Gia đình xa cách
2 năm nay, vợ chồng anh Đinh Văn Hòa (Thanh Ba, Phú Thọ) phải sống trong cảnh xa cách nhau. Anh Hòa ở lại Hà Nội làm công nhân, vợ anh ở quê với cậu con trai năm nay đang học lớp 11. 8 năm làm công nhân trong Khu công nghiệp Thăng Long (Đông Anh, Hà Nội), anh Hòa có mức lương cơ bản 6,3 triệu đồng/tháng chưa tính các khoản phụ cấp, tăng ca.
Trừ tiền thuê trọ, tiền ăn, anh Hòa gửi 3-4 tiệu đồng/tháng cho vợ con. Anh kể, trước kia, vợ anh cũng làm công nhân tại khu công nghiệp này. Gia đình 3 người được ở cùng nhau cho đến khi con trai anh học lớp 9. “Tiền học phí trường cấp 3 ở đây mỗi tháng ít nhất là 2 triệu đồng. Thu nhập thấp nên vợ tôi nghỉ việc về quê cùng con luôn” - anh Hòa tâm sự. Theo anh Hòa, nếu để con học cấp 3 công lập tại Hà Nội, vợ chồng anh cần có hộ khẩu thường trú. Còn nếu đăng ký cho con học trường tư thục, thu nhập của cặp vợ chồng công nhân không chống đỡ nổi.
Không được tăng ca, làm thêm là tình trạng diễn ra trong hơn 2 năm nay tại công ty của chị Vũ Thị Hồng (Nông Cống, Thanh Hóa). Công ty không có đơn hàng, ít việc, làm một ca 8 tiếng rồi trở về phòng trọ, chị Hồng chỉ quanh quẩn chơi với các con, chưa thể tìm một công việc làm thêm nào khác. Sau 11 năm làm công nhân tại khu công nghiệp, tài sản quý giá nhất của chị là 3 con nhỏ và một người chồng chịu khó.
Cháu nhỏ nhất nhà chị Hồng mới được 2 tuổi, cháu thứ hai 6 tuổi còn cháu lớn nhất 10 tuổi. Số tiền lương khoảng 7 triệu đồng/tháng, nữ công nhân này phải dành hơn nữa để đóng tiền học cho hai con lớn, còn con út, chị phải nhờ bà nội từ quê lên chăm nom giúp.
Chị Hồng cũng dự tính sẽ về quê khi con gái đầu lên cấp 3. “Việc này thực sự rất bất cập. 3 cháu tôi đều sinh ở Hà Nội, học tập và sinh hoạt cùng bố mẹ tại đây. Bây giờ tôi phải tính đến chuyện nghỉ việc về quê để trông nom con gái khi cháu học cấp 3” - chị Hồng nói.
Con công nhân được học trường công lập là hợp lí
Tại Hội nghị gặp gỡ, đối thoại với công nhân lao động thủ đô năm 2023 vừa diễn ra, ông Lê Đình Hùng - Phó Chủ tịch Liên đoàn Lao động TP Hà Nội - cho biết, năm 2022, tiền lương bình quân chung của người lao động trên địa bàn thành phố tăng hơn so với năm 2021; thu nhập bình quân của người lao động đạt 6,6 triệu đồng/tháng. Riêng quý I, thu nhập bình quân của người lao động là 7 triệu đồng/tháng.
Tuy nhiên, mức thu nhập của người lao động như trên vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu sinh hoạt tối thiểu. Do tình hình lạm phát, người lao động phải chịu nhiều chi phí như thuê nhà trọ, gửi trẻ, giá hàng hóa tiêu dùng tăng cao...; còn khó khăn hơn đối với công nhân lao động đang làm việc ở trong các khu công nghiệp và chế xuất.
Ngoài ra, theo ông Hùng, hiện các công trình phúc lợi công cộng như trường mầm non công lập còn thiếu nhiều; nhà văn hóa, khu thể thao, khu vui chơi giải trí… phục vụ công nhân ở các khu công nghiệp tập trung hầu như chưa có.
“Đặc biệt, khối trường THPT còn thiếu, cùng với đó, cơ chế là chỉ học sinh có hộ khẩu ở Hà Nội mới đủ điều kiện được đăng ký thi vào trường THPT công lập. Điều này gây bức xúc, khó khăn hơn cho người lao động nhập cư khi phải cho con học trường THPT dân lập với chi phí học tốn kém, chưa phù hợp mức thu nhập của công nhân lao động” - ông Hùng nói.
Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Phạm Xuân Tiến cho rằng, đề xuất con em cán bộ, công nhân trong khu công nghiệp không có hộ khẩu thường trú tại Hà Nội vẫn được dự thi vào các trường THPT công lập là hoàn toàn hợp lí.
“Vì chúng ta sinh sống và làm việc trên địa bàn, cống hiến, được coi như là công dân Thủ đô, có quyền bình đẳng. Tôi cho rằng, ý kiến này rất hợp lí và tôi sẽ tham mưu lãnh đạo thành phố để có thay đổi trong thời gian tới” - ông Tiến nói.
