Phóng viên Báo Lao Động có cuộc trò chuyện với PGS.TS Bùi Huy Nhượng - Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân - quanh chủ đề vai trò của nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo trong việc giúp các cơ sở giáo dục đại học hội nhập và phát triển.
Trên chặng đường 67 năm hình thành và phát triển của Trường Đại học Kinh tế Quốc dân (NEU), lĩnh vực nghiên cứu khoa học của nhà trường đã đạt được những thành tựu nổi bật gì, thưa PGS?
- Trong hành trình xây dựng và phát triển, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã đạt được nhiều thành tích khoa học công nghệ (KHCN) nổi bật, đóng góp chung vào sự phát triển của đất nước và giữ vững vị trí hàng đầu trong khối các trường ĐH kinh tế, quản lý và quản trị kinh doanh.
Có thể nói hoạt động KHCN của Trường rất đa dạng, với nhiều hoạt động khác nhau. Những kết quả nổi bật thời gian qua có thể kể đến như số lượng đề tài khoa học các cấp đều vượt trội so với các trường đại học về kinh tế, quản lý và kinh doanh, đặc biệt các đề tài cấp Nhà nước và tương đương. Chất lượng các đề tài đều đạt và vượt yêu cầu. Kết quả nghiên cứu của các đề tài đã được gửi đến các cơ quan Đảng, nhà nước, các Bộ, ngành và địa phương, từ đó đóng góp một phần vào quá trình hoạch định chiến lược và chính sách phát triển của đất nước, các địa phương, các ngành, các doanh nghiệp.
Để thúc đẩy việc xếp hạng quốc tế, Trường khuyến khích giảng viên đăng tải trên các tạp chí quốc tế, số lượng các nhóm công bố quốc tế gia tăng mạnh trong những năm qua, có sức lan tỏa đến hầu hết các giảng viên của Nhà trường, tạo một làn sóng mạnh mẽ cho hoạt động công bố quốc tế trong giảng viên, qua đó góp phần nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học cho giảng viên của Trường.
Số lượng công bố quốc tế thuộc danh mục ISI/Scopus của Trường trong 5 năm qua tăng gấp 9 lần, trung bình 1 giảng viên đạt bình quân 0,3 bài ISI/Scopus mỗi năm, đáp ứng chuẩn của ĐH định hướng nghiên cứu.
Ngoài ra, Trường còn tổ chức nhiều hội thảo quốc gia, quốc tế với sự phối hợp của nhiều cơ quan như Ban Kinh tế Trung ương, Ủy ban kinh tế của Quốc hội; Hội đồng lý luận Trung Ương; các tổ chức Quốc tế như WB, IMF, ADB AUSAID, DICA và các Trường đại học trong và ngoài nước. Trường xây dựng chuỗi Tọa đàm đối thoại chính sách với mục tiêu trở thành diễn đàn để các nhà hoạch định chính sách, các chuyên gia kinh tế và các đối tượng bị tác động bởi chính sách đối thoại, trao đổi về nhiều vấn đề quan trọng trong phát triển KTXH của đất nước.
Trường cũng chú trọng xây dựng các sản phẩm tư vấn chính sách quan trọng như công bố Ấn phẩm Đánh giá Kinh tế Việt Nam thường niên, thường xuyên gửi các kiến nghị chính sách trực tiếp đến lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Quốc hội,.... trong những giai đoạn quan trọng của đất nước như kiến nghị đóng góp chiến lược phát triển KTXH 10 năm và kế hoạch 5 năm, Đại hội Đảng XIII…
Đặc biệt, nhà trường còn rất chú trọng việc triển khai thực hiện và đưa hoạt động nghiên cứu khoa học của sinh viên vào kế hoạch hoạt động khoa học công nghệ hàng năm của nhà trường. Kết quả là có nhiều sinh viên đạt giải cao trong giải thưởng “Sinh viên Nghiên cứu khoa học” cấp Bộ. Trường luôn nằm trong tốp đầu các trường đại học có thành tích nghiên cứu khoa học sinh viên đặc biệt xuất sắc, với số lượng giải thưởng Nhất và Nhì luôn vượt xa các trường khác trong khối.
Để đạt được những thành tựu đó, nhà trường đã có những đầu tư ra sao, đặc biệt là việc tạo cơ chế để khuyến khích, tạo động lực cho cán bộ, giảng viên tích cực tham gia nghiên cứu khoa học, công bố quốc tế?
