 2.255 tỉ đồng trong các lĩnh vực ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản mà không có sự chấp thuận của Bộ Công Thương.
Vì vậy, Petrolimex phải thực hiện thoái vốn đầu tư ngoài ngành trên 622 tỉ đồng tại các lĩnh vực ngân hàng, bất động sản và bảo hiểm.
Từ năm 2016, Petrolimex đã thực hiện thoái vốn tại Cty CP đầu tư và dịch vụ hạ tầng Petrolimex (Pland) và bắt đầu thoái vốn khỏi lĩnh vực bất động sản.
Ở lĩnh vực ngân hàng, cho đến tháng 9.2023, Petrolimex mới thực hiện xong việc thoái vốn tại PGBank. Tuy nhiên trong lĩnh vực bảo hiểm, Tập đoàn mới chỉ giảm vốn từ 51% xuống còn 40,95% tại bảo hiểm PJICO, đến nay vẫn chưa thực hiện việc thoái vốn tại đơn vị này. BCTC năm 2023 của Petrolimex ghi nhận, Tập đoàn vẫn đang có kế hoạch thoái vốn tại PJICO.
Như vậy sau gần chục năm kể từ khi kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại Petrolimex, việc thoái vốn đầu tư ngoài ngành của Tập đoàn này diễn ra còn chậm, trong đó có việc thoái vốn PJICO.
Mục tiêu năm 2024 "đi lùi" do thị trường nhiều khó khăn
Năm 2024, HĐQT Petrolimex đặt mục tiêu kinh doanh giảm mạnh ở nhiều chỉ tiêu. Trong đó, kế hoạch doanh thu 188.000 tỉ đồng, giảm 32% so với năm trước; lãi trước thuế mục tiêu 2.900 tỉ đồng, giảm 26%; sản lượng xăng dầu xuất bán hợp nhất hơn 13 triệu m3/tấn, giảm 9%.
Về phương án phân phối lợi nhuận, Petrolimex đề xuất phương án chi trả cổ tức tỉ lệ 15% bằng tiền cho năm 2023, tương đương hơn 1.900 tỉ đồng. Năm 2024, với mục tiêu sụt giảm, mức cổ tức dự trình là 10%.
Petrolimex đặt mục tiêu kinh doanh sụt giảm trong bối cảnh thị trường đối diện với nhiều khó khăn, thách thức. Trong năm 2024, Petrolimex dự báo kinh tế thế giới còn nhiều bấp bênh, tiềm ẩn nhiều yếu tố có thể dẫn đến nguy cơ suy thoái toàn cầu, sụt giảm nhu cầu tiêu dùng ở nhiều quốc gia như tăng trưởng kinh tế toàn cầu bị kìm hãm bởi ảnh hưởng còn lại của đại dịch; cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt; xung đột vũ trang, căng thẳng địa chính trị (Nga – Ukraine, Biển Đỏ); lạm phát ở mức cao, chính sách tiền tệ thắt chặt, tăng lãi suất kéo dài…
Vì vậy, các chỉ tiêu kinh doanh năm nay đều sụt giảm ở nhiều chỉ tiêu so với kết quả thực hiện năm 2023. Petrolimex cho biết mục tiêu trước mắt là hoàn thành các chỉ tiêu sản xuất kinh doanh và Đầu tư phát triển theo từng năm và cả giai đoạn Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp phê duyệt và ĐHĐCĐ thông qua.
Đồng thời, thực hiện hiệu quả Đề án cơ cấu lại Petrolimex 2021 - 2025, với lộ trình thoái vốn đầu tư ngoài lĩnh vực ngành nghề kinh doanh chính, xử lý những doanh nghiệp không hiệu quả, bảo toàn và phát triển nguồn vốn của Petrolimex đầu tư tại các công ty con và đơn vị liên kết.
Phản hồi của Petrolimex
Liên quan đến các nội dung về việc thực hiện các kết luận của Thanh tra Chính phủ, phản hồi tới Báo Lao Động, Petrolimex cho biết việc ủy quyền cho công ty con được ký hợp đồng mua, bán xăng dầu với thương nhân đầu mối khác chỉ phát sinh duy nhất năm 2017.
Tập đoàn đã ban hành văn bản chỉ đạo các công ty xăng dầu thành viên dừng ký hợp đồng mua bán xăng dầu với các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu kể từ ngày 1.7.2022. Sau khi nhận được ý kiến chỉ đạo thực hiện kết luận thanh tra của Chính phủ, Tập đoàn đã dừng ủy quyền cho các công ty con ký hợp đồng tái xuất từ ngày 1.1.2024.
Về lý do chậm thoái vốn, theo Petrolimex, việc thoái vốn tại Tổng Công ty PGCC đã hoàn hiện phương án và tổ chức triển khai tại một số công ty (PEC, PLAND, PITCO). Tuy nhiên, cho tới thời điểm hiện tại, sau một vài lần tổ chức bán theo phương thức giao dịch khớp lệnh trên sàn chứng khoán đều chưa thành công.
Về thoái vốn tại PJICO, theo Đề án cơ cấu tại Petrolimex giai đoạn 2021-2025, tầm nhìn 2035 đã được thông qua, Petrolimex sẽ duy trì vốn góp tại PJICO đến hết năm 2025. Sau năm 2025, Tập đoàn sẽ báo cáo cấp có thẩm quyền phương án thoái toàn bộ vốn tại PJICO theo chiến lược phát triển của Tập đoàn và quy định của pháp luật.
Năm 2024, Petrolimex xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh với các chỉ tiêu về doanh thu và lợi nhuận giảm dựa trên các dự báo kinh tế thế giới còn nhiều bấp bênh. Tuy nhiên, so với kế hoạch sản xuất kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm giai đoạn 2021-2025, Petrolimex vẫn đang bám sát, hoàn thành theo tiến độ kế hoạch và phấn đấu để đạt được kết quả cao nhất.
