Hạn chế tối đa sao chép
KCNC&CKCN thành phố Đà Nẵng hiện có 490 dự án (trong đó 118 dự án FDI) đang hoạt động. Tính từ năm 2018 đến nay, tình hình CNVCLĐ có sự biến động tương đối lớn với việc số lượng CNVCLĐ liên tục giảm qua các năm. Nguyên nhân do tình hình sản xuất kinh doanh của một số doanh nghiệp lớn gặp khó khăn, ảnh hưởng của dịch bệnh nên phải thu hẹp quy mô sản xuất, dừng hoạt động... Đến thời điểm này, tổng số lao động đang làm việc tại 145 đơn vị, doanh nghiệp có CĐCS trực thuộc là 40.978 người. Trong đó tổng số lao động tham gia bảo hiểm xã hội là 39.994 người, đạt tỉ lệ 97,6%.
Trong bối cảnh khó khăn như vậy, nhưng theo bà Lê Thị Ngọc Oanh - Phó Chủ tịch Công đoàn KCNC&CKCN Đà Nẵng, những năm qua, việc thương lượng, ký kết TƯLĐTT vẫn có những bước tiến đáng kể. Tính đến nay, toàn KCNC&CKCN Đà Nẵng có 127/145 đơn vị ký kết TƯLĐTT, đạt tỉ lệ 87,6%. TƯLĐTT những năm gần đây được nâng cao cả về chất lượng lẫn số lượng cũng như việc thương lượng dần được thực chất hơn. Nguyên nhân cơ bản, theo bà Lê Thị Ngọc Oanh là do những năm gần đây, Công đoàn KCNC&CKCN Đà Nẵng đã biên soạn được một quy trình chuẩn về thương lượng để đưa xuống cho cán bộ CĐCS. Ngoài ra hàng năm, Công đoàn KCNC&CKCN Đà Nẵng còn tổ chức những lớp đào tạo kỹ năng, trang bị kiến thức pháp luật cho cán bộ CĐCS.
“Những điều này, kết hợp với việc chúng tôi hướng dẫn cho CĐCS tổng hợp những nội dung đã thoả thuận được qua các buổi đối thoại, thương lượng định kỳ và các ý kiến đã được thống nhất tại hội nghị người lao động hàng năm để đưa vào TƯLĐTT. Chính điều này đã hạn chế tối đa tình trạng các bản TƯLĐTT sao chép y nguyên các quy định của pháp luật cũng như không có các quy định trái với pháp luật và các quy định của pháp luật có liên quan trong các TƯLĐTT” - bà Oanh cho biết.
Cần thương lượng có lợi về tiền lương
Theo bà Lê Thị Ngọc Oanh, ngoài những thành quả đạt được thì việc thương lượng, ký kết TƯLĐTT tại KCNC&CKCN Đà Nẵng vẫn còn những hạn chế nhất định. Cụ thể là rất ít CĐCS thương lượng được những quy định có lợi về tiền lương. Các doanh nghiệp trong KCNC&CKCN Đà Nẵng hiện nay phần lớn là doanh nghiệp nhỏ và vừa, điều kiện sản xuất kinh doanh còn khó khăn, lại thêm khó khăn chồng chất do ảnh hưởng dịch bệnh... Vậy nên người sử dụng lao động chỉ tuân thủ pháp luật, không muốn ràng buộc thêm nhiều chính sách lao động theo TƯLĐTT, dẫn đến nhiều TƯLĐTT đã hết hạn nhưng không thương lượng ký lại được.
Công tác thương lượng ở một số doanh nghiệp chưa mang tính thực chất. Nên dẫn đến việc nếu người sử dụng lao động “có tâm” với người lao động và hoạt động sản xuất kinh doanh thuận lợi, cán bộ CĐCS năng động, nhiệt tình thì người lao động được hưởng nhiều chính sách có lợi từ TƯLĐTT. Còn ngược lại sẽ không thể nào thương lượng và ký kết được TƯLĐTT hoặc ký kết cho có để đối phó với cơ quan quản lý nhà nước và yêu cầu của khách hàng.
“Thực tế là vì nhiều lý do, một số cán bộ CĐCS còn ngại va chạm, kỹ năng thương lượng chưa cao, lệ thuộc quá nhiều và người sử dụng lao động về tiền lương, việc làm hoặc chức vụ chuyên môn nên không dám nêu ý kiến, kiến nghị của người lao động. Họ không dám thu thập thông tin từ các đơn vị cùng ngành nghề trong khu vực để có thể tự tổ chức được một cuộc thương lượng đúng quy trình. Ngoài ra, một số người sử dụng lao động và CĐCS chưa quan tâm đến việc triển khai thực hiện TƯLĐTT, làm cho TƯLĐTT chỉ tồn tại về mặt hình thức ở một số doanh nghiệp, người lao động và đoàn viên Công đoàn không biết các quy định của TƯLĐTT tại nơi mình làm việc” - bà Lê Thị Ngọc Oanh cho biết.
