AI không thể trở thành bộ não của con người

Trước thềm Lễ trao giải VinFuture với tổng trị giá 4,5 triệu USD được tổ chức vào tối 20.12 tại Nhà hát Hồ Gươm, Hà Nội, TS. Padmanabhan Anandan - Thành viên Hội đồng Giải thưởng VinFuture đã có chia sẻ xung quanh về vấn đề Trí tuệ nhân tạo: Tiềm năng đột phá và thách thức.

- Trí tuệ nhân tạo phát triển sẽ tạo ra thách thức và tiềm ẩn những nguy cơ. Ông nghĩ sao về vấn đề này?

AI có tác động tích cực đến thế giới hay không tùy thuộc vào con người. AI sẽ giúp con người làm mọi việc tốt hơn, nhanh hơn, hiệu quả hơn, tiếp cận lớn hơn. Tuy nhiên, AI cũng được dùng với mục đích tiêu cực.

AI có thể dùng để chia rẽ mọi người, tuyên truyền những thông tin sai sự thật, tin giả; thậm chí AI có thể được sử dụng để thiên vị mọi người theo nhiều cách khác nhau. AI có thể bị người xấu sử dụng để làm việc xấu.

Ngoài ra, việc tiếp cận giải pháp AI thường là những người có nhiều tiền hơn, nguồn lực hơn ở tầng lớp thượng lưu. Khi đó, những người không có bất kỳ công nghệ nào khác rất có thể sẽ bị bỏ lại phía sau. Vì vậy, AI có thể phân chia và phân cực xã hội về mặt kinh tế.

Không chỉ vậy, AI sẽ thay đổi lực lượng lao động và cuộc sống. Vì vậy, câu hỏi lớn đặt ra là: Chúng ta sẽ thích ứng như thế nào trước thực tế là AI có thể tự động hóa rất nhiều công việc?

- AI không những thông minh hơn con người mà còn bí ẩn với con người. Vậy thì liệu rằng con người trong tương lai có thể bị hoàn toàn thay thế bởi AI?

AI sẽ không thể thay thế con người bởi vì rõ ràng AI không thể trở thành bộ não của con người. Chúng là những thực thể khác với con người, là công cụ được con người thiết kế ra.

Tất nhiên, AI vẫn là một điều kỳ diệu bí ẩn. Nhưng tất cả những phép màu kỳ diệu đó đều được sinh ra bởi con người và cần được sử dụng vào mục đích tốt. Điều quan trọng ở đây là con người phải kiểm soát việc sử dụng trí tuệ nhân tạo.

Có một điểm nữa rất khác biệt mà AI sẽ không bao giờ có thể thay thế được con người đó là: Con người luôn luôn có tham vọng, kì vọng và AI chỉ là một hệ thống máy móc, không có tham vọng, kì vọng giống như con người.

- Với tốc độ phát triển của AI hiện nay, theo ông nhìn nhận với các nước phát triển như Việt Nam, hướng tiếp cận như thế nào là phù hợp?

Theo tôi, có 3 điều chính mà Việt Nam cần phải thực hiện. Thứ nhất là chúng ta phải có một hạ tầng số bền vững. Hạ tầng số này để thu thập, để lưu trữ và chia sẻ dữ liệu.

Thứ hai, chúng ta cần phải có một hệ sinh thái toàn diện và thật sôi động. Trong đó, các doanh nghiệp, công ty khởi nghiệp có môi trường thuận lợi để phát triển ý tưởng đột phá về công nghệ, đổi mới sáng tạo có thể dẫn đầu, cũng cần phải có sự tham gia rất chặt chẽ của Chính phủ cũng như tất cả các bên liên quan.

Chúng ta đều biết rằng mọi ý tưởng nếu không được ươm mầm, không được hỗ trợ để phát triể sẽ mãi nằm đó, không trở thành một giải pháp để đóng góp cho cộng đồng.

Thứ ba, liên quan đến lĩnh vực về chăm sóc sức khỏe, y tế công cộng. Khi đã có hạ tầng dữ liệu tốt thì chúng ta phải có tập huấn và đào tạo cho đội ngũ y, bác sĩ, đội ngũ y tá, điều dưỡng.

Họ có thể sử dụng những hạ tầng về công nghệ đó, làm sao để có thể mang lại chất lượng tốt hơn trong dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân. Tôi nghĩ đó là ba điều quan trọng mà một đất nước như Việt Nam cần thực hiện.

- Xin cám ơn ông!