- Nhà trường xác định trách nhiệm của người giảng viên bên cạnh giảng dạy còn là tham gia vào công tác nghiên cứu khoa học. Để đảm bảo giờ nghiên cứu khoa học của giảng viên, thầy cô có thể thực hiện theo nhiều hình thức khác nhau. Một trong những hình thức đó là thực hiện các công bố quốc tế.
Cơ chế của nhà trường là tạo điều kiện tối đa cho các nhóm Công bố quốc tế hoạt động với cơ chế tài chính phù hợp, tính giờ nghiên cứu khoa học cho các giảng viên thực hiện công bố quốc tế, hỗ trợ kết nối chuyên gia hợp tác quốc tế, hỗ trợ về đào tạo phương pháp nghiên cứu và cung cấp số liệu cần thiết cho nghiên cứu.
Còn đối với sinh viên, nhà trường luôn khuyến khích và tạo điều kiện cho sinh viên thực hiện đề tài khoa học; phát động phong trào, kêu gọi các khoa, đơn vị, tổ chức đoàn thể, làm sao để khơi dậy lòng yêu khoa học, nghiên cứu của sinh viên.
Tôi cho rằng, đóng góp vào thành công đó chính là sự tâm huyết, trách nhiệm của giảng viên đối với sự phát triển, phát huy truyền thống của nhà trường trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học.
Ngoài nghiên cứu khoa học, trong năm qua, nhà trường cũng đạt được nhiều thành tựu trong công tác kiểm định chất lượng, hướng tới các bảng xếp hạng quốc tế với mục tiêu lọt top 100 trường đại học tốt nhất châu Á trong lĩnh vực kinh tế. Nhà trường đã có những bước chuẩn bị thế nào cho mục tiêu phát triển đó, thưa PGS?
- Song hành với nghiên cứu khoa học, trong những năm vừa qua, Trường ĐH Kinh tế Quốc dân đã chú trọng công tác đảm bảo và kiểm định chất lượng giáo dục theo tiêu chuẩn của các tổ chức kiểm định quốc tế. Trường đã hoàn thành kiểm định 27 chương trình đào tạo, trong đó có 11 chương trình đào tạo đạt chuẩn chất lượng theo tiêu chuẩn của tổ chức ACBSP (Hoa Kỳ). Bên cạnh đó, Trường đã hoàn thành giai đoạn tự đánh giá chất lượng đối với cơ sở giáo dục và 15 chương trình đào tạo theo tiêu chuẩn của tổ chức FIBAA, Thụy Sỹ.
Đặc biệt, Trường bắt đầu triển khai kiểm định chất lượng cơ sở giáo dục theo tiêu chuẩn và quy trình của tổ chức AACSB, Hoa Kỳ. Đây là tổ chức kiểm định uy tín hàng đầu trên thế giới trong lĩnh vực kinh tế và quản trị kinh doanh.
Bên cạnh triển khai công tác đảm bảo và kiểm định chất lượng giáo dục, Trường ĐH Kinh tế Quốc dân đang trên lộ trình tham gia xếp hạng đại học của các tổ chức xếp hạng uy tín hàng đầu trên thế giới như The Times Higher Education (THE) và QS World University Rankings (QS). Năm 2022, nhà trường xếp trong nhóm 601-800 trường đại học hàng đầu thế giới về chỉ số The University Impact Ranking. Năm 2023, Trường tiếp tục tham gia xếp hạng đại học đối với cả hai tổ chức THE và QS.
Kết quả công tác kiểm định chất lượng giáo dục và xếp hạng đại học đang mang lại những cải tiến trong các hoạt động của nhà trường, đáp ứng được yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho xã hội, đồng thời đóng góp mạnh mẽ vào phát triển khoa học trong lĩnh vực kinh tế, quản lý và quản trị kinh doanh.
Thời gian tới, trường có lộ trình tái cấu trúc trường, chuyển từ Trường lên Đại học. Dự kiến sẽ thành lập 3 trường thành viên: Trường Công nghệ quản lý, Trường Kinh tế, Trường Kinh doanh.
Khi nhà trường chuyển đổi mô hình, sẽ góp phần giúp cán bộ giảng viên trong các trường thành viên có cơ hội tập trung vào các lĩnh vực chuyên môn, phát huy thế mạnh của giảng viên, đẩy mạnh hơn nữa thế mạnh nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ của nhà trường. Từ đó sẽ góp phần nâng cao hình ảnh, uy tín của Trường trong việc đề xuất các chính sách cho cơ quan Đảng, Nhà nước cũng như các cơ quan Bộ ngành, địa phương, cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ quá trình phát triển của đất nước.
- Xin cảm ơn những chia sẻ của PGS!
