5 năm chi 24.817.058 triệu đồng
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Lê Vĩnh Tân cho biết, qua tổng hợp báo cáo của 24/30 bộ, ngành, 48/63 tỉnh, TP, giai đoạn 2011 - 2015, tổng kinh phí thực hiện Nghị định 116 là 24.817.058 triệu đồng.
Tuy vậy, trong quá trình thực hiện Nghị định 116, do không có quy định cụ thể nên một số địa phương đã thực hiện chính sách đối với một số xã không phải là xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
Đáng nói, hiện nay có 3 văn bản của Chính phủ quy định về chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang công tác ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
“Chính việc quy định cùng một chính sách ở nhiều văn bản và ở các thời điểm khác nhau dẫn đến tình trạng chi nhầm, chi trùng đối tượng…”, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân cho biết.
Kết quả khảo sát trực tiếp tại 10 tỉnh của Hội đồng Dân tộc cũng cho thấy, nhiều hạn chế, trong đó nổi lên vấn đề thiếu tính thống nhất và phạm vi điều chỉnh và đối tượng áp dụng ngay trong nghị định này.
Theo ông Nguyễn Lâm Thành, Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội, một số xã không thuộc khu vực đặc biệt khó khăn mà là xã thực hiện Chương trình 135, xã an toàn khu, xã khu vực I, khu vực II vẫn được thụ hưởng, dẫn đến ngân sách chi trả hàng năm quá lớn.
Một số địa bàn chi sai đối tượng đã được xác định, tuy Bộ Tài chính đã có chỉ đạo không thu hồi, nhưng công tác rà soát, điều chỉnh và giải quyết, xử lý hậu quả vẫn chưa được thực hiện kịp thời như Thái Nguyên, Lạng Sơn, Lâm Đồng, Kon Tum, Quảng Ngãi, Phú Yên…
“Trong lúc ngân sách Nhà nước còn rất khó khăn thì việc cân đối các nguồn chi để đảm bảo phát triển hài hòa, toàn diện cũng phải được tính toán, xem xét”, ông Nguyễn Lâm Thành nhấn mạnh.
Đồng ý, việc thực hiện NĐ mang tính chất nhân văn, giúp các vùng đặc biệt khó khăn phát triển, Phó Chủ nhiệm Ủy ban về các vấn đề xã hội Bùi Sỹ Lợi chất vấn, các cơ quan Nhà nước giải thích về trách nhiệm của mình khi ban hành Nghị định 116, có đánh giá tác động và nguồn chi hay không?. Tại sao lại không thống nhất như vậy?.
Chi nhầm, chi sai, ai chịu trách nhiệm?
Giải trình về vấn đề này, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân thừa nhận, do chưa tổng hợp, đánh giá các chính sách trước khi ban hành Nghị định 116 có tình trạng 1 đối tượng được hưởng cả 3 chính sách hay có trường hợp mới đến đã chi rồi, có trường hợp lại sau 5 năm mới chi…
“Thất thoát trong quá trình thực hiện chính sách Nhà nước trong 5 năm là có”, người đứng đầu ngành Nội vụ nói và cho biết sẽ rút kinh nghiệm.
Đại diện Bộ Tài chính cũng giải trình những những bất cập trong quá trình thực hiện Nghị định 116, Thông tư số liên tịch số 08 của Bộ Nội vụ và Bộ tài chính khi xác định địa bàn áp dụng.
Chưa hài lòng, ông Bùi Sỹ Lợi nói, “các bộ giải trình chưa xuôi lắm. Bộ Tài chính nói cả trong Nghị định 116 và Thông tư 08 đều có bất cập. Vậy văn bản này ra thì trách nhiệm thuộc bộ nào? Bộ Tài chính hay Bộ Nội vụ? Trách nhiệm là ai? Cần làm rõ, giải trình mà không biết lỗi thuộc ai, ai cũng đúng thì chắc là dân sai?
Liên quan giải trình của Bộ Lao động Thương binh Xã hội cho rằng, Nghị định không quy định trách nhiệm hướng dẫn, ông Bùi Sỹ Lợi đặt câu hỏi: “Vậy các xã khó khăn bãi ngang, ven biển được hưởng là đối tượng của Nghị định 116 thì ai đề xuất? Bộ không đề xuất thì dân lao vào hưởng chăng?”
