Thị trường bất động sản: Hồi hộp chờ nguồn vốn tín dụng

Tín dụng bất động sản vẫn tăng đều

Thông tin chi tiết theo giai đoạn từ Bộ Xây dựng cho thấy, dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực kinh doanh bất động sản đến 31.3.2022 là 783.942 tỉ đồng, đến 30.6.2022 tăng lên 784.575 tỉ đồng, đến 30.9.2022 lên 796.689 tỉ đồng và đến 30.12.2022 lên 800.000 tỉ đồng…

Số liệu từ NHNN cũng cho thấy, thời điểm cuối năm 2021, dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản khoảng 700.000 tỉ đồng. Đến ngày 31.12.2022, dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực này đạt khoảng 800.000 tỉ đồng, tăng khoảng 14% so với cuối năm 2021. Như vậy, tín dụng cho lĩnh vực bất động sản tăng tương đương với tốc độ tăng trưởng tín dụng điều hành (chưa điều chỉnh) của năm 2022.

Tuy nhiên, các số liệu trên cũng cho thấy, tốc độ tăng trưởng tín dụng vào lĩnh vực bất động sản tăng mạnh nhất trong giai đoạn quý I/2022.

Trong nửa cuối năm, đặc biệt quý cuối năm 2022, tín dụng cho lĩnh vực bất động sản chậm lại, trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp bất động sản “dính án” trái phiếu và các ngân hàng cạn “room” tín dụng.

Trong văn bản gửi Thủ tướng và NHNN hồi cuối năm 2022, Hiệp hội Kinh doanh bất động sản TPHCM (HoREA) cho biết, doanh nghiệp bất động sản và người mua nhà rất khó tiếp cận vốn vay do không đáp ứng được chuẩn tín dụng của các ngân hàng.

Không nên dàn trải tín dụng

Sau kiến nghị của các doanh nghiệp và HoREA, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ với các địa phương tháng 1.2023, Thủ tướng Chính phủ đã yêu cầu các bộ, ngành liên quan tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, từ đó gỡ nút thắt khó khăn cho nhiều lĩnh vực liên quan, như trái phiếu doanh nghiệp.

Trong khi đó, từ cuối năm 2022, NHNN đã có văn bản số 9064/NHNN-TD chỉ đạo các ngân hàng thương mại tập trung cấp tín dụng cho các lĩnh vực: Sản xuất kinh doanh; tiêu dùng… Riêng lĩnh vực bất động sản, tín dụng tập trung vào: Xây dựng khu công nghiệp; cho vay đáp ứng nhu cầu nhà ở của người dân; các dự án bất động sản nhà ở sắp hoàn thành xây dựng và bàn giao, có khả năng trả nợ vay đầy đủ và đúng hạn, đảm bảo tính pháp lý, có thanh khoản tốt, nhất là các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân, dự án nhà ở thương mại với giá phù hợp...

Trả lời chất vấn tại Quốc hội chiều 3.11.2022, Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng đã khẳng định, vốn tín dụng chỉ là một trong nhiều kênh vốn phát triển thị trường bất động sản. Trong khi đó, quan điểm điều hành tín dụng của NHNN trong khuôn khổ mục tiêu của chính sách tiền tệ là: Kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đồng thời bảo đảm an toàn hệ thống, ổn định thị trường ngoại hối, tiền tệ.

Lãnh đạo NHNN cũng nêu, sự an toàn hệ thống các tổ chức tín dụng rất quan trọng, trong khi đó, tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản tiềm ẩn rủi ro không chỉ với các dự án không trả được nợ mà cả với dự án có hiệu quả, đủ điều kiện vay vốn do đặc tính tín dụng với bất động sản là trung, dài hạn, số tiền lớn, trong khi huy động vốn của các tổ chức tín dụng lại ngắn hạn. Do đó, nếu không kiểm soát tốt, các tổ chức tín dụng sẽ phải đối mặt với rủi ro thanh khoản.

Mặc dù vậy, theo điều hành của NHNN, chính sách tín dụng với bất động sản có định hướng theo hướng ưu tiên các phân khúc mà Chính phủ khuyến khích. Ví dụ, khoản cho vay với kinh doanh bất động sản chịu hệ số điều chỉnh rủi ro là 200%; cho vay mua nhà trên 4 tỉ đồng hệ số là 150%; trong khi đó, các khoản cho vay nhà ở xã hội, khoản vay dưới 1,5 tỉ đồng chỉ chịu hệ số rủi ro dưới 50%.

Một số chuyên gia cũng nêu quan điểm, cần tiếp tục mở rộng room tín dụng cho lĩnh vực bất động sản ở mức hợp lý.

Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) Nguyễn Quốc Hùng cho rằng, trước mắt cần làm rõ thực trạng tín dụng bất động sản, làm rõ các vướng mắc khiến dòng vốn bị “tắc”… Một số ý kiến cũng cho rằng, nên ưu tiên cho vay các dự án bất động sản sắp hoàn thành, các dự án phát triển nhà ở xã hội cho người có thu nhập thấp, lao động ở khu công nghiệp và những đối tượng chính sách khác với lãi suất phù hợp.