Số lượng phát hành trái phiếu tăng vọt
Theo số liệu tổng hợp từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), quý III/2023 ghi nhận 88 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong nước thành công. Tổng giá trị phát hành đạt khoảng 100.163 tỉ đồng, cao gấp gần 2,6 lần so với quý II/2023 và tăng 50% so với cùng kỳ. Trong đó gồm 80 đợt phát hành riêng lẻ với tổng giá trị phát hành đạt 88.715 tỉ đồng, chiếm 88,6% tổng giá trị phát hành. 8 đợt phát hành ra công chúng với giá trị phát hành đạt 11.447 tỉ đồng, chiếm 11,4%.
Lũy kế 9 tháng đầu năm 2023, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp đạt khoảng 167.983 tỉ đồng, giảm 32,6% so với cùng kỳ. Trong đó, tổng giá trị các đợt phát hành riêng lẻ giảm 38,9%, phát hành công chúng tăng mạnh 141,4 %.
Sau khi tăng mạnh trong quý II/2023, tốc độ mua lại trái phiếu trước hạn có xu hướng hạ nhiệt kể từ tháng 8. Tổng giá trị mua lại đạt gần 57.259 tỉ đồng trong quý III/2023, giảm 31,9% so quý trước và giảm 5,4% so với cùng kỳ.
Ở một diễn biến khác, hoạt động đàm phán gia hạn kỳ hạn trái phiếu vẫn diễn ra sôi động. Tính đến ngày 3.10, hơn 50 tổ chức phát hành đã đạt được thỏa thuận gia hạn kỳ hạn trái phiếu với các trái chủ và báo cáo chính thức lên HNX. Tổng giá trị trái phiếu đã được gia hạn kỳ hạn hơn 95,2 nghìn tỉ đồng.
Ngược lại, danh sách các doanh nghiệp chậm thanh toán các nghĩa vụ nợ trái phiếu vẫn tiếp tục tăng lên. Tính đến ngày 3.10.2023, khoảng 69 doanh nghiệp nằm trong danh sách chậm nghĩa vụ thanh toán lãi hoặc nợ gốc trái phiếu. Nhóm chuyên gia từ Chứng khoán VNDIRECT ước tính tổng dư nợ trái phiếu của các doanh nghiệp này là khoảng 176,1 nghìn tỉ đồng, chiếm khoảng 17,8% dư nợ trái phiếu doanh nghiệp toàn thị trường. Phần lớn trong số đó là các doanh nghiệp bất động sản.
Về phía sàn giao dịch trái phiếu riêng lẻ, sau gần 2 tháng đi vào hoạt động, đến ngày 15.9.2023 đã có 54 mã trái phiếu của 15 tổ chức phát hành thực hiện đăng ký giao dịch. Giá trị giao dịch bình quân khoảng 267 tỉ đồng/phiên. So với quy mô của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, quy mô giao dịch này còn rất khiêm tốn.
Áp lực đáo hạn trong quý cuối năm sẽ giảm bớt
Bước sang quý cuối cùng của năm 2023, ông Nguyễn Bá Khương - Chuyên viên phân tích tại VNDIRECT - đánh giá, áp lực trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn sẽ hạ nhiệt hơn.
"Ước tính trong quý IV/2023 sẽ có khoảng hơn 53.757 tỉ đồng trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn, giảm 26,4% so với quý III/2023. Bất động sản là nhóm có tỉ trọng lớn nhất, chiếm gần 44,2% tổng giá trị trái phiếu đáo hạn trong quý này. Áp lực đáo hạn sẽ hạ nhiệt trong quý IV/2023 và quý I/2024 và sau đó sẽ tăng mạnh trở lại trong quý II/2024" - ông Khương cho biết.
Ông cũng kỳ vọng sàn giao dịch trái phiếu riêng lẻ sẽ sôi động hơn. Theo quy định, đến cuối tháng 10.2023, toàn bộ trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ còn dư nợ sẽ bắt buộc phải đăng ký, lưu ký và khi giao dịch sẽ phải thực hiện thông qua sàn giao dịch.
"Sàn giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ sẽ sôi động và bùng nổ về thanh khoản sau khi toàn bộ các trái phiếu còn dư nợ được đăng ký và giao dịch qua sàn. Dự kiến sẽ có khoảng 1.600 mã trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ được niêm yết và giao dịch trên sàn" - ông Khương nói thêm.
