Không thiếu việc nếu có nghề
“Nếu không phải quá khó khăn, tôi đã không đến nỗi tự nguyện xin nghỉ việc” - chị Lý Thị Kim (SN 1980, Bình Xuyên, Vĩnh Phúc) tâm sự với phóng viên Báo Lao Động.
Hơn 10 năm làm công nhân may tại một công ty thuộc Khu công nghiệp Bình Xuyên (huyện Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc), chị Kim tưởng rằng mình sẽ gắn bó với công việc này suốt đời, cho đến khi nhận được lương hưu. Những năm gần đây, chị không được tăng ca, thường xuyên bị cắt giảm giờ làm, đồng lương chỉ còn lại 5,3 triệu đồng/tháng. Song, ngay cả khi ở trong hoàn cảnh gian khó, với tay nghề của mình, chị Kim cũng không lo lắng khi phải đi tìm việc làm mới.
6 tháng trôi qua, anh Vũ Văn Đoàn (huyện Phúc Thọ, Hà Nội) làm đủ các công việc như: Chạy xe ôm công nghệ, nhận sửa chữa các công trình điện, nước; lắp đặt mái tôn... trên địa bàn Thành phố Hà Nội để có thu nhập, trang trải cuộc sống. Trước đây, anh Đoàn từng là nhân viên kỹ thuật của một công ty về thể thao.
Ở tuổi 46, anh bỗng thành lao động thất nghiệp khi công ty cắt giảm nhân sự. Đến Trung tâm Dịch vụ việc làm Hà Nội (Cầu Giấy, Hà Nội) để nhận chế độ trợ cấp thất nghiệp, anh Đoàn tranh thủ tìm kiếm công việc mới.
Công ty Cổ phần Thương mại và Xuất nhập khẩu Hải Bình (TP Hà Nội) cũng đang cần tuyển dụng 5 nhân sự cho vị trí nhân viên kỹ thuật, mức lương từ 8-10 triệu đồng/tháng. Biết được thông tin trên, anh Đoàn đã nộp đăng ký ứng tuyển ngay vào vị trí nhân viên kỹ thuật.
Thách thức hay cơ hội?
Bà Lê Thị Hồng Minh - Quản lý kinh doanh tại Công ty TNHH Coway (Hà Nội) - cho biết, từ nay đến cuối năm 2023, công ty liên tục tuyển dụng nhân sự với vị trí nhân viên kinh doanh; mức lương từ 10-15 triệu đồng/tháng. Vị trí này thường ưu tiên tuyển nhân sự lớn tuổi do nhóm này có nhiều kinh nghiệm trong ứng xử, giao tiếp và các mối quan hệ.
“Những người 30-35 tuổi trở lên sẽ phù hợp với vị trí công ty tôi đang cần tuyển dụng hơn là lứa tuổi quá trẻ” - bà Minh chia sẻ.
Theo bà Nguyễn Thị Lan Hương - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội - người lao động đã quen với việc làm ổn định, lâu dài mà không nhìn thấy việc làm phải phụ thuộc vào năng suất lao động. Khi kinh tế thị trường càng phát triển thì những quyết định về tuyển dụng lao động của chủ sử dụng lao động phải dựa trên giá trị gia tăng mà nguồn lao động ấy mang lại.
Nhiều ngành năng suất lao động sẽ tăng ở nhóm trẻ, sau đó sẽ giảm ở một độ tuổi nhất định. Lao động ở nhóm trẻ chủ yếu sử dụng ở sức khoẻ (nhanh tay, nhanh mắt) trong khi đó nhóm lao động được sử dụng ở độ tuổi cao sẽ cần chất xám.
“Nhìn nhận được đó là quy luật khách quan thì sẽ hiểu được doanh nghiệp sa thải hoặc không tuyển lao động ngành dệt may, da giày… ở nhóm tuổi cao để đảm bảo năng suất lao động. Nếu doanh nghiệp vẫn giữ nhóm lao động ấy vào, đến lúc năng suất không bảo đảm thì cả doanh nghiệp lẫn người lao động gặp thiệt thòi. Người lao động sẽ mất cơ hội tái hòa nhập thị trường lao động” - bà Hương nhận định.
Vị chuyên gia cho rằng, không nên nghĩ lao động tuổi cao không có cơ hội công việc trong thị trường lao động. Bà Hương lấy ví dụ, công nhân may ở độ tuổi trên 40 khi nghỉ việc ở các doanh nghiệp, nếu có kỹ năng, kinh nghiệm, họ hoàn toàn có thể mở cửa hàng may hoặc xin việc dịch vụ trong ngành may. Đương nhiên, doanh nghiệp và cơ quan liên quan cần hỗ trợ họ vay vốn để mở một cửa hàng tiếp tục công việc này.
“Tư duy làm việc ở một công ty suốt đời và đột ngột sa thải người lao động là không nhân văn không hoàn toàn đúng. Thay vào đó khi không còn việc làm hoặc người lao động quá tuổi phù hợp để tuyển dụng, họ sẽ được thay đổi tư duy, chuyển đổi sang công việc khác tốt và phù hợp hơn” - bà Hương đánh giá.