Ông Bùi Sỹ Lợi cũng yêu cầu làm rõ tiền chi không đúng đối tượng thì ai sai. “Nghị định này sai, các bộ sai hay ai sai? Tại sao dẫn đến tình trạng này?. Thất thoát gây dư luận không tốt trong xã hội khi chúng tôi đi giám sát, thì ai chịu trách nhiệm ở đây, chúng ta phải trả lời với dân”, ông Lợi tiếp tục chất vấn.
Theo ông Lợi, việc thực hiện chính sách này còn tạo ra sự bất công bằng. “Khi điều cán bộ từ xã này sang xã kia, người ta không đi vì đang hưởng mấy chục % theo Nghị định 116, nếu về xã khác thì mất. Trong khi, anh khác thì cố gắng chạy chọt để về xã này. Điều này tạo ra cơ chế xin - cho. Tất cả cái sai này ai chịu trách nhiệm?”.
Kiên quyết thu hồi chi sai đối tượng
Đại biểu Phương Thị Thanh (Bắc Kạn) cũng đề nghị, làm rõ tổng kinh phí chi trả cho các đối tượng trùng lặp trong 5 năm qua là bao nhiêu, việc thu hồi khoản chi trả không đúng thế nào. Với Bộ Nội vụ, dù biết có sự bất cập nhưng nhiều năm qua chưa kiểm tra, giám sát, khắc phục thì cũng có trách nhiệm của Bộ trưởng.
“Trước mắt những vấn đề bức xúc sẽ nghiên cứu điều chỉnh ngay, chứ không chờ ban hành nghị định mới”, Bộ trưởng Tân nói.
Theo ông Tân, khi tổng kết việc thực hiện Nghị định sẽ làm rõ số tiền chi sai, chi không đúng chính sách. “Quan điểm của Bộ Nội vụ cái gì chi không đúng thì kiên quyết thu hồi, có biện pháp xử lý để bảo đảm công minh, công bằng trong thực thi pháp luật”, Bộ trưởng nói.
Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân một lần nữa thừa nhận, trước khi ban hành Nghị định 116 đã có rất nhiều chính sách ưu đãi dành cho khu vực này. “Lỗi là chưa tổng hợp chính sách khi xây dựng chính sách trong Nghị định 116 để tránh trùng lắp”, Bộ trưởng Lê Vĩnh Tân nói.
Tới đây, Bộ Nội vụ sẽ đề nghị Chính phủ tổng kết và chỉ ban hành một Nghị định mới thay thế theo hướng thống nhất chính sách. Đồng thời, đề nghị Chính phủ giao Bộ LĐ-TB&XH trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh sách xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển và hải đảo; hay xin ý kiến Chính phủ không áp dụng đối với cán bộ công chức, viên chức công tác tại các xã không phải là đặc biệt khó khăn thuộc các huyện nghèo…
Cán bộ đi vùng kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn được hưởng 7 chế độ
Nghị định 116 /2010/NĐ-CP quy định 7 chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức và người hưởng lương trong lực lượng vũ trang công tác ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, gồm: Phụ cấp thu hút mức 70% tiền lương hàng tháng; phụ cấp công tác lâu năm ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; trợ cấp lần đầu và trợ cấp chuyển vùng; trợ cấp tiền mua và vận chuyển nước ngọt, sạch; trợ cấp một lần khi chuyển công tác ra khỏi vùng hoặc nghỉ hưu; thanh toán tiền tàu xe; trợ cấp tham quan, học tập, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ. Địa bàn áp dụng gồm huyện đảo Trường Sa, Hoàng Sa, DK1; 2.068 xã khu vực 3.311 xã đặc biệt khó khăn, 736 xã không thuộc diện đặc biệt khó khăn thuộc 61 huyện nghèo.
Nghị định 116 /2010/NĐ-CP quy định 7 chế độ đối với cán bộ, công chức, viên chức và người hưởng lương trong lực lượng vũ trang công tác ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, gồm: Phụ cấp thu hút mức 70% tiền lương hàng tháng; phụ cấp công tác lâu năm ở vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; trợ cấp lần đầu và trợ cấp chuyển vùng; trợ cấp tiền mua và vận chuyển nước ngọt, sạch; trợ cấp một lần khi chuyển công tác ra khỏi vùng hoặc nghỉ hưu; thanh toán tiền tàu xe; trợ cấp tham quan, học tập, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ. Địa bàn áp dụng gồm huyện đảo Trường Sa, Hoàng Sa, DK1; 2.068 xã khu vực 3.311 xã đặc biệt khó khăn, 736 xã không thuộc diện đặc biệt khó khăn thuộc 61 huyện nghèo.
