Làm rõ ranh giới vùng biển chồng lấn
Theo Chi cục Thủy sản tỉnh Phú Yên, tỉnh này hiện có hơn 4.100 tàu cá với khoảng 20.520 ngư dân tham gia khai thác thủy sản, trong đó có khoảng 660 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên khai thác thủy sản vùng khơi. Từ đầu năm đến nay, tổng sản lượng khai thác trên địa bàn tỉnh đạt hơn 41.300 tấn thủy sản các loại, trong đó, sản lượng cá ngừ đại dương khoảng 2.400 tấn.
Trong vòng 3 năm nay, tỉnh Phú Yên không có tàu cá của nào vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ, xử lý. Đây là những kết quả nổi bật trong nỗ lực chống khai thác IUU, góp phần cùng ngành thủy sản cả nước, nỗ lực gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu…
Còn tại Khánh Hòa, ông Nguyễn Như Đào - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Khánh Hòa cho biết, thời gian qua, tỉnh đã vào cuộc quyết liệt về IUU nhằm góp phần gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu (EC). Từ năm 2018 đến năm 2020, tàu cá trong tỉnh không vi phạm vùng biển nước ngoài bị bắt giữ.
Tuy nhiên, từ năm 2021 đến nay, toàn tỉnh có 4 tàu bị nước ngoài bắt giữ, dù tàu đang đánh bắt tại vùng biển Việt Nam. Phía Chi cục Thủy sản có bằng chứng chứng minh vị trí tọa độ rõ ràng tàu cá đánh bắt bị bắt giữ. Do đó, vấn đề này, ông Nguyễn Như Đào đề nghị Chính phủ, bộ, ngành liên quan cần sớm làm rõ ranh giới vùng biển chồng lấn các nước để ngư dân yên tâm bám biển.
Trong quá trình đánh bắt thủy, hải sản, ngư dân các tỉnh Nam Trung Bộ cũng đang gặp phải nhiều khó khăn khi sử dụng cùng lúc thiết bị giám sát hành trình và máy nhắn tin.
Anh Lương Công Đồng – trú TP Tuy Hòa (Phú Yên) cho biết, khi sử dụng máy nhắn tin qua bình ắc quy thì chi phí tốn kém rất cao, mặc dù được hỗ trợ, các tỉnh lân cận như Khánh Hòa, Bình Định, Đà Nẵng chỉ áp dụng mình thiết bị giám sát để theo dõi, nắm bắt tình hình của ngư dân, nhưng tỉnh Phú Yên vẫn phải bắt buộc ngư dân sử dụng cùng lúc 2 thiết bị.
Theo lời ông Đồng, nếu thiết bị giám sát có trục trặc mà không được chấp nhận máy nhắn tin thì mình phải quay về để thông báo vì quá 10 ngày mà không mở máy giám sát là bị phạt. Đối với giá xăng, dầu tăng cao như thế này mà cứ mỗi lần thiết bị giám sát trục trặc rồi phải quay về thì chỉ có thiệt thòi cho bà con, nên mong là sớm có phương pháp khắc phục để tạo điều kiện bà con ngư dân vươn khơi bám biển.
Tương tự, tại Khánh Hòa, trên 90% tàu đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình và hiện chỉ còn 20 tàu chưa lắp đặt. Nguyên nhân các tàu này thường xuyên đánh bắt thua lỗ nên không có khả năng lắp đặt thiết bị. Do đó, theo quy định, những tàu chưa lắp đặt thiết bị giám sát hành trình thì không đủ điều kiện để ra khơi và buộc phải nằm bờ.
Một vấn đề khó khăn nữa mà ngành thủy sản Khánh Hòa nêu, đó là tàu bị mất kết nối thiết bị giám sát hành trình gây khó khăn cho cơ quan quản lý, cũng như ảnh hưởng đến hồ sơ xét duyệt hỗ trợ nhiên liệu cho ngư dân. Do đó, bộ, ngành cần sớm hoàn thiện vấn đề này.
Quyết tâm gỡ “thẻ vàng”
Về công tác chứng nhận và xác nhận thủy sản, ông Lữ Thanh Phong, phụ trách phòng Khai thác và phát triển nguồn lợi Thủy sản Khánh Hòa cho biết, Chi cục luôn tạo điều kiện, hỗ trợ cho các doanh nghiệp trong việc cấp giấy xác nhận nguyên liệu khai thác thủy sản (SC) và giấy chứng nhận nguồn gốc thủy sản khai thác (CC).
Trước đây, việc cấp giấy chứng nhận và xác nhận là một nhưng nay tách ra thành hai. Theo đó, các BQL cảng cá thực hiện công tác xác nhận. Sau đó, Chi cục Thủy sản thực hiện công tác chứng nhận.
Ở góc độ doanh nghiệp, Công ty cổ phần Bá Hải ở Phú Yên kiến nghị cần tăng hình thức xử phạt đối với các doanh nghiệp thu mua cá từ những ghe, tàu cá vi phạm quy định chống khai thác IUU thì sẽ không còn tàu đánh bắt vi phạm nữa.
Còn bà Nguyễn Thị Thu Sắc – Phó Chủ tịch Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, thì nhấn mạnh, nếu còn một tàu nào vi phạm trên toàn quốc thì việc gỡ “thẻ vàng” là rất khó nên chúng ta phải kiên quyết không để xảy ra một trường hợp nào vi phạm đánh bắt ở vùng biển nước ngoài.
“Mong muốn chính phủ sớm đầu tư thiết bị ghi chép nhật ký điện tử để cho người dân, ngư dân có một điều kiện tốt nhất khi ra khơi đánh bắt. Chúng ta nên số hóa hệ thống phần mềm của mình để tạo được hệ thống quản trị phần mềm có tính kết nối với trung ương và các địa phương khác. Đó là một trong những điều quan trọng trong việc giải quyết chống khai thác IUU” - bà Nguyễn Thị Thu Sắc nói.
