Cây chuối làm thay đổi nhận thức nông dân
Ngày 28.4, tại xã Khánh Lâm, huyện U Minh, Cà Mau diễn ra lễ ký kết ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất chuối già Nam Mỹ xuất khẩu giữa các DN và người trồng chuối. Ông Châu Quốc Khải, Giám đốc Cty Gỗ Cà Mau, nơi trồng trên 200 ha chuối cho rằng, sau nhiều năm mày mò cho mảnh đất phèn U Minh Hạ, ngoài cây keo lai, cây chuối già Nam Mỹ thật sự là cây chủ lực của vùng đất này. Năm 2016 vừa qua, cây chuối đem lại cho DN này mức lợi nhuận 300 triệu đồng/ha. Tại đây các DN khác như Sông Tiền cũng đã trồng chuối vài năm nay. Doanh thu đạt đến mức trên 300 triệu đồng/ha.
Tại xã Vĩnh Phước, huyện Tri Tôn, An Giang cặp theo kênh Võ Văn Kiệt, Cty TNHH MTV Chế biến nông sản Vĩnh Phát triển khai dự án trồng 400ha chuối cấy mô CNC tại huyện Tri Tôn; ít người dám nghĩ sẽ có hiệu quả bởi khu vực này vẫn còn nhiễm phèn nặng. Tuy nhiên, sau chưa đến 1 năm triển khai, màu xanh bát ngát của trang trại chuối đã xóa tan mọi sự hoài nghi. Khi thu hoạch, nhân viên chỉ cần đứng ngang buồng chuối, cắt từng nải đưa xuống chiếc máng phía dưới. Khi thu hoạch buồng xong, cây chuối được cắt bỏ phần ngọn để lứa chuối tiếp theo phát triển.
Bà Lê Thị Mộng Tuyền, GĐ Cty Vĩnh Phát cho biết, đến nay, trong tổng diện tích dự án 400ha, Cty Vĩnh Phát đã đầu tư trồng được 130ha. Với 2.000 cây chuối/ha, chỉ lấy phần chuối đạt quy cách 15 kg/cây, năng suất đạt khoảng 30 tấn/ha. Với giá giao cho đối tác xuất sang Hàn Quốc là 6 USD/thùng (13,5kg), tương đương 10.000 đồng/kg, doanh thu mỗi vụ chuối hơn 300 triệu đồng/ha. Trong khi đó, chi phí đầu tư chỉ 120 - 150 triệu đồng/ha.
Trên cánh đồng 70ha dự kiến phát triển trang trại nuôi bò và trồng cỏ, nông dân Nguyễn Lợi Đức, chủ trang trại SD, ở ấp Vĩnh Lạc, xã Vĩnh Gia, Tri Tôn, đã quyết định chuyển 60ha sang trồng chuối CNC. Hiện nay, ông xuống giống được 55ha, chuối đã trồng hơn 4 tháng và đang phát triển rất tốt. Ông Đức bộc bạch: “Tôi xây dựng mô hình “3 trong 1” là dùng phân bò để nuôi trùn quế rồi bón cho chuối. Khi thu hoạch buồng chuối, tôi lấy thân chuối xay nhuyễn ra làm thức ăn cho bò. Tôi thử trồng xen bưởi da xanh vô vườn chuối thấy bưởi phát triển rất tốt. Tôi đã ký hợp đồng liên kết tiêu thụ với Cty Chuối Việt. Sắp tới, tôi sẽ phát triển thêm 105ha chuối trên diện tích đất đang trồng lúa ở xã Lương An Trà theo mô hình khép kín và ký hợp đồng bao tiêu.
Hiện nay mô hình trồng chuối cho lợi nhuận khá tốt mà sử dụng lao động lại nhiều, vừa tăng hiệu quả kinh tế vừa góp phần tạo thêm việc làm cho người dân nông thôn.
Cần thay đổi tư duy cho cây trồng
Ông Phan Văn Sương, Chủ tịch UBND huyện Tri Tôn cho biết, huyện đã quy hoạch chuyển đổi 2.000ha ở những vùng năng suất lúa thấp sang trồng chuối, gồm: Vĩnh Phước 600ha, Lương An Trà 200ha, Vĩnh Gia 200ha, Tân Tuyến 1.000ha. Hiện nay, có thêm 3 đơn vị đang dự kiến trồng chuối là Cty Hoàng Vĩnh Gia trồng 100ha tại xã Vĩnh Gia, Cty XNK Xanh Việt trồng 100ha ở xã Tân Tuyến. 2 Cty này đều liên kết tiêu thụ với Cty Chuối Việt. Cty Khiết Thành dự kiến trồng 80ha tại xã Lương An Trà, liên kết với Cty Kết Phát Thịnh (Long An). Ngoài ra, còn có Cty DVTM XDNN Phú Lâm xin chuyển 62ha đất trồng lúa sang trồng chuối CNC”.
Sau khi khảo sát mô hình trồng chuối ứng dụng CNC tại huyện Tri Tôn, Chủ tịch UBND tỉnh An Giang Vương Bình Thạnh đã yêu cầu Sở NNPTNT điều chỉnh quy hoạch, tập trung cho huyện Tri Tôn chuyển đổi 2.000ha trồng lúa kém hiệu quả sang trồng chuối CNC theo đề án của huyện. Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các Sở, ngành liên quan hỗ trợ các DN về quy trình kỹ thuật, công nghệ mới, xúc tiến thị trường, xây dựng thương hiệu cho sản phẩm chuối để không còn lệ thuộc xuất khẩu qua trung gian. Đồng thời, nghiên cứu đáp ứng nhu cầu của DN về chuyển đổi trồng lúa sang chuối, cho thuê đất mở rộng diện tích, đầu tư hệ thống giao thông vào trang trại…
Tại Cà Mau, sau khi khảo sát thực tế diện tích chuối tại U Minh, ông Nguyễn Tiến Hải, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau đề nghị các Sở NNPTNT và các ngành sớm quy hoạch, hỗ trợ kỹ thuật, đầu ra, và các chính sách hiện hành để cây chuối phát triển bền vững.
Theo những chủ trang trại trồng chuối, cây chuối không khó trồng. Kỹ thuật cấy mô là quan trọng. Kế đến là cách bón phân sao cho hợp lý, nếu dư đạm trái chín sẽ bị nứt. Bón phân hữu cơ, kết hợp với vô cơ . Sâu hại chuối không nhiều, nhưng cũng cần phòng trừ rệp sáp. Chăm sóc chuối cẩn thận từ khâu trồng đến thu hoạch.
Thị trường xuất khẩu chuối đang rộng mở, vấn đề là cần phải đảm bảo chất lượng, kỹ thuật và quy chuẩn để đạt được những tiêu chuẩn của nước nhập khẩu. Khâu bảo quản suốt quá trình thu hoạch, và chăm sóc chuối sau thu hoạch được xem là “bí quyết” của các DN trồng và xuất khẩu chuối